علت ترشح شیر بدون بارداری چیست؟ ترشح شیر پاسخ طبیعی بدن زنانی است که به تازگی نوزادی به دنیا آورده اند. اما، اگر در صورت باردار یا شیرده نبودن، سینه های شما شروع به ترشح شیر کنند، چی؟ ترشح شیر بدون بارداری می تواند به سبب عارضه جانبی بعضی از داروها یا اختلال در غده هیپوفیز باشد. در این مقاله از بخش سلامت زنان روژان، ما در مورد سایر علل احتمالی تخلیه نامناسب شیر، تشخیص، درمان و مراحل پیشگیرانه آن صحبت می کنیم.
ترشح شیر بدون بارداری چیست؟
برخی از زنان حتی بدون بارداری نیز ممکن است شاهد خروج شیر از سینه های خود باشند. حدود ۲۰ تا ۲۵ درصد از زنان؛ در دوره ای از زندگی خود چنین شرایطی- که شیرریزش نامیده می شود- را تجربه می کنند. این مورد در زنان بین ۲۰ تا ۳۵ سال، معمول است. ترشح شیر می تواند مداوم یا متناوب، فراوان یا کم، یک طرفه یا دو جانبه باشد. بنابراین چه عاملی می تواند سبب ترشح شیر بدون بارداری شود یا منجر به ترشح شیر به هنگام تولد نوزادی باشد؟ در ادامه به پاسخ می رسید.
چرا وقتی که شما باردار نیستید ترشح شیر دارید؟
علل متعددی وجود دارد که می تواند باعث تخلیه نامناسب شیر شود. ما آنها را به دلایل فیزیولوژیکی و آسیب شناسی تقسیم بندی کرده ایم:
فیزیولوژیکی
- در مورد آمنوره (قطع دوره ماهانه)، ریزش شیر معمولا توسط هیپرپرولاکتینمی ایجاد می شود، وضعیتی که سطح هورمون پرولاکتین در خون افزایش می یابد و تولید شیر مادر را تحریک می کند. مقدار این هورمون بعد زایمان بالا باقی می ماند که طبیعی است.
- دستکاری سینه یا نوک پستان در طول رابطه جنسی.
- استرس روانی- اجتماعی.
آسیب شناسی
- اختلالات مربوط به هیپوتالاموس یا ساقه هیپوفیز است. ضایعات سوپراسلار و یا سلار ساقه هیپوفیز، که به عنوان اثر ساقه نامیده می شود، می تواند منجر به شیرریزش شود.
- تومورهایی که شامل کرانیوفارنژیوم، گرمنوم، مننژیوم هستند.
- اختلالات روانی مثل هیستیوسیتوز، سارکوئیدوز
- شکاف کیست Rathke
- جراحت هیپوفیز مانند پرولاکتینوما (که باعث ایجاد هیپرپرولاکتینمی می شود)
- آکرومگالی
- جراحت دیواره قفسه سینه
- جراحی سینه
- سوختگی
- آسیب نخاعی
- زونا
- تروما
- بیماری های سیستمیک مانند کم کاری تیروئید، نارسایی کلیوی
- داروهای هیپرپرولاکتینمی؛ شامل داروهای داروهای ضد روان پریشی، داروهای حرکت دستگاه گوارش (متوکلوپرامید)، داروهای ضد افسردگی، داروهای ضد فشار خون (وراپامیل، متدیل دوپا، رزرپین)، مواد مخدر، کوکائین
- هیپرپرولاکتینمی ایدیوپاتیک
- شیرریزش نورموپرولاکتینمیک
- تیروتوکسیکوز
چند علت ذکر شده در بالا با علائم خاصی همراه اند، که ممکن است برای شما پیش بیایند.
علائم ترشح شیر بدون بارداری
تخلیه شیر مادر به خودی خود؛ علائم شرایط دیگری است. بنابراین، به دنبال علائم دیگری برای دانستن دلیل ترشح شیر نامناسب باشید:
در مورد بیماری هیپوفیز یا هیپوتالاموس:
- سردرد
- اختلالات بصری
- عدم تحمل دما
- تشنج
- اختلال در اشتها
- ادرار زیاد
- تشنگی بیش از حد
در مورد هیپرپرولاکتینمی:
- کاهش میل جنسی
- ناباروری
- احتباس طبث
- فقدان قاعدگی
در مورد کم کاری تیروئید:
- خستگی
- عدم تحمل سرما
- یبوست
در مورد تیروتوکسیکوز:
- عصبانیت
- بی قراری
- افزایش عرق
- عدم تحمل گرما
- کاهش وزن با وجود افزایش اشتها
اگر هر کدام از علائم ذکر شده در بالا و یا ترشحات غیر از ترشح شیری از نوک سینه ی خود داشته باشید، پس بدون هیچ معطلی باید به دکتر مراجعه کنید. تشخیص اولیه و درمان می تواند از وخیم شدن وضعیت تان جلوگیری کند.
