رضوانه رضایی پور _ اصولگرایان بهترین مدل همگرایی را در انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۶ تجربه کردند. جمنا را تشکیل دادند، به کاندیدای واحد رسیدند و ۱۶ میلیون رای را به اسم خود ثبت کردند. از آن پس با وجود همه تعاریفی که از مدل به وحدت رسیدن این جریان و کاربرد آن برای انتخابات آینده میشد، گروه های مختلف اصولگرا، رفته رفته به گذشته خود بازگشتند. همان گذشتهای که آنان هریک ساز خود را کوک می کردند و هر حزبی گزینه و یا گزینههای مورد نظر خود را به گود می فرستاد.
به نظر می رسد با وجود آنکه در بیان اصولگرایان این روزها از ضرورت وحدت می گویند اما رصد رفتارها و تحرکات انتخاباتی آنها می گویند چندان در عمل قائل به وحدت با دیگر برادران اصولگرای خود نیستند و بعید نیست که با چند لیست وارد گود رقابت شوند.
جمنا؛ به کما رفت
تشکیل جمنا (جبهه مردمی نیروهای انقلاب) در فاصله چند ماه تا برگزاری انتخابات ریاست جمهوری دوازدهم، دو حسن داشت. نخست اینکه اصولگرایان را پس از چندین بار شکست در انتخابات مختلف که به دلیل ارائه چند لیست یا چهره انتخاباتی مستقل رخ داده بود، به وحدت رساند، دوم اینکه رای تقریبی این جریان را مشخص ساخت. اما با همه این اوصاف پس از اردیبهشت ۹۶ و البته با شکل گیری چند قطب مخالف اصولگرا در انتخابات آن سال، جمنا نیز به فراموشی سپرده شد. گرچه جمنا این روزها ته مانده نفسی برایش باقیمانده اما به نظر تصمیم اصولگرایان دیگر بر ادامه دادن آن مسیر قرار نگیرد.
پایداریها؛ در جستجوی کاندیدای اصلح
جبهه پایداری همچون دورههای قبل به دنبال کاندیدای اصلح میگردد و برای رسیدن به این هدف حاضراست به راحتی از هر فرد و تشکیلاتی هم عبور کند. از موضعگیریهای اعضای این جبهه معلوم است که رسیدن به وحدت را اینبار هم بر خود حرام کردهاند. آقا تهرانی در اظهاراتی که پیش از نوروز امسال داشت صراحتا اعلام کرد که اعضای این جبهه بدون در نظر گرفتن جریان اصولگرا، در حال بررسی و یافتن گزینههای اصلح هستند. او که دبیرکلی این جبهه را برعهده دارد گفته است: «ما کی میخواهیم به خودمان بیاییم؟ … اگر در انتخابات من کاندیدا شدم و شما هم کاندیدا شدی، و من دیدم که شما اصلح هستید، خودم باید کنار بروم. ما به دنبال اصلح هستیم. نباید از اصلح کوتاه بیاییم و باید پای آن بایستیم.» البته آیت الله مصباح هم چند روز پیش فرمان انتخاباتی اش را خطاب به فرزندان سیاسی اش صادر کرد و بازهم از انتخاب اصلح گفت و پرهیز از سهم خواهی.او البته تلویحا برای ائتلاف پایداری ها با دیگر اصولگرایان با اما و اگر سخن گفت.
شورای وحدت و تلاش برای ایفای نقش شبه جمنایی
شورای وحدت هم عملا جایگزین جمنا شده است. اگرچه این شورا با محوریت قراردادن ابراهیم رییسی کاندیدای اصولگرایان در دور قبلی انتخابات ریاست جمهوری، در این دوره به سمتی میرفت که میشد برایش شانس پیروزی قائل بود اما با ریاست او بر قوه قضاییه راه برای افرادی باز شد که به نظر نمیرسد بتوانند عاملی برای وحدت شوند. غلامعلی حداد عادل از جمله گزینههایی است که این روزها اداره جلسات این شورا را عهده دار است، گفته میشود قرار است جایگزین رییسی برای حضور در انتخابات شود. اما این گزینه هم در حد حرف است و تنها چیزی که هنوز معلوم نیست، دستیابی به وحدت انتخاباتی است. آنهم از سوی شورایی که انگار قرار بود نقشی همچون جمنا را برای اصولگرایان ایفا کند. برخی چهره ها چون محسن رضایی، سعید جلیلی و حتی قالیباف هم به این جلسات رفت و آمد دارند اما چندان پالس وحدت گرایی از سوی دیگر تشکل های اصولگرا به سمت این شورا فرستاده نمی شود. برخی چهره ها چون فدایی و زاکانی هم بنا بر اخبار منتشر شده پای ثابت این جلسات هستند.
