زنانی بوده و هستند که همواره ایستاده در برابر سخت‌ترین شرایط زندگی، سرخم نکرده و استوار زیسته‌اند. اما همیشه پنهان و ناشناس؛ آن چنان که ما نیز در به فراموشی سپردنشان، سخت گنهکاریم.
چند زن را می شناسید که شوهرشان ۲۴ ساعت شبانه روز، برای حل و فصل کار مردم محروم و مسائل اجتماعی و جهانی، در سفرهای پیاپی، مهاجر باشند و زن برای همه این سفرها، حتی یک بار هم، خم به ابرو نیاورده باشد؟
چند زن را می شناسید که شوهرشان در قامت رهبری اجتماعی، هر روز صبح در دل جنگ، از خانه بیرون برود و شب ها در فرو ریزش گلوله ها به خانه برگردد و زن، همچنان استوار و بردبار به کارِ خانه و تربیت فرزندان برسد؟
کدام رهبر دینی و اجتماعی را می‌شناسید که درِ خانه‌ی شخصی‌اش، ۲۴ ساعته روی همه‌ی مردم باز باشد و حتی افرادی ساعت دو نصف شب هم بیایند و زنگ خانه را بزنند و بانوی خانه، نه‌ تنها اعتراض نکند، بلکه با روی باز از میهمانان پذیرایی کند؟!
چند زن را می شناسید که ناگهان مرد خانه‌شان، ناپدید و ربوده شود و این هنگامه‌ای تازه را در زندگی برای آن «زن» رقم بزند…
او تمام عمرش در هجرت گذشت و همچنان بردبار، بیش از چهل سال انتظار کشید تا شاید مرد خانه‌اش برگردد و دست آخر با چشمانی منتظر، دل به ملکوت بسپارد. 
***
بانو «پروین خلیلی»، همسر «امام موسی صدر» به نام «ام صدری» مشهور است و همگان در یک سخن، مشترک اند که او زنی بود: ایستاده در سکوت و صبر، بردبار با روحی پیوسته در امید و انتظار، در خانه ای که همچنان به پهنای جهان در آن خبر نهفته است… 
او خودش درباره همراهی با آقا«سید موسی صدر» در کتاب هفت روایت خصوصی گفته است: « آقاموسی همیشه چیزهای خیلی مهم‌تری برای فکر کردن داشت. او آدم بزرگی بود که برای کارهای بزرگ ساخته شده بود. زندگی‌اش را سر آن‌ها گذاشته بود و من باید هر کاری می‌کردم تا طی این راه برای او آسان‌تر شود.» غزل عاشقانه‌ امام موسی صدر برای همسرش/ عکس دستخط
***
اما این نوشته‌های ما همه، خیلی خیلی کوتاه و گذرا هستند و گویای ابعاد خانه ای به پهنای جهان نیستند…
زن، همچنان در همه‌ی آن هزاران شبِ سپری شده در سکوت و انتظار، باید خانه ای به وسعت یک جهان را اداره می کرد و مهمتر از همه تربیت فرزندانی اثرگذار در صحنه اجتماعی را همواره به دوش می کشید.
او در دو صحنه از زندگی، در برابر سختی های زمانه ایستاد. یکی زمانه ای همراه با «آقا موسی» و دیگری، زمانه ای چشم به راه «آقا موسی». در این میانه و مهمتر از همه ی آن رخدادها، فرزندان خانه اند که حالا هم‌نفس پدر و دست پرورده تربیت این مادر گرانقدراند. فرزندانی که امروز هر کدام‌شان در صحنه ای و سرزمینی و به صورتی اثرگذارند و جهانِ شکفته ای از خانه «آقاموسی و ام صدری» را برای «انسان زیستن»، به دوش می کشند.  
***
… و اینک «ام صدری»، در صدر آسمان نشسته است. 
در گذر از سال ها، زندگی در هجرت و همدلی و همراهی با یک رهبر بزرگ،
با سپری کردن همه سختی های روزگاری در اوج مبارزه برای آزادی و ایمان،
در کنار همه دشواری های همراهی با یک روحانی بیدار و همیشه در صحنه ی مردم محروم و نیازمند نان و اندیشه…
در اوج سختی های زیستن در سرزمینی همواره دچار جنگ و جهل…
در انتظار چهل و سه سال بازگشت همسری ربوده شده،
با تحمل همه این سختی ها،
اینک بانو «پروین خلیلی»، درخشان و قهرمانِ صحنه زندگی است. او را نه «نشسته»، بلکه باید بانویی«ایستاده» در «خانه»ای به پهنای «جهان» دانست.

یادداشت‌های تولید شده در خبرآنلاین، پاسداشت کوچکی ست همراه با هفت روز سوگواری خانواده محترم صدر و گامی مختصر برای شناساندن آن بانوی بزرگ. به امید تلاش هایی جدی تر برای شناخته شدنش.
فهرست این یادداشت ها به شرح زیر تقدیم شده است:

دینا المولی| زنی استوار در برابر همه سال‌های سخت زندگی

رَنا اسماعیل| او به فقیر و وزیر یکسان احترام می‌گذاشت

فاطمه صدرعاملی| بانوی همیشه مُنتظر و نامه‌ای منتشر نشده از همسر امام موسی صدر

فرشته اعرابی| زنی منظم و همواره در سکوت، صداقت و صبوری

فخرالسادات محتشمی پور| نیاز به شناختن و شناساندن سبک زندگی بانو پروین خلیلی

انسیه خزعلی| همراه و هم‌سنگر مجاهدت‌های امام موسی صدر

إنشاد مرتضی| بعد از هزاران شب انتظار، در سکوت پر کشید

ملیحه صدر| شما رفتید و «مادر» را با خود بردید

حبیبه جعفریان| یکی از همان زن‌هایی که پشت سر یک مرد بزرگ پنهان‌اند

مهدیه پالیزبان| چراغ خانه آقاسید موسی

عکسی خصوصی از خانه و خانواده امام موسی صدر
از سمت چپ: امام موسی صدر– مرحوم آیت الله سیدمحمدباقر طباطبایی – مرحوم صدیقه صدر – ملیحه صدر – بانو پروین خلیلی– حورا صدر- زنده یاد دکتر صادق طباطبایی

دیگر گزارش ها از مراسم تشییع و پیام های تسلیت برای درگذشت این بانوی گرانقدر را در خبرآنلاین بخوانید:
پیام تسلیت رئیس جمهور به مناسبت درگذشت همسر امام موسی صدر
خاکسپاری پیکر بانو خلیلی در خانه ابدی/ صور در شور انبوه مردم سوگوار/ عکس
بانویی شجاع و مقاوم که ۴۳ سال چشم انتظار همسرش ماند
بانویی مقاوم که نوه مرجع تقلید مدافع مشروطه بود
تصاویر | مراسم تشییع پیکر همسر امام موسی صدر در لبنان
پیام ۴۰ تن از استادان و فضلای حوزه علمیه قم برای درگذشت بانو پروین خلیلی
سید حسن خمینی و سید هادی خامنه‌ای پیام تسلیت صادر کردند
پیام تسلیت خانواده شریعتی برای درگذشت همسر امام موسی صدر
پخش زنده مراسم تشییع پیکر همسر امام موسی صدر هم اکنون از لبنان
همسر امام موسی صدر درگذشت

یاد بانو پروین خلیلی گرامی و روحش در ملکوت، میهمان آل الله باد

/6262