تشخیص ترشح شیر بدون بارداری
تشخیص ترشح شیر بدون بارداری شامل یک معاینه فیزیکی و یک آزمایش است.
- تست عمومی: دکتر قد، وزن و علائم حیاتی تان را تعیین می کند و سینه را از نظر هر گونه عفونت، تحریک یا تروما بررسی می کند. دکتر همچنین نگاهی به رشد ضعیف، رشد غیرعادی/ آکرومگالی، برادی کاردی و تاکی کاردی می اندازد.
- بررسی سینه: ترشح شیر و وجود گره در سینه بررسی می شود. در مورد ترشح شیر، تعیین محل گره ها و مشخص کردن اینکه آیا ترشح از طریق یک کانال است یا خیر؛ ضروری است.
- به دنبال علائم دیگری باشید: دکتر به دنبال علائم دیگری مانند نقص میدان دید، نوروپاتی جمجمه، پاپیل ادما (از دست رفتن ناگهانی یا موقتی عصب)، گواتر، خشکی پوست، موی زبر، میگزدم (کم کاری شدید تیروئید) و کاروتنمی، می باشد.
ارزیابی آزمایشگاهی:
پزشک پس از معاینه فیزیکی، اگر هنوز هم در خصوص ماهیت ترشح نوک پستان شک داشته باشد، ممکن است معاینه آزمایشگاهی را پیشنهاد کند. بررسی میکروسکوپی گلوبول های چربی در تخلیه شیر و آزمایش hCG برای تایید حاملگی صورت می گیرد.
در صورت لزوم، پزشک ممکن است آزمایش های بیشتری برای تعیین سطح پرولاکتین سرم توصیه کند. اگر سطح پرولاکتین سرم بیش از ۲۰۰ میلی گرم در میلی لیتر باشد (۲۰۰ میکروگرم در لیتر)، این نشان دهنده پرولاکتینوما است که می تواند باعث شیرریزش شود.
پزشک برای بررسی سطح پرولاکتین سرم و تومور مشکوک هیپوفیز، ممکن است اسکن MRI را پیشنهاد کند. اگر بیمار مشکوک به داشتن استئوپنی (کاهش تراکم استخوان) یا پوکی استخوان باشد، سنجش تراکم استخوان انجام خواهد شد.
بخش بعدی در مورد گزینه های مختلف درمان ترشح شیر بدون بارداری می گوید. به مطالعه تان ادامه دهید.
چگونگی درمان ترشح شیر بدون بارداری؟
درمان شیرریزش به سطح پرولاکتین سرم بستگی دارد. اگر علائم هیپرپرولاکتینمی پر درد سر باشد، داروهای زیر به بیمار داده می شود:
- آگونیست های دوپامین– این داروها به سرکوب سطح پرولاکتین سرم، بازگرداندن عملکرد شریان های گونادال، از بین بردن شیرریزش، و کاهش اندازه تومور کمک می کنند. بروموکریپتین (پارلودل) و کابرگولین (داستینکس) داروهای مورد تایید FDA برای درمان این مشکل هستند.
- مداخلات جراحی– به ندرت درمان انتخابی است و تنها در صورتی انجام می شود که درمان دارویی موثر نباشد. پزشکان عمل جراحی ترانس اسفنوئیدال را در نظر می گیرند که نسبت به روش های سنتی ارجحیت دارد. رادیو تراپی استریوتاکتیک یکی دیگر از روش های محبوب مورد استفاده برای درمان این بیماری است.
- رادیوتراپی– برای بیماران مبتلا به ماکروآدنوم، که نمی توانند با استفاده از داروهای جراحی درمان شوند، در نظر گرفته شده است.
اگر بیمار سطح نرمالی از پرولاکتین داشته باشد و علائم شیرریزش او، ناراحت کننده نباشد، هیچ درمانی برایش پیشنهاد نمی شود. اما، در این موارد، سطح پرولاکتین به صورت دوره ای اندازه گیری می شود.
بخش زیر مراحل پیش گیری از وقوع هر گونه ترشح شیر بدون بارداری را ذکر می کند.
جلوگیری از ترشح شیر در صورت عدم بارداری
در اینجا چند گام برای جلوگیری از شیرریزش وجود دارد:
- اجتناب از پوشیدن لباس هایی که نوک پستان را تحریک می کنند.
- اجتناب از تحریک پستان در طول رابطه جنسی.
- تمرین مدیتیشن، یوگا، یا فعالیتهای جسمانی برای از بین بردن استرس.
- چک کردن وجود هر توده به هنگام معاینه سینه های خود.
همه نشانه های شیرریزش شدید نیستند، اما بعضی از آنها می توانند چالش هایی را برای تأمین مراقبت های فوری پزشکی ایجاد کنند. بهترین راه برای غلبه بر چنین مسائل بهداشتی از طریق خود ارزیابی و مراجعه به پزشک در صورت تحریک کنندگی علائم است. آیا شما دچار ترشح شیر شده اید؟ چکار کردید؟
