در روز ۹ فوریه، دمای منطقه‌ای در قطب جنوب برای اولین بار در تاریخ ثبت شده به ۲۰.۷۵ درجه سلسیوس رسید، گرم‌ترین دمای ثبت شده در قطب جنوب پیش از این ۱۹.۸ درجه سلسیوس و مربوط به سال ۱۹۸۲ بود. البته این دما ثبت شده باید توسط سازمان جهانی هواشناسی تایید شود، اما نتیجه آن برای بسیاری شگفت‌آور بود. تا حدی که یکی از محققان گروهی که به این نتایج رسیدند، اعلام کرد که تاکنون با چنین چیزی روبرو نشده است.
این رکورد شکنی ادامه روندی است که در ده‌ها سال اخیر، در سراسز جهان مشاهده شده است، براساس تحقیقی ۲۱ دسامبر سال ۲۰۱۲ در مجله نیچر منتشر شده است دمای میانگین در یکی از ایستگاه‌های قطب جنوب از سال ۱۹۵۸ ال ۲۰۱۰، بیش از ۲ درجه افزایش پیدا کرده است.
وقتی همه این اخبار هر روز در رسانه‌های مختلف منتشر می‌شود و خبری از پیامدهای آن نیست، سوالی به وجود می‌آید؛ «آیا تکراری بودن رکوردشکنی‌های اقلیمی، به معنای ترسناک نبودن آن است؟»
شاید برای ما به عنوان افرادی ساکن در خاورمیانه که بخشی از عمر خودشان را هم سپری کرده‌اند، در نگاه اول پاسخمان به این سوال مثبت باشد و در ذهن خود تغییر اقلیم و گرمایش جهانی را برای زمان و مکانی دور ببینیم، زمان و مکانی که متعلق به ما نیست.
اما شاید بهتر باشد با نگاهی دیگر به اتفاقاتی که در همین چند سال در جهان رخ داده در پاسخمان نسبت به این سوال تجدیدنظر کنیم.
آتش‌سوزی‌های اخیر استرالیا یکی از پیامدهای واضح همین موضوع است، سال‌های زیادی است که میانگین دما در این کشور یک درجه بیشتر از میانگین بلندمدت است و همین یک درجه دمای بیش از میانگین «تکراری» دلیلی غیرمستقیم برای شروع آتش‌سوزی در سرتاسر استرالیا تبدیل شده است.
ایران هم در سال‌های اخیر با پیامدهای از گرمایش جهانی روبرو شده است که بخاطر مطالعات کمی که در این زمینه انجام شده است، ارتباط بسیاری از پدیده‌ها و حوادث زیست‌محیطی رخ داده در ایران با تغییراقلیم واضح نشده است.
اما سیل‌های یک سال اخیر در سرتاسر ایران مثالی واضح از این اتفاق است، حوادث طبیعی که جان ده‌ها نفر توسط آن گرفته شد و خانه هزاران نفر هم تخریب شد. رییس کارگروه هواشناسی و اقلیم شناسی هیات ویژه گزارش ملی سیلاب‌ها تایید کرد که به این حوادث و سیل‌های ایران ارتباط وجود دارد.
مطالعات دیگری از کریم عباسپور هم نشان داده بود که با ادامه روند گرمایش جهانی، احتمال وقوع سیل و خشکسالی در برخی مناطق ایران افزایش پیدا کرده است.
همین موضوع به سادگی تایید می‌کند که تغییراقلیم نه برای زمان دوری است، نه مکانی دور و همین امروز در مکانی از ایران در حال رخ دادن است، به همین دلیل هر رکوردشکنی اقلیمی در هر یک از نقاط کره زمین به معنی افزایش احتمال وقوع اتفاقی ترسناک در ایران است.
*روزنامه‌نگار
