زهرا هادیلو- شهر زنجان زیاد بزرگ نیست اما در دل کوچک آن می توان جاذبه های تاریخی زیادی را دید. مرکز شهر را ببنید. رختشویخانه به یادگار مانده از شهردار اول زنجان با آب انبارهایی که هنوز یادآور حضور زنان برای شستن لباس بوده خودنمایی می کند. هنوز آب زلال از حوضچه های آبی آن روان است و می توان به سادگی روزهای گذشته پی برد.
سبزه میدان را اگر به سمت سرچشمه بروید به طور حتم یک ساختمان قدیمی به شما چشمک می زنند، یکی عمارت کلاه فرنگی که آن را سردار اسعد ذوالفقاری ساخت به نام خانه ذوالفقاری شهره شد. بعدها پدر برای پسرش به ارث گذاشته و پس از او محمود خان ساکن و صاحبخانه شد. محمودخان که در زمان قضیه آذربایجان و فرقه دموکرات به مقابله با دموکرات‌ها پرداخت. این محل حال مکانی برای نگهداری مردان نمکی است.
اما اگر از جاذبه دیدنی و پر زرق و برق بازار بگذریم که به ۲ بخش آشاقی بازار (بازار پایین) و یوخاری باش(بازار بالا) تقسیم شده و کل این مجموعه از طریق ۵۶ ورودی و کوچه یا بافت قدیمی شهر در ارتباط است. باید به گرمابه ها نیز اشاره کرد.
گرمابه‌های زنجان
میرلی، قوشا، حاج داداش، حسینیه و حاج ابراهیم گرمابه‌های تاریخی زنجان هستند، که دیدنشان می‌تواند انتخاب خوبی برای گذراندن اوقات فراغت باشد. با رفتن به حاج داداش انگار به ۱۵۰ تا ۲۰۰ سال پیش قدم گذاشته‌ایم. در میانه اشاقی بازار گنبدی بروی ۴ ستون سنگی دارد که یادگار دوران قارجاریه است. در راستای همین راسته حمام میرلی هم دیدنی است.
تا اینجا فقط تماشا بود اما در گرمابه حاج ابراهیم فال هم هست چرا که این گرمابه هنوز فعال است و بخار آب گرم از آن بیرون می‌آید.
تفرجگاه‌های زنجان
شمال، جنوب، شرق و غرب زنجان، هر کدام که انتخاب شود جایی برای گردش و تفریح در این شهر است. مجموعه تفریحی، گردشی و ورزشی ائل داغی در دامنه کوههای شمال زنجان انتخاب خوبی است که بار بندیل یک پیک نیک بسته شود و آلاچیق‌ها میزبان عصرانه خانوادگی باشد. نسیم بهاری و هوای تازه پای کوه، لذتی به یادماندنی در بهار خواهد داشت و به طور حتم برگی از دفتر خاطرات را با جملاتی شورانگیز پر خواهد کرد.
همین فضا در ورودی جنوبی شعر هم مهیا شده است. مجموعه تفریحی چای باغی هم می‌تواند انتخابی مناسب برای گذراندن روزهای تعطیل بهار باشد. بزرگترهای بدانند که اگر می‌خواهند کودکان بهانه‌گیرشان هم در تعطیلات راضی نگهدارند، می‌توانند با چرخاندن فرمان ماشین به سمت شرق جلوی پارک ملت پا را روی ترمز بگذارندو چند بلیط بخرند و بچه‌ها را با انواع وسایل بازی سرگرم کنند و خودشان هم از فضای سبز موجود در شهربازی لذت ببرند
غرب زنجان هم ۲ پارک جنگلی دارد که صندلی‌های چوبی‌اش گردشگران را وادار به دیدن زیبایی‌ها و خوبی‌ها می‌کنند. “ارم” و “گلستان” ورودی شهر را آذین بندی کرده است.
مسجد جامع زنجان
مجموعه تاریخی مسجد جامع یکی از بناهی ارزشمند شهر زنجان ، معروف به مسجد سید است که در بافت تاریخی و قدیمی شهر قرار گرفته است.
