شناخت ویژگی های اجتماعی و اقتصادی و الگوی مصرف خانوارها به عنوان مهمترین و بیشترین مصرف کننده نهایی کالا و خدمات در گروههای مختلف هزینه ای، از ابزارهای مهم برای ارزیابی سیاستها و برنامه ریزی های اقتصادی و اجتماعی هر کشور به شمار می رود. با توجه به تورم و تغییرات زیاد در شاخص های قیمتی طی سالهای گذشته، مطالعه سبد هزینه خانوار و بررسی روند مصرف خانوار در گروههای مختلف کالایی و خدماتی و سنجش اثرات تغییرهای احتمالی در اثر بحرانهای اقتصادی، امری ضروری است.
مرکز آمار و اطلاعات راهبردی وزارت کار در گزارشی بر اساس نتایج طرح آمارگیری هزینه و درآمد خانوار مرکز آمار ایران طی سالهای ۹۸-۱۳۹۰ به بررسی متوسط هزینه ارتباطات و سهم آن از هزینه کل خانوار در هر یک از دهکهای درآمدی پرداخته است.
به موجب این گزارش، سهم هزینه خدمات پستی و هزینه تجهیزات تلفن و تلفکس در سال ۱۳۹۸ نسبت به سال ۱۳۹۷ هیچ تغییری نداشته است و هزینه خدمات پستی مربوط به مرسولات پستی و هزینه تجهیزات تلفن و تلفکس اغلب مربوط به خرید گوشی تلفن ثابت، تلفن همراه، دستگاه فکس بوده است.
سهم هزینه خدمات تلفن و فکس در سال ۱۳۹۸ از کاهش ۰.۲ درصد نسبت به سال ۱۳۹۷ برخوردار بوده به طوری که این سهم از ۲.۱ درصد در سال ۱۳۹۷ به ۱.۹ درصد در سال ۱۳۹۸ رسیده است؛ هزینه خدمات تلفن و فکس مربوط به خدمات ارتباط اینترنتی، خرید سیم کارت تلفن همراه و مکالمات تلفنی توسط خطوط شخصی یا عمومی است.
همچنین در سال ۱۳۹۸ هزینه خدمات پستی، تجهیزات تلفن و تلفکس، خدمات تلفن و فکس نسبت به سال ۱۳۹۷ به ترتیب به میزان ۱۱۲.۵ درصد، ۴۰.۷ درصد و ۱۲.۵ درصد افزایش داشته است.
نتایج این گزارش نشان می دهد که اگر چه طی سال ۱۳۹۸ هزینه خدمات پستی نسبت به سال ۱۳۹۷هیچ تغییری نداشته اما سهم هزینه تجهیزات تلفن و تلفکس از هزینه کل نسبت به سال ۱۳۹۷در دهکهای دوم و پنجم، هفتم و هشتم اندکی افزایش داشته است. همچنین بیشترین مقدار سهم هزینه تجهیزات تلفن و تلفکس (خرید گوشی ثابت، تلفن همراه و …) مربوط به دهک درآمدی دهم است؛ این در حالی است که کمترین مقدار سهم مذکور مربوط به دهک درآمدی اول بوده است.
در سال ۱۳۹۸ سهم هزینه خدمات تلفن و فکس (خرید سیم کارت تلفن همراه، مکالمات تلفنی و …) از هزینه کل خانوار شهری، در تمامی دهکها نسبت به سال ۱۳۹۷ کاهش یافته است.
متوسط هزینه “خدمات پستی ” در سال ۱۳۹۸ نسبت به سال ۱۳۹۷ هیج تغییری نداشته است، اما سهم هزینه “تجهیزات تلفن و تلفکس ” با افزایش ۰.۱ درصدی برخوردار بوده به طوری که از ۰.۲ درصد در سال ۱۳۹۷ به ۰.۳ درصد در سال ۱۳۹۸ رسیده است و سهم هزینه “خدمات تلفن و فکس ” با کاهش ۰.۱ درصدی نسبت به سال ۱۳۹۷ از ۲.۱ درصد در سال ۱۳۹۷ به ۲ درصد در سال ۱۳۹۸ رسیده است. همچنین در سال ۱۳۹۸، هزینه “خدمات پستی “، نسبت به سال ۱۳۹۷ بدون تغییر بوده و هزینه “تجهیزات تلفن و تلفکس ” و “خدمات تلفن و فکس” نسبت به سال ۱۳۹۷ به ترتیب به میزان ۶۲.۷ درصد و ۱۴.۸ درصد افزایش داشته اند.
بررسی سهم هزینه ارتباطات از هزینه کل یک خانوار شهری در استانهای مختلف در سال ۱۳۹۸ نشان می دهد که استانهای بوشهر، هرمزگان و خوزستان بالاترین سهم و استانهای گیلان، خراسان رضوی و سیستان و بلوچستان کمترین سهم را به خود اختصاص داده اند.
در سال ۱۳۹۸ بررسی سهم هزینه ارتباطات یک خانوار روستایی در استانهای مختلف نشان می دهد که بالاترین سهم به استانهای بوشهر، سمنان و هرمزگان و کمترین سهم به استانهای گیلان، اردبیل و آذربایجان شرقی تعلق داشته است.
223227
