موسیقی ایرانیان – وجیهه ذکریا: یک خواننده پاپ می‌گوید موسیقی ماندگار همانی است که پدرانمان همیشه از آن یاد می‌کنند زیرا آهنگی ماندگار است که نسل به نسل منتقل می‌شود.

سایت خبری و تحلیلی موسیقی ایرانیان در حال جمع آوری پرونده‌ای درباره رازها و دلایل ماندگاری آثار موسیقی از زبان هنرمندان موسیقی است که از این به بعد تدریجا در همین رسانه منتشر خواهد شد.

علی پهلوان خواننده، آهنگساز، شاعر و ترانه‌سرای ایرانی اولین مصاحبه از پرونده ذکر شده است.

پهلوان فعالیت حرفه‌ای خود در موسیقی را سال هفتاد و هشت خورشیدی با بنیان نهادن گروه آریان آغاز کرد. حاصل کار او و سایر اعضاء گروه آریان پنج آلبوم، فروش رسمی بیش از پنج میلیون نسخه از این آثار و بیش از چهارصد اجرای زنده در کشورهای مختلف جهان است. او ترانه‌هایی برای سایر خوانندگان ایرانی نیز ساخته‌است، ناگفته نماند که آهنگ ناب با ملودی و صدای علی پهلوان، که از بین ۱۹۰۰۰ شرکت کننده در مسابقه‌ی بین‌المللی آهنگسازی در آمریکا با رای داوران به مرحله‌ی نهایی رسیده بود، برنده‌ی بخش آرای مردمی شد.

علی پهلوان در گفت و گو با سایت خبری و تحلیلی «موسیقی ایرانیان»، در پاسخ به این سوال که رازهای موفقیت و ماندگاری موسیقی چه چیزهایی است، گفت: من نمی‌توانم فرمول خاصی را برای ماندگاری یک اثر ارائه کنم. شاید برای موفق شدن یک اثر در زمان خاص بتوان فرمولی داشت. ولی اگر برای ماندگاری چنین چیزی وجود داشت تا به حال برای دستیابی به آن تلاش‌های فراوانی شده بود.

وی ادامه داد: خوانندگان بسیاری تلاش کردند آهنگشان را ماندگار بنامند اما کسی نمی‌تواند با اطمینان این حرف را بزند. بد نیست کسی پژوهش یا تحقیق علمی و آماری درباره این موضوع کند تا نقاط مشترک بین آثار ماندگار پاپ مشخص شود و بتوان بر آن اساس چیزی گفت.

پهلوان با بیان اینکه ماندگاری چیزی نیست که زمان انتشار یک آهنگ آن را حدس زد، عنوان کرد: یادم هست مصاحبه‌ای با یک خبرنگار داشتم که اصرار داشت آثار گروه آریان فقط موفقیت مقطعی دارند و هیچ وقت ماندگار نمی‌شوند. دلیلش را که سؤال کردم گفت برای این که درد جامعه را بیان نمی‌کنند، در پاسخ گفتم بیان درد جامعه چه دلیلی برای ماندگاری یک اثر است؟ مگر«جان مریم» آقای محمد نوری یا «گل گلدون من» خانم سیمین غانم درد جامعه را مطرح می‌کردند؟ اما همۀ این آثار ماندگار شدند.

آهنگی که نسل به نسل منتقل می‌شود ماندگار است

وی افزود: این مردم هستند که آثار را نسل به نسل منتقل می‌کنند. اگر دقت کنیم از لحاظ ساختاری این آهنگ‌ها ممکن است به هم شبیه نباشند. همان اندازه که آهنگ «مرا ببوس» آقای گل نراقی نسل به نسل منتقل شده، «باباکرم» هم منتقل شده است. مگر این که بخواهیم تعریف دیگری از ماندگاری داشته باشیم. ولی آهنگی که نسل به نسل منتقل شده، ماندگار است.

این خواننده درباره ماندگاری آهنگ‌های گروه آریان گفت: من خوشحالم که این اتفاق برای آهنگ‌های «پرواز» یا «گل آفتابگردان» گروه آریان هم افتاده است و بعد از گذشت بیست سال کسانی که در زمان انتشار این آهنگ هنوز به دنیا نیامده بودند هم آن‌ها را میشناسند و می‌خوانند. موضوع پیچیده‌ای است. این که‌باز هم این اتفاق خوب در دنیا شکل می‌گیرد و آثار ماندگار ساخته می‌شود.

