این رویکرد تازه دولت ترامپ با بدبینی متحدان غربی واشنگتن و تردید منتقدان روبرو شده است.
ترامپ پیشتر بارها برجام را یک توافق ناقص خوانده بود و ۲ سال پیش با همین بهانه از آن خارج شد و تحریم‌ها را علیه ایران بازگرداند.
روزنامه نیویورک تایمز یکشنبه شب (۷ اردیبهشت) حیله آمریکا برای تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران را که بر اساس توافقنامه برجام از ۲۷ مهر ماه سالجاری لغو می‌شود، فاش کرد.(اینجا)
به گزارش این روزنامه، مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا طرحی را تهیه کرده است که طبق آن ایالات متحده ادعا می‌کند که هنوز از نظر حقوقی به عنوان یک دولت شرکت کننده در توافق هسته‌ای حضور دارد. اما در اصل این طرح برای بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران است که پس از توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ لغو شد.
تحریم‌های تسلیحاتی شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران در سال‌های ۲۰۰۶ و ۲۰۰۷ برای ممنوعیت فروش سلاح به ایران و صادرات سلاح از ایران وضع شد. پس از توافق برجام مقرر شد این تحریم‌ها ۱۸ اکتبر ۲۰۲۰ (۲۷ مهر ۱۳۹۹) و پس از آنکه گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران را تأیید کرد، برداشته شود.
یک دیپلمات غربی که نخواست نامش فاش شود، اظهار داشت: نمی‌توان بخش‌هایی از یک قطعنامه را گزینش کرد و گفت که فقط بخش‌هایی از آن را اجرا می‌کنید و بخش‌های دیگر را اجرا نمی‌کنید.
این در حالی است که پمپئو از اعضای سازمان ملل خواسته است تا تحریم‌های تسلیحاتی ایران را تمدید کنند.
خبرگزاری فرانسه با اشاره به مواضع چین و روسیه نوشت، این دو کشور که از حق وتو در شورای امنیت سازمان ملل برخوردار هستند، قطعا با وضع تحریم‌های تازه مخالفت خواهند کرد.
بنا بر این گزارش، یک راه برای جلوگیری از رای وتو وجود دارد، و آن این است که یکی از طرف‌های توافق اثبات کند که ایران توافق را به طرز گسترده‌ای نقض کرده است.
یک مقام آمریکایی و چند دیپلمات خارجی گفتند که دولت ترامپ تلاش می‌کند تا این موضع خود را مطرح کرده و بگوید که ایران توافق را نقض کرده است.
در همین حال، خبرگزاری رویترز نیز بامداد سه‌شنبه در گزارشی به نقل از دیپلمات‌ها نوشت که آمریکا برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران «نبرد سختی» در سازمان ملل پیش رو خواهد داشت.
یک مقام آمریکایی که خواست نامش فاش نشود، تایید کرد که واشنگتن طرح خود را با انگلیس، فرانسه و آلمان مطرح کرده است. اما دیپلمات‌هایی در سازمان ملل اعلام کرد که این طرح در اختیار ۱۱ عضو دیگر شورای امنیت از جمله چین و روسیه قرار نگرفته است.
یک دیپلمات در شورای امنیت سازمان ملل که به شرط ناشناس ماندن با رویترز صحبت کرده است، اظهار داشت: این طرح در بدو ورود، خواهد مُرد.
قطعنامه تمدید تحریم‌ها به ۹ رای موافق نیاز دارد و در عین حال کشورهای دارند حق وتو یعنی روسیه، چین، آمریکا، انگلیس و فرانسه نباید آن را وتو کنند.
به اعتقاد دیپلمات‌ها، ایالات متحده احتمالا در تلاش برای همراه کردن روسیه و چین با تمدید تحریم‌های تسلیحاتی با چالش مواجه خواهد شد.
به گزارش رویترز، دفاتر نمایندگی روسیه و چین در سازمان ملل به درخواست‌های این خبرگزاری برای اظهارنظر در این باره پاسخ فوری ندادند.
به نوشته رویترز، اگر شورای امنیت تحریم تسلیحاتی ایران را تمدید نکند گام بعدی طرح آمریکا این است که تلاش کند تا مکانیسم «ماشه» را فعال کرده و با استفاده از روالی که در برجام مشخص شده است، همه تحریم‌های سازمان ملل را علیه ایران بازگرداند.
یک دیپلمات اروپایی که خواست نامش فاش نشود، اظهار داشت: بسیار سخت است که خود را به عنوان یک ناظر پایبند به قطعنامه‌ای معرفی کنید که قبلا از آن خارج شده‌اید. یا در توافق هستید یا نیستید.
برخی دیپلمات‌های حاضر در سازمان ملل می‌گویند که استدلال‌های حقوقی درباره درخواست برای تمدید تحریم تسلیحاتی بسیار متفاوت است اما در نهایت این اعضای شورای امنیت هستند که تصمیم خواهند گرفت آن را بپذیرند یا نه.
دیپلمات‌ها معتقد هستند که احتمالا این اقدام به چالش کشیده خواهد شد.
یک دیپلمات اروپایی به شرط فاش نشدن نامش گفت: از دیدگاه شورای امنیت این یک مساله پر هرج و مرج خواهد بود زیرا فارغ از آنچه که انگلیس، آلمان و فرانسه فکر می‌کنند، روسیه و چین قصد ندارند از آن تفسیر حقوقی (آمریکا) حمایت کنند.
«محمد جواد ظریف» وزیر امور خارجه ایران در توییتی تصمیم آمریکا درباره برجام و تلاش برای تمدید تسلیحاتی را نتیجه شکست مفتضحانه سیاست فشار حداکثری علیه ایران خواند.
محمد جواد ظریف نوشت: ۲ سال پیش مایک پمپئو وزیر امور خارجه و رئیسش «توقف مشارکت آمریکا» در برجام را اعلام کردند به خیال آنکه «فشار حداکثری» آنان، ایران را به زانو درآورد.
وی افزود: نظر به شکست مفتضحانه آن سیاست، او اکنون می‌خواهد شریک برجام باشد. رویاپردازی را بس کنید: ملت ایران همیشه سرنوشت خود را تعیین کرده است.
310 310
