جریان از یک توئیت شروع شد که در آن آمده بود: «پیشنهاد #میرحسین_موسوی پس از پخش کلیپ منتشر شده توسط دفتر آثار آیت الله خامنهای؛ نوار گفت و گو با رهبری پس از انتخابات ۸۸ را هم پخش کنید.» پس از انتشار این توئیت حامیان آقای موسوی مطالبی را با هشتگ #مذاکره_۸۸ منتشر کرده و خواستار انتشار فیلم دیدار رهبر انقلاب با وی در تاریخ ۲۴ خرداد شدند. از محتوای برخی توئیتهای منتشرشده میتوان این موضوع را دریافت که آقای موسوی مدعی تقلب گسترده و ابطال انتخابات بوده و رهبر انقلاب نیز خواهان ارائه اسناد از سوی ایشان بودهاند.
در پی انتشار این توئیت، مصطفی غفاری، نویسنده کتاب فتنه تغلب با انتشار توئیتی بخشی از بیانات رهبر انقلاب پیرامون صحبتهایشان با موسوی را به اشتراک گذاشت و نوشت:
«آقای موسوی که خواستار انتشار نوار دیدار خود با رهبری است چرا از ۲۴ خرداد ۸۸ تاکنون درباره خبری که همان وقت منتشر شد چیزی نگفته؟
#فرافکنی
چرا مهندس موسوی به توافق برای پیگیری قانونی ادعایش پایبند نماند؟ ابطال براساس کدام دلیل؟
#فتنه_تغلب»
آن بخش از بیانات رهبر انقلاب که در توئیت غفاری آمده، به شرح زیر است: «من به آقای مهندس موسوی هم گفتم؛ ایشان هم قبول کرد از من که راه، راه قانونی است؛ از همان طریق قانونی مشی کنند، من هم قرص محکم پشتش میایستم. شما بدانید من با آقایان شورای نگهبان و آقایان وزارت کشور رودربایستی ندارم؛ میایستم پایش تا اینکه این قضیه حل بشود.»
اما پس از آن دیدار، مقام معظم رهبری اقدامات متعددی را برای حل این معضل انجام دادند، اما آقای موسوی به تعهدات خود وفادار نماند.
پیگیری شورای نگهبان و بازشماری ۱۰ درصدی آرا
در صبح روز سهشنبه ۲۵ خرداد ۱۳۸۸ و درست یک روز پس از دیدار رهبر انقلاب با آقای موسوی شورای نگهبان با دعوت از نامزدهای معترض، آمادگی خود را برای استماع اظهارات و دریافت اسناد و مدارک آنها جهت فراهم آمدن امکان بررسی و رسیدگی بهتر و بیشتر اعلام نمود. این جلسه در شورای نگهبان، با حضور نمایندگان نامزدهای انتخابات، تشکیل و پیرامون نحوه رسیدگی به شکایتها بحث و گفتوگو شد.
آقایان محتشمیپور، آخوندی و هاشمی به نمایندگی از سوی آقای میرحسین موسوی، آقای کرباسچی به نمایندگی از سوی آقای کروبی، آقای دانش جعفری به نمایندگی از سوی آقای محسن رضایی در شورای نگهبان حضور یافتند و به بیان نقطهنظرات خود پرداختند. این افراد همچنین خواستار حضور در جلسه عمومی شورای نگهبان نیز شدند.
در روز شنبه ۳۰/۳/۱۳۸۸، در پی دعوت از نامزدهای معترض جهت حضور در جلسه عمومی شورای نگهبان، فقط آقای محسن رضایی از این امکان استفاده کرد و در جلسه عمومی شورای نگهبان حاضر شد و نقطهنظرات خود را به صورت مستقیم با اعضای محترم شورای نگهبان در میان گذاشت و در این جلسه مقرر شد با در اختیار قرار دادن فرمهای ۲۸، بازشماری ده درصد صندوقها در شش استان با حضور نمایندگان ایشان انجام بگیرد.
به محض معرفی نماینده آقای محسن رضایی، بازشماری در حوزههای موردنظر آغاز شد که آرای استان کرمانشاه و نزدیک به نیمی از آرای شهرستانهای استان فارس و بعضی از شهرستانهای استان اصفهان و استان خوزستان با حضور نمایندگان آقای محسن رضایی، اعضای هیئت اجرایی و ناظرین شورای نگهبان مورد بازشماری قرار گرفت.
پس از پایان بازشماری آرا و عدم وجود مغایرت محسوس بین آرای اعلامی و نتایج بازشماری، آقای محسن رضایی در تاریخ ۲/۴/۱۳۸۸ با ارسال نامه رسماً انصراف خود را از پیگیری شکایتهایش اعلام کرد.