پهلوان با اشاره به اینکه خاطره انگیز بودن بعضی از آهنگ‌های قدیمی تصریح کرد: این مسئله که همه فکر می‌کنند قدیم بهتر بوده یک مسئلۀ همگانی است و همه جای دنیا هم هست. مثلاً وودی آلن در مورد آن یک فیلم دارد. با بالا رفتن سن و سال بخشی از آثار موسیقی زمان جوانی برای ما خاطره انگیز می‌شود.

وی ادامه داد: خیلی وقت‌ها ما احساس می‌کنیم که آثار جدید جای قدیمی‌ها را برای ما نمی‌گیرد و بعد در مورد آن کارها موضع‌گیری می‌کنیم. این یک بحث تاریخی است. حتی پدران ما در مورد موسیقی نسل قبل از خودشان می‌گویند به‌به آن خیلی بهتر بود. ما نمی‌توانیم بگوییم چه آثاری از این نسل ماندگار می‌شوند. ولی مطمئن باشید برای یک سری آثار این اتفاق می‌افتد.

این خواننده قدیمی در پاسخ به این سوال که آثار امروز چه نقاط ضعف یا قدرتی نسبت به گذشته دارند گفت: آثار خوب و بد در همۀ دوره‌ها بوده و هست. این که چه اثری خوب و چه اثری بد است، خود جای بحث دارد. چون بعضی‌ها اثری را که باب میلشان نیست را اثر بدی می‌دانند. یعنی از سمت خودشان به موضوع نگاه می‌کنند. در حالی که ممکن است آن اثر در جمع دیگری محبوب باشد. بحث ضعف و قوت را، بحث فنی نمی‌دانند که به نظر من این اشتباه است. اگر بخواهیم از لحاظ فنی نگاه بکنیم می‌توانیم بگوییم یک اثر ضعیف یا قوی یا دارای ایراد است.

وی همچنین درباره ظهور استودیوهای خانگی و نرم افزارهای تنظیم موسیقی تاکید کرد: با ظهور استودیو‌های خانگی و نرم‌افزار‌های ضبط و تنظیم موسیقی این فرصت پیش آمده که عده‌ای بتوانند در منزل موسیقی بسازند و منتشر کنند در نتیجه با حجم زیادی از آثار موسیقی روبرو هستیم.

خواننده گروه موسیقی آریان ادامه داد: وقتی کمیت افزایش پیدا کرده دلیل این نیست که کیفیت هم افزایش پیدا کرده است. در این میان یک عده آدم فوق‌العاده با استعداد که شاید در حالت عادی یا گزینشی قبل، فرصتی برای بروز استعدادشان نبود، توانستند کارشان را بیرون بدهند. در عین حال عده‌ای هم که اصلاً استعداد این کار را ندارند و فقط پول داشتند قاطی این داستان شدند. پخش از دست افراد خاص خارج شده است و از طریق اینترنت مردم می‌توانند آثارشان را پخش کنند.

امروزه تبلیغات نقش اساسی در شنیده شدن یک موسیقی دارد

وی درباره اهمیت تبلیغات در شنیده شدن موسیقی‌های تولید شده گفت: امروزه مسئلۀ مهم، تبلیغات است. تبلیغات از حالت روزنامه‌ای در آن زمان یا هر چیز دیگری بود خارج شده و وارد تبلیغات اینترنتی شده است. افرادی که در فضای مجازی پرطرفدارند فارغ از اینکه هنرمند هستند یا نه، بخشی زیادی از تبلیغات را انجام می‌دهند.

پهلوان ادامه داد: اکثر اوقات هنرمند از اثر خودش هیچ درآمدی ندارد ولی یک سری آدم که اصلاً ربطی به این داستان ندارند، از این قضیه پول در می‌آورند. یعنی انتشار آهنگ فقط برای هنرمند هزینه است ولی آدم‌های دیگری سر داستان تبلیغات از انتشار آن اثر درآمدزایی می‌کنند.