غلامرضا سلامی در گفت‌وگو با خبرگزاری خبرآنلاین درباره بهترین سیاست برای عبور اقتصاد از کرونا اظهار داشت: چاره اول این است که ما ابتدا تلاش کنیم که تحریم‌ها برداشته شود؛ چراکه تحریم‌ها فشار مضاعفی به اقتصاد اعمال می‌کند. با توجه به کاهش قیمت نفت، همان میزانی هم که می‌توانستیم صادر کنیم، شاید این‌قدر فشار مالی وارد نمی‌کرد.
وی افزود: قبل از این‌که کرونا مطرح شود، مشکل اقتصادی شدیدی داشتیم و کسری بودجه سال ۹۹ پیش‌بینی می‌شد در حدود ۱۰۰ تا ۲۰۰ هزار میلیارد تومان باشد و این رقم کمی نیست؛ تازه به شرط این‌که تمام درآمدها محقق شود که تازه این هم با توجه به شرایط کرونایی محل ابهام است. ما دیگر نمی‌توانیم به میزانی که پیش‌بینی شده، مالیات بگیریم و درآمدهای دیگر تامین شود، بنابراین کسری بودجه خیلی بیشتر از این رقم‌ها خواهد بود.
این کارشناس اقتصادی با تاکید بر این‌که در چنین شرایطی باید ابتدا تلاش‌های دیپلماسی را تقویت کنیم تا تحریم‌ها برداشته شود، تصریح کرد: با این حال، رفع تحریم‌ها به نظر می‌رسد دور از دسترس باشد، بنابراین تنها راه این است که از ابزارهایی که در اختیار دولت قرار دارد، استفاده کنیم.
تزریق پول به اقتصاد
سلامی با بیان این‌که مهم‌ترین ابزاری که در اختیار دولت است، تزریق پول به اقتصاد از طریق بانک مرکزی است، گفت: در کشورهایی که اوراق بدهی گسترش دارد، رقم بالایی را بانک مرکزی اوراق می‌خرد و در حقیقت پول به جامعه تزریق می‌کند.
وی افزود: ین در حالی است که در ایران فاقد چنین ابزاری هستیم، ولی الان می‌شود یک‌سری از مطالبات بانک‌ها را تبدیل به اوراق بدهی کرد. برای مثال، مطالبات بانک مسکن تبدیل به اوراق با پشتوانه مسکن است یا طلب‌های بانک‌های دیگر از فعالان اقتصادی تبدیل به اوراق بدهی شود و این اوراق را بانک مرکزی بخرد و پول آن را به اقتصاد تزریق کند.
این کارشناس اقتصادی با بیان این‌که تزریق پول آثار تورمی برجای خواهد گذاشت، تصریح کرد: با این وجود، بدون این کار هم تورم وحشتناکی داریم. اگر این موضوع به درستی مدیریت شود، شاید پول در جاهایی مصرف شود که بتوانیم بخش عرضه را متعادل کنیم. در این صورت، آثار تورم کمتر خواهد بود.
اهمیت خروج از رکود
سلامی عنوان کرد: اگر بتوانیم طرف تقاضا و عرضه را با تزریق پول تحریک کنیم، اقتصاد را از رکود خارج کردیم. در واقع اگر کالایی را در مقابل این اضافه پول جدید تولید کنیم، تورم به حداقل می‌رسد.
وی متذکر شد: این کار را در آمریکا انجام می‌دهند. وقتی می‌گویند ۲ تریلیون دلار دولت و ۴ تریلیون دلار بانک مرکزی پرداخت خواهد کرد، یعنی بانک مرکزی آمریکا برای اولین بار غیر از اوراق قرضه و اوراق با پشتوانه مسکن، اوراق تجاری شرکت‌ها را می‌خرد.
این کارشناس اقتصادی تاکید کرد: ما هم در ایران می‌توانیم چنین کاری را انجام دهیم. این رقم در اقتصاد آمریکا کم نیست و نگران تورم آن هم نیستند، چون برای آنها شاید مساله خروج از رکود و کاهش نرخ بیکاری مهم‌تر باشد. ضمن این‌که جلوی کاهش نرخ تولید ناخالص داخلی را می‌گیرند.
طراحی برنامه استراتژیک برای حمایت از خانوار و تولید
سلامی گفت: دولت از همین الان باید یک برنامه استراتژیک برای خرید بدهی‌های فعالان اقتصادی داشته باشد و این طریق بتواند پولی را به اقتصاد تزریق کند.
وی با بیان این‌که ما باید هم به خانوارها کمک کنیم که بیکار می‌شوند و هم این‌که طرف تولید و عرضه را مورد حمایت قرار دهیم، افزود: ما البته با خلاء نهادهای مردمی نیز مواجه هستیم که این بخش باید تقویت شود تا منابعی که ایجاد می‌شود، به نیازمند واقعی برسد.
این کارشناس اقتصادی عنوان کرد: متاسفانه ما هیچ‌گاه در بخش توزیع موفق نبودیم و در اغلب موارد بازسازی توزیع درآمدها جنبه رانتی پیدا کرده است. این‌ها باید شناسایی شوند و این موضوع تنها از طریق نهادهای مردمی امکان‌پذیر است.
سلامی تصریح کرد: خیلی از مشاغل همچون راننده‌ها که درآمدشان که در اثر کرونا و قرنطینه یا از دست رفته یا کاهش پیدا کرده، باید شناسایی شوند. این کار هم از طریق دولت و هم از طریق نهادهای مردمی امکان‌پذیر است.
وی متذکر شد: نهادهای مردمی در عین حال می‌توانند غیر از منابع دولت، منابع مردم را هم جذب کنند. رقم منابع مردم خیلی می‌تواند بالا باشد. اگر بتوانند اعتماد مردم را جلب کنند، رقم بالایی جذب خواهد شد؛ آن هم در شرایطی که دولت با چالش‌های زیادی روبه‌رو است.
۲۲۳۲۲۵/23
