دیابت چیست و چه انواعی دارد؟
دیابت یکی از بیماریهای مزمن به شمار میرود که در آن، بدن فرد مبتلا نمیتواند از گلوکز استفاده کند و یا آن را ذخیره نماید. گلوکز را میتوان نوعی قند محسوب کرد که در صورت جمع شدن در بدن، قند خون را افزایش میدهد. بیماری دیابت در دو نوع دیابت نوع 1 و دیابت نوع 2 وجود دارد. در بسیاری از دسته بندیها نیز به پیش دیابت و دیابت بارداری نیز اشاره میشود.
دیابت نوع 1
در این نوع از بیماری دیابت، در بدن فرد مبتلا، تولید انسولین، به طور کامل متوقف میشود. لازم است بدانید که انسولین، نوعی هورمون است که میتواند این امکان را برای بدن فرد فراهم کند تا از گلوکز موجود در غذاها برای ساخت انرژی استفاده کند. دیابت نوع 1 در هر سنی امکان روی دادن دارد و در بسیاری از موارد نیز در میان کودکان و نوجوانان دیده میشود.
نکته قابل توجه در زمینه دیابت نوع 1، این است که افراد مبتلا به این بیماری، لازم است روزانه، انسولین تزریق کنند وگرنه با مخاطراتی جدی مواجه میشوند.بهتر است برای افراد مسن از پرستاری کمک گرفته شود که با تزریق و خواندن و نوشتن آشنا باشد. بنابراین برخورداری از خدماتی مانند خدمات پرستاری در منزل برای این دسته از افراد ضرورت دارد.
دیابت نوع 2
در این نوع از بیماری قند، بدن فرد مبتلا نمیتواند به میزان کافی، انسولین تولید کند و در بسیاری از موارد نیز بدن این امکان را ندارد که به میزان کافی از انسولین، استفاده کند. دیابت نوع 2 در بیشتر موارد در افرادی اتفاق میافتد که سن آنها بیشتر از 40 است. از طرف دیگر، اضافه وزن و چاقی و دلایل ارثی و ژنتیکی به وجود آورنده این بیماری هستند.
علائم بروز دیابت
افرادی که به دیابت دچار میشوند بعضی از نشانهها را به صورتهای کاملا پیوسته تجربه میکنند. از جمله این علائم میتوان به تشنگی شدید و مکرر اشاره کرد. تکرر ادرار، کاهش یافتن وزن و افزایش گرسنگی نیز از دیگر نشانههای بروز این بیماری هستند. بعضی از افراد مبتلا به دیابت، دچار علائمی از قبیل تاری در دید، عدم تحرک، بی حسی برخی از اعضای بدن و یا سوزن سوزن شدن دستها و پاها میشوند. تاول زدنهای مکرر بر روی پوست و همچنین عفونت لثهها، بروز خستگی شدید و بدون دلیل نیز از عوامل نشان دهنده ابتلا به این بیماری به شمار میروند.
نکته قابل ذکر این است که بروز این بیماری، در بسیاری از موارد بدون هیچ گونه علامتی اتفاق میافتد.
دلایل بروز دیابت
یکی از مهمترین دلایل ایجاد این بیماری، به ویژه دیابت نوع 2، رژیم غذایی افراد است. در این زمینه نکتهای که باید ذکر شود این است که میزان چرب و یا شیرین بودن غذای مورد استفاده، در میزان ابتلا به این بیماری، اثر دارد. طبق این عامل، مصرف غذاهایی از جمله برنج، نان سفید، نوشیدنیهای انرژی زا و… به افزایش یافتن میزان قند خون کمک میکند. در بیشتر موارد، افرادی که سابقه خانوادگی و ارثی دارند در معرض ابتلای بیشتر به این بیماری هستند. چاقی و کلسترول بالا و همچنین فشار خون بالا نیز باعث میشوند تا بیماری دیابت در فرد شکل بگیرد. تحرک نداشتن به میزان کافی و از طرف دیگر افزایش سن نیز در بروز این اتفاق اثر گذارند.
کنترل و درمان دیابت
یکی از مهمترین اقدامات برای مدیریت دیابت و درمان آن، داشتن رژیم غذایی مناسب است. همچنین داشتن تحرک و فعالیتهای فیزیکی نیز میتوانند در کنترل این بیماری سهم موثر داشته باشند. در حقیقت انجام فعالیتهای فیزیکی و ورزشی باعث میشود تا بدن بهتر بتواند از انسولین استفاده کند و گلوکز را برای سلولهای بدن، به انرژی مبدل سازد. در بسیاری از موارد، برای مبتلایان به بیماری دیابت، قرصهایی نیز تجویز میشود. از جمله این قرصها میتوان Oral agents را نام برد. از طریق مصرف این داروها، بدن فرد مبتلا میتواند به تولید انسولین بیشتر اقدام کند. کنترل فشار و استرس نیز در مدیریت و کنترل این بیماری اثر دارد.
عوارض ناشی از دیابت
دیابت، نوعی بیماری است که باید حتما در موقع مناسب، تحت کنترل و درمان قرار بگیرد. در غیر این صورت چند عارضه جدی را به دنبال خواهد داشت. از جمله این عوارض میتوان به فشار خون بالا و کلسترول اشاره کرد. از طرف دیگر افراد مبتلا به دیابت، در خون رسانی به مغز نیز دچار اشکالاتی خواهند شد. ادامه یافتن این اتفاق باعث میشود تا مشکلات سلامت مغزی افزایش بیشتری نیز پیدا کند. دیابت دارای این امکان است که قدرت ذهن فرد مبتلا را کاهش دهد و میزان دقت او را نیز مختل کند.بنابراین هم خانواده و هم پرستاری در منزل بیمار باید همیشه مراقب بیمار باشند.