دیدار با نمایندگان کاندیداها با رهبر انقلاب
۲۶ خرداد ۸۸ رهبر معظم انقلاب در دیداری با نمایندگان کاندیداهای انتخابات ریاستجمهوری از آنها خواستند هیچ تقیّه و ملاحظهای نکنند و همان که در ذهنشان هست بیان کنند و فرمودند «هر کدامتان در آنچه خواهید گفت، نیّت کنید که برای خدا و بهقصد جلب رضای الهی حرف میزنید.»
مرتضی الویری از ستاد کروبی بهعنوان اولین نفر نظراتش را بیان میکند و با ادعای صلاحیت نداشتن احمدینژاد، میگوید: «گزارشهای متعددی بهوسیله تلفن به ما داده میشد که در زمان رأیگیری جمعیت زیادی پشت صندوقهای رأی جمع میشدند ولی اجازه داده نشد که اینها حضور پیدا کنند، رأی بدهند.»
محمدرضا بهشتی نماینده ستاد میرحسین موسوی نیز بدون ارائه هیچگونه سندی میگوید: «تخلفهای قابل ملاحظهای صورت گرفته و درخواست آقای مهندس میرحسین موسوی هم یک درخواست روشنی است، ایشان خواستار ابطال و تجدید انتخابات است!»
نفر بعدی داود دانشجعفری نماینده ستاد رضایی است. وی خطاب به رهبر انقلاب میگوید: «این تلقی وجود داشت که خود حضرتعالی هم شاید علاقهمند نباشید که در جهت خلاف رأی به دولت اقدام بشود و صحبت کردستان حضرتعالی را در یک مثالی میگرفتند که به این دلیل بیان شده بود.» که رهبر انقلاب در جواب میفرمایند که من ملاکهای همیشگی برای انتخاب رئیسجمهور را بیان کردم و حتی برخی از کاندیداها از جمله آقایان کروبی و موسوی گفتهاند که این شاخصها بر ما تطبیق میکند.
مجتبی ثمره هاشمی نماینده ستاد احمدینژاد نیز در این دیدار گفت: «آیا این درست بود که قبل از اینکه نتیجه آراء مشخص بشود، جناب آقای موسوی بروند مصاحبه بکنند، خبرنگاران را جمع بکنند و اعلام پیروزی بکنند؟ آقایانی که در شورای نگهبان هستند میتوانند بگویند که چه اتفاقاتی وقت شمردن آراء افتاد و چطور آقایان القا میکردند که «زودتر پیروزی را اعلام بکنیم.»
رهبر انقلاب در این جلسه با اشاره به راههای قانونی برای بررسی اشکالات در برخی از صندوقها میفرمایند: «ممکن است کسانی – همان طور که حالا آقایان هم ذکر کردید – اشکالاتی و اعتراضاتی را بر مجاری گوناگون امور در انتخابات ثبت کرده باشند و اعتراض داشته باشند. خب راههای قانونی وجود دارد. رسیدگی به اینها حتماً باید انجام بگیرد. مواردی را آقایان ذکر کردید؛ من درخواست میکنم از آقایان مسئول در وزارت کشور و همچنین در شورای نگهبان که به این موارد دقیقاً رسیدگی کنند. اگر چنانچه بعضی از اشکالات، مقتضی این است که پارهای از صندوقها باز شماری بشود، اشکالی ندارد. حالا، مثلا یک مورد را آقایان ذکر کردند که آن شخص گفته که رای فلان نامزد این تعداد است، بعد در شمارش تعداد دیگری معرفی شده؛ خیلی خب، کاری ندارد، صندوقهای مورد اشکال را، یا به طور تصادفی تعدادی از صندوقها را بازشماری کنند، خود نمایندگان ستادها هم حضور داشته باشند. آنها هم باشند ببینند تا اطمینان کامل برای همه حاصل بشود.»
بعد از سخنان مقام معظم رهبری، مرتضی الویری و بیژن نامدار زنگنه درخواستهایی از رهبر انقلاب مطرح میکنند. همچنین عباس آخوندی خاطرهای از انتخابات سال ۷۶ نقل میکند و خطاب به رهبر انقلاب میگوید: «من با نظر حضرتعالی موافقم که صندوقها را بیست بار هم که بشمارند، نتیجه آراء عوض نخواهد شد.»
تمدید مهلت رسیدگی به اعتراضات و تشکیل کمیته ششنفره در عرض شورای نگهبان
پس از پایان بازشماری آرا و عدم وجود مغایرت محسوس بین آرای اعلامی آقای رضایی و نتایج بازشماری، شورای نگهبان آمادگی خود را برای بررسی موضوع با حضور دو نامزد دیگر (آقایان: مهدی کروبی و میرحسین موسوی) تکرار نمود و این امکان را مجدداً برای آنان فراهم ساخت تا چنانچه موارد مستند و یا قانونی و قابل طرح دارند و به هر دلیلی نتوانستهاند به صورت مکتوب یا از طریق نمایندگان خود مطرح سازند، بدین شیوه بتوانند نقطهنظرات خود را بیان نمایند.