این مجموعه تاریخی در قرن سیزدهم هجری قمری (سال ۱۲۴۲) در دوره قاجاریه توسط یکی از پسران فتحعلی شاه قاجار به نام عبدالله میرزا دار ساخته شد . صحن این مسجد مانند سایر مساجد چهار ایوانی ، به شکل مربع مستطیل است و ۴۸ متر طول و ۳۶ متر عرض دارد .
شهرستان های زنجان
خب از شهر زنجان که خارج شوید ما به شما پیشنهاد می‌کنیم که به سلطانیه سری بزنید و عمق تاریخ را در آن ببینید. گنبد سلطانیه آرامگاه اُلجایتو است که بین سال‌های ۱۳۰۲ تا ۱۳۱۲ میلادی به دستور خودش در شهر سلطانیه (پایتخت ایلخانیان) ساخته شد و از آثار مهم معماری ایرانی و اسلامی به‌شمار می‌رود. این بنا سومین گنبد بزرگ جهان بعد از گنبد کلیسای سانتا ماریا دل فیوره، و گنبد مسجد ایاصوفیه است.
اگر به ماهنشان می روید حتما سری به قلعه بهستان که این روزها در حال فرسایش است سری بزنید.
قلعه بهستان یا کهن‌دژ در نزدیکی روستای بهستان و در کنار رود قزل‌اوزن قرار دراد. این مکان تاریخی یکی از بیست قلعه تاریخی شهرستان ماهنشان به شمار می‌رود و از دوران مادها تا قرن پنجم هجری قمری افرادی در آن زندگی می‌کردند.
دودکش های جن را نیز حتما در این شهر به نظاره بنشینید. دودکش‌های جن در حقیقت ستونی بلند از جنس خاک رس فشرده است که در اثر فرسایش طولانی به این شکل درآمده است. در بالای این ستون تخته‌سنگی مسطح قرار دارد که ظاهری دودکش مانند به آن داده است. بومیان منطقه به آن‌ها لقب دودکش جن داده‌اند، زیرا درگذشته ساخت هر بنایی را که برای انسان دشوار بوده است به دیو و جن نسبت می‌دادند.
دریاچه شورگلی یا دریاچه پری از نقاط دیگری است که کمتر به معرفی آن پرداخته شده است. این دریاچه در کنار روستای خندق‌لو و پری واقع شده است. به همین دلیل به آن دریاچه پری یا خندق‌لو هم می‌گویند. چشم‌انداز بسیار زیبایی میان یک دشت وسیع ایجاد کرده است که هر گردشگری را به خود جذب می‌کند.
منطقه قارقالان نیز یکی از مکان‌های جذاب برای گردش و تماشای زیبایی‌های ماهنشان بازدید از منطقه کوهستانی و ییلاقی قارقالان در روستای علم‌کندی است. به دلیل نزدیکی به روستا،به این ییلاق «علم‌کندی» هم می‌گویند. کوههای قارقالان در منطقه علم‌کندی، زیبایی خاصی دارد که هر سال گردشگران زیادی را به خود جذب می‌کند. قارقالان منطقه‌ای است کوهستانی، ییلاقی و زیبا در شهرستان ماهنشان است.
خرمدره را به دلیل وجود حیات وحش زیبا و مناظر زیبای آن نمی توان ندیده گرفت. جاده توریستی سوکهریز، کوچه باغ های خرمدره، تپه خالصه حمام تاریخی یان یان و سد خاکی روستای شویر از جاذیه های گردشگری در این منطقه است که ما به شما توصیه می کنیم حتما فرمان اتومبیلتان به این مقاصد بچرخانید.
اگر به جنوب زنجان بروید به خدابنده شهر قیدار نبی با بقعه زیبایش می رسید . در شهر گرماب خدابنده با یکی از زیباترین و شگفت انگیزترین غارهای جهان روبرو خواهید شد.
غار کتله خور ، که در گویش محلی ، مردم منطقه به آن کتل کوتول می گویند ، غاری است خشکی – آبی ، واقع در استان زنجان و احتمالاً وجه تسمیه غار نیز به این علت باشد که غار در یکی از این کوه ها قرار گرفته است و خورشید از پشت آن طلوع می کند و بجای کتل خورشید به آن کتل‌خور گویند .