جامعه روحانیت مبارز همچنان محور تصمیمات اصولگرایان سنتی
در روزهایی که جامعه مدرسین یکی از محورهای تصمیمات انتخاباتی اصولگرایان تصمیم به سکوت سیاسی گرفته، جامعه روحانیت مبارز میدان دار شیخوخیت این جریان شده است. اگرچه این گروه پس از فوت آیتالله مهدوی کنی و تک روی های طیف جدید اصولگرایان نتوانسته مانند گذشته نقش محوری در وحدت بین اصولگرایان ایفا کند اما به دنبال این است که بتواند در استانهای کشور حضور جدیتری پیدا کند. این تشکل که از سوی نواصولگراها چندان جدی گرفته نمی شود اما همچنان از نگاه اصولگرایان سنتی محور اصلی تصمیمات جریان اصولگرا باید باشند.
موتلفه ساز خودش را می زند
پیران سیاست اصولگرایانه هم دست بسته ننشسته اند و از مدت ها قبل از دیگر تشکل های این جریان عزم خود برای حضور پررنگ در انتخابات پیش رو جزم کرده اند. رصد احوالات انتخاباتی این حزب می گوید موتلفه بازهم در تلاش است که با دیگر اصولگرایان دور میز وحدت بنشیند اما اگر فضا را مناسب وحدت نبیند بعید نیست لیستی متفاوت را روانه انتخابات کند.
آقای اصولگرا خودش نامزد نمیشود ولی…
محمدرضا باهنر از معدود سیاسیون باهوشی است که اگر حس کند پیروزیاش در انتخابات با اما و اگر همراه خواهد بود، محال است که خود را به عنوان گزینه مطرح کند. این اتفاق گویا قرار است برای دومین بار پیاپی در انتخابات مجلس برای او رخ دهد. باهنر قرار است بار دیگر بیرون گود بنشیند و مهره چینی کند. او درباره فرایند انتخابات سال ۹۸ اینگونه گفته است: «من مجلسی هستم اما خودم نامزد نمیشوم. ولی چون یک فعال سیاسی هستم، فکر میکنم مهمترین مسائل سیاسی در سال ۹۸ باید مسئله انتخابات مجلس باشد. با دوستانمان رایزنیهای زیادی کردهایم، امسال شاید عمده وقت من برای انتخابات مجلس گرفته شود، باز هم تکرار میکنم خودم نامزد نیستم». باهنر گرچه رفت و آمدهایی به شورای وحدت دارد اما زمزمه هایی هم شنیده می شود که خود درحال انجام اقداماتی برای فراهم آوردن زمینه های وحدت حداکثری در این جریان است.
قالیباف؛ سودای ریاست بر یکی از قوا
در فاصله پس از انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۶ تا به امروز، محمدباقر قالیباف با دو بیانیه نام خود را همچنان به عنوان یکی از رقبای انتخاباتی از لیست اصولگرایان مطرح نگه داشت. او پس از پایان انتخابات ریاست جمهوری دوازدهم که خود کاندیدا بود و به نفع ابراهیم رییسی از ادامه رقابتها انصراف داده بود در نامهای با بیان اینکه «به این باور رسیدم که «تغییرِ اساسی در نحوه کنشِ جریانِ اصولگرایی» یکی از مطالباتِ اصلیِ امروزِ شما جوانانِ مؤمن و دلسوزِ انقلاب و کشور است»، تأکید کرد که اصولگرایی باید با حفظ مبانی و ارزشهایِ انقلابیِ جمهوریِ اسلامی، حرکت در راستایِ «نواصولگرایی» را هرچه زودتر آغاز کند.
مخاطبان او در این نامه که جوانان بودند، پس از دو سال با نامهای دیگر روبهرو شدند که محمدباقر قالیباف در آن دوباره از نواصولگرایی گفته و در فراخوانی از جوانان جهادی و انقلابی خواسته است تا برای ساخت مجلسی نو با هم متحد شوند.
هدف از این نامه قالیباف مشخص نیست که او را برای کدامیک از انتخابات پیش رو آماده میکند. اما اینکه در همین انتخابات پیش رو شرکت کند دور از ذهن به نظر نمیرسد. چه شانسی بهتر از اینکه بتواند با لیستی از اصولگرایان راهی بهارستان شود و ریاست مجلس را در غیاب علی لاریجانی که تلویحا از احتمال عدم کاندیداتوری اش سخن گفته برعهده بگیرد.
اصولگرایان با چند لیست می آیند؟
اما در کنار این محورهایی که نام برده شد بازهم تحرکاتی در گوشه و کنار جریان اصولگرا درحال انجام است. آنچنان که در یک نمونه شهاب الدین صدر علم تشکلات جبهه پیشرفت و عدالت را بالا برده و برخی اصولگرایان را ذیل این جبهه کنار هم جمع کرده است. باید دید در نهایت تصمیم اصولگرایان بر کدام سازوکار وحدت و ارائه چند لیست قرار می گیرد.
۲۷۲۷