فیلم کوتاهی ازبنده هست مربوط به اوائل انقلاب که عزیزان صدا وسیما به زعم خودشان به منظور بی اعتبارساختن بنده یکی دوسال پیش آنرا از آرشیو درآورده و منتشر کرده اند. درآن فیلم من مطالبی در راستای همان نظریه گفته ام. کسر قابل توجه‌ای با اشاره باین فیلم بهم ناسزا گفته‌اند (که من ونسل من با انقلابی که کردیم باعث بدبختی شان شدیم).
من نظرم پیرامون انقلاب روشن است. رساله دکترایم در دانشگاه برادفورد پیرامون انقلاب بود و بعد ازبازگشت بکشور هم نخستین کتابم درمورد انقلاب اسلامی بود که ۱۲بار تجدید چاپ شده. حرفم مطلب دیگری است.
ما را چه میشود که نسل اندرنسل، قبلی‌ها را مسئول بدبختی‌مان میدانیم؟ مشروطه خواهان نسل گذشته را مسبب بدبختی‌شان می پنداشتند. نسل بعدی مشروطه خواهان را محکوم کردند که با آن انقلاب کشور را گرفتارِ هرج ومرج کردند. رضا شاه قاجارها را مسبب بدبختی ایران می پنداشت. مصدق و مِلّیون، رضا شاه را عامل بدبختی میدانستند. محمدرضا پهلوی توده‌ای‌ها و نسل مِلّیون را وانقلابیون سال ۵۷ محمدرضا پهلوی ونسل اورا. نسل بعد ازانقلاب، انقلابیون سال ۵۷ را مقصرمیدانند و یحتمل نسل بعدی نسل امروزی را متهم خواهند کرد.
ژاپن،آلمان،روسیه،انگلستان،فرانسه و…در جریان جنگ‌های جهانی اول ودوم ویران شدند. اما نسل‌های بعداز جنگ بجای نفرین وناله گذشتگان، سعی کردند کشورشان را بسازند. ما اگربجای آنها بودیم همه فکر و ذکرمان این میشد که نسل قبلی را نفرین نماییم که چراکشور را وارد جنگ کرده بودند و باعث ویرانی و بدبختی آنها میشوند.
عزیزان، علوم انسانی، از جمله برای فهم گذشته است. ما هم می بایستی همچون”بلاد راقیه” (اصطلاح اجدادمان درعصرمشروطه برای غرب) یاد بگیریم که چگونه به گذشته مان بنگریم. یاد بگیریم که بجای لعن و نفرین گذشتگان و یا پناه بردن به تئوریهای توطئه و فرضیه های دایی‌جان ناپلئونی، گذشته را “فهم کنیم”.
* منتشر شده در صفحه اینستاگرام