در حال حاضر این غار به سه بخش فرهنگی ، تفریحی و ورزشی تقسیم شده است بخش ورزشی آن تنها مورد استفاده غارنوردان و صخره نوردان قرار می گیرد حدود ۴ کیلومتر است که البته هنوز انتهای آن کشف نشده است . بخش تفریحی غار نیز که جهت بازدید عموم مورد استفاده قرار می گیرد حدود ۲ کیلومتر مسیر مستقیم است که گفته می شود این مسیر تنها ۱.۳ کل غار است . بخش فرهنگی غار نیز در بخش جنوبی آن قرار دارد قسمت اصلی آن دالانی است طبیعی که جهت برگزاری مراسم مختلف مورد استفاده قرار می گیرد البته این دالان هیچگونه راه خروجی به بیرون نداشته و راه خروجی آن به صورت مصنوعی کنده شده اما خود دالان تماماً طبیعی بوده است .
در شمال استان با طبیعت زیبا، بکر و رویایی با آب و هوای خوش، چشمه ها و آبشارهایی که از دل کوههای سرسبز منطقه طارم سرچشمه می گیرند روبرو خواهیم شد، جاده پیچ در پیج که در برخی مواقع سال در دل ابرها مسیر حرکت مسافران را در بر می گیرید و چشم اندازهای زیبا در دو طرف جاده منتهی به منطقه طارم و همچنین دشت سرسبز طارم هر انسانی را ترغیب می کند برای یک بار هم شده به این منطقه سفر کند.
شهرستان طارم یکی از مناطق زیبا و دیدنی کشور است که به خاطر استعدادهای کشاورزی و دامپروری، حاصلخیزی اراضی و برخورداری از شرایط اقلیمی مناسب، به عنوان “هندوستان ایران” از آن یاد می شود.
طبیعت زیبا و متفاوت، وجود آبشارها، چشمه ها، ییلاقات، یخچالهای طبیعی و غار شگفت انگیز، کوهپایه های سرسبز، سر به فلک کشیده و با طراوت شهرستان طارم از توابع استان زنجان، در انتظار حضور گردشگران داخلی و خارجی است.
آتشکده ها ، غار خرمنه سر، یخچال طبیعی و دائمی “ولی در” ، درختان کهنسال، آب و هوای مطبوع و دلنشین، مناظر و آبگیرهای طبیعی بکر و دست نخورده مانند سد طبیعی “کردکندی “، از جمله ثروت های خدادادی منطقه است که توجه علاقمندان به آثار طبیعی را به خود جلب می کند.
شهرستان طارم ، از جاذبه‌های تاریخی و طبیعی متعددی برخوردار است تا جایی که از این شهرستان به‌عنوان هندوستان ایران یاد می‌شود ولی این ظرفیت مناسب و در خور توجه آنچنان که باید معرفی نشده و مغفول مانده است.
در شرقی ترین نقطه استان در شهرستان ابهر با روستای بسیار زیبای درسجین آشنا خواهیم شد .
روستای تاریخی گردشگری و زیبای درسجین در یک منطقه آب و هوایی کوهستانی واقع‌شده است.به همین دلیل دارای آب‌وهوای خنک می‌باشد.از سایر دلایل خنک بودن آب‌وهوای این منطقه وجود چشمه، رودخانه و منابع زیرزمینی آب شیرین است.به همین دلیل دارای تابستان‌های خنک و پاییز و زمستان سرد و بهاری معتدل می‌باشد.
فرهنگ غنی و چشم‌اندازهای طبیعی روستای تاریخی درسجین فرصتی را برای بوم‌گردی و گردشگری در این مکان تاریخی فراهم کرده. بهسازی این روستا شرایط مناسبی را برای بازدید مسافران نوروزی فراهم کرده در ضمن مکانی به‌عنوان خانه گردشگر نیز آماده‌سازی شده است. درمجموع محیط این مکان تاریخی و گردشگری را باید از نزدیک دید و از آن لذت برد.
و بالاخره شهرستان ایجرود با روستاهای تاریخی خویین، سفید کمر و گلابر و سد زیبای آن چشم هر گردشگر را می نوازد . صخره معروف به قیرخ ایاق (هزار پا)، در جنوب روستای گلابر قرار گرفته و از ارتفاع جالب توجهی برخوردار است که از پایین آن مسیر پله ای برای بالا رفتن از صخره وجود دارد، به همین علت آن را قیرخ ایاق نامیده اند.
۴۶