در همین زمان و با توجه به پایان یافتن مهلت ده روزه و قانونی بررسی اعتراضات، آیتالله جنتی به عنوان دبیر شورای نگهبان از رهبر انقلاب درخواست تمدید ۵ روزه این مهلت را کرد که مقام معظم رهبری با این درخواست موافقت کردند.
متعاقب تجدید مهلت بررسی شکایتها و اعتراضها، شورای نگهبان «هیئتی ویژه» مرکب از شخصیتهای صاحب نام نظام و نخبگان سیاسی_ اجتماعی کشور تشکیل داد. این هئیت متشکل بود از: حجج اسلام ابوترابی، دری نجفآبادی و رحیمیان و آقایان دکتر حداد عادل، دکتر ولایتی و دکتر افتخار جهرمی.
این هیئت پس از تشکیل اولین جلسه، از دو نامزد معترض درخواست نمود تا جهت بررسی روند برگزاری انتخابات و بازشماری حداقل ده درصد از صندوقها نماینده خود را به این هیئت معرفی نمایند که این امر طی دو نامه از سوی شورای نگهبان به این نامزدها اعلام شد، اما آقای موسوی از اعزام نماینده خود برای این امر در وقت مقرر خودداری و به صدور بیانیهای اکتفا کرد. آقای کروبی نیز ابتدائا خواستار تغییر در ترکیب هیئت بود، لیکن مجدداً با صدور بیانیهای دیگر، بحث ابطال انتخابات را مطرح کرد.
در ساعات پایانی یکشنبه ۷/۴/۱۳۸۸، یک نفر از شخصیتهای سیاسی ضمن تماس با شورای نگهبان اظهار میدارد که طی مذاکره با آقای موسوی و نمایندگان وی، آنان خواستههای جدیدی را مطرح کردهاند و از شورای نگهبان درخواست میکند که این خواستههای جدید را مورد بررسی قرار دهد. شورای نگهبان با این امر موافقت نمود و به همین جهت جلسهای با حضور دو نفر از اعضای هیئت ویژه و دو نفر از اعضای شورای نگهبان تشکیل و موارد چهارگانه درخواست شده جدید به شرح زیر مطرح شد:
۱) بازشماری آراء در چهار استان؛
۲) تطبیق سریال (شماره مسلسل) شناسنامهها با ته برگ تعرفهها؛
۳) بررسی میزان چاپ تعرفهها و تعرفههای موجود؛
۴) بررسی خطوط نوشته شده بر روی اوراق تعرفه و اطمینان از اینکه یک خط نباشد.
علیرغم دشواریهای خاص این خواستهها و محدودیت زمانی (فقط یک روز به پایان مهلت قانونی)، جهت ایجاد اعتماد و اطمینان بیشتر، این درخواستها مورد موافقت اعضای حاضر قرار گرفت، اما مقرر شد موضوع کتباً از سوی آقای موسوی به شورای نگهبان اعلام گردد که پس از انجام ملاقات دو نفر از نمایندگان هیئت با آقای موسوی و نمایندگان ایشان (آقایان محتشمیپور و موسوی لاری) در یکشنبه شب، نتیجهگیری به جلسهای در روز دوشنبه مورخ ۸/۴/۱۳۸۸ موکول شد و سرانجام آقای موسوی از اعلام کتبی و رسمی موارد فوق خودداری کرد و موضوع بدون نتیجه پایان یافت. این در حالی است که روز دوشنبه، آقایان محتشمی پور و موسوی لاری، متن مکتوبی را به هیئت ویژه ارائه کردند که علاوه بر موارد چهارگانه یادشده، خواستههای غیرمتعارف دیگری را هم شامل میشد و به نظر میرسید بیشتر اتلاف وقت و زمان موردنظر است تا اهتمام به رسیدگی از طریق مراجع قانونی.
پس از اطمینان از عدم همکاری نامزد محترم معترض، دستور بازشماری ده درصد از کل صندوقهای اخذ رأی صادر شد که این امر در مقابل دوربینهای صدا و سیما و با حضور معتمدین هر شهر و روسای شورای اسلامی شهر و حتیالامکان نمایندگانی از نامزدها که در روز انتخابات در پای صندوقهای اخذ رأی حضور داشتند، انجام پذیرفت. در این مرحله بیش از سیصد نفر از نمایندگان نامزدها در بازشماری حضور داشتند.
۶۴۲۳۱