مطالبات معیشتی معلمان را می توان در چند محور بررسی کرد. نخست بحث حقوق و دستمزد که در مقایسه با سایر دستگاههای دولتی، میزان حقوق آنها پایینتر یا در همان حد است. اما مشکل بعدی و اصلی آنان بخش رفاهیات بوده که در آموزش و پرورش پایینتر از سایر دستگاههاست.بعلاوه در بحث هزینههای درمان، معلمان مبلغ قابل توجهی بابت بیمه تکمیلی پرداخت میکنند، اما در عمل چیزی عاید آنها نمیشود و معمولا بیمارستانها و مراکز درمانی با بیمه مربوطه قرارداد ندارند و ارائه خدمات در سطح پایین است. همچنین از هزینههایی که معلمان پرداخت میکنند، درصد زیادی کسر و حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد آن بعد از مدت چند ماه واریز میشود.
موارد ذکر شده تنها بخشی از مشکلاتی است که بازتاب خبری شده، در واقع معلمان سال های بسیاری است که برای احقاق حق خود جدال می کنند و فریاد می زنند اما راه به جایی نبرده اند. در این خصوص به نظر می رسد نیازمند اختصاص بودجه بیشتری به موضوع آموزش در کشور هستیم.
در این راستا با یک آسیب شناس آموزش به گفت و گو نشستیم که در ادامه می خوانید:
سهم آموزش و پرورش از سود ناخالص ملی کشور کجاست؟
عباس فرجی با بیان اینکه در خصوص این موضوع باید استانداردهای جهانی را با شرایط کنونی آموزش کشور مقایسه کنیم، گفت: این مشکلات در بسیاری از کشورهای توسعه یافته چون چین و آمریکا هم وجود دارد اما به شکلی ملموس تر در کشور با این مشکلات دست و پنجه نرم می کنیم.
وی ادامه داد: ما برای معلمانمان رتبه ای بسیار پایینی داریم به شکلی که کشور ما در مقایسه باکشوری مانند ژاپن در پرداختی ها اختلاف چند درصدی، فاحش و قابل درک دارد.
این آسیب شناس آموزش افزود: در این راستا بهتر است به سهم آموزش و پرورش از سود ناخالص ملی کشور اشاره کنیم چراکه به این ترتیب تا حد زیادی مشخص می شود که آیا آموزش و پرورش ایران بودجه اش کم است یا خیر؟
فرجی عنوان کرد: متاسفانه بودجه آموزشی در کشور برای خیلی از مصارف بیجا هزینه می شود اما در نهایت با برچسب بودجه آموزشی تبرعه میشوند. به طور مثال بودجهای که در حوزه فرهنگ و آموزش خرج میشود ذیل این مجموعه قرار می گیرد. در حقیقت بودجه آموزش و پرورش در سازمان ها و نهادهای دیگر خرج شده و اینجاست که این سهم و سود بسیار کوچک می شود.
شیوه هزینه بودجه مشکل دارد
وی با بیان اینکه اگر بخواهیم این موارد را تجمیع کنیم، می بینیم که بودجه ما کم نیست بلکه شیوه هزینه بودجه مشکل دارد، اضافه کرد: یکی از دلایلی که با کمبود معلم مواجه هستیم، حجم بالای تراکم دانش آموزان است که البته موجب بالارفتن حجم کار برای معلمان می شود.
فرجی ادامه داد: در واقع هم اکنون کار معلمان چندبرابر حقوقی است که دریافت می کنند. این مورد هم یکی از عواملی است که صدای اعتراضات را بیشتر می کند. در واقع سختی کار دارند اما حقوق ندارند.
این آسیب شناس با اشاره به اینکه لازم است یکسری از تسهیلات را در اختیار معلمان قرار دهیم، گفت: به عنوان مثال کلاس و وضعیت آموزش را برای معلمان آسانتر کنیم یا اینکه پول مازادی را برای خدمات معلمان درنظر بگیریم.
معلمانی که برای معیشتشان پلاسمای خون خود را می فروشند
وی ادامه داد: البته همان طور که گفته شد بسیاری از کشورها در بحث آموزش و پرورش این ایراد را دارند به عنوان مثال در آمریکا معلمان گاهی مجبورند پلاسمای خون خود را بفروشند تا هزینه های زندگی را تامین کنند.
فرجی با بیان اینکه موضوع آموزش در سیاست های جهانی بسیار مهجور است ادامه داد: بخش اعظمی از این موضوع به وضعیت سیاسی کشور ها برمی گردد.
هزینه جنگ از آموزش بیشتر است
این آسیب شناس آموزش این عقب ماندگی در آموزش را جهانی دانست و افزود: 9 تریلیون در سال هزینه بودجه جنگ در دنیاست این درحالی است که بودجه آموزش یک تریلیون دلار است. به این ترتیب هزینه آموزش در جهان 9/1 هزینه جنگ است.
وی عنوان کرد: در ایران متاسفانه بودجه در موارد غیر، دورریز می شود. این موضوع سبب شده تا همان بودجه حداقلی به آموزش و پرورش نرسد.
95 الی 97 درصد بودجه آموزش و پرورش خرج حقوق می شود
فرجی گفت: بر اساس گفته های وزرای سابق 95 الی 97 درصد بودجه آموزش و پرورش خرج حقوق می شود. بنابراین باقی این درصد هزینه آموزش می شود که آنقدر ناچیز است که عملا نمی توان برای خرج مازاد یا افزایش حقوق از آن استفاده کرد. به این ترتیب اگر قرار است به اعتراض معلمان نسبت به حقوق و سایر مشکلاتشان نگاه کنیم باید بگوییم که سهم آموزش و پرورش از بودجه ناخالص به کجا می رود؟! چراکه همین موضوع کلیدی است که فریاد معلمان را درمی آورد.
بودجه آموزشی را دولت حل کند
وی ادامه داد: بنابراین در رابطه با حقوق معلمان بحث بر سر بودجه هایی است که مشخصا معلوم نیست که در کجا هزینه می شود! در نتیجه اگر بتوانیم اعتراض معلمان را در راستای بودجه بررسی کنیم ، آن زمان حل مشکل به دست دولت می افتد و می توان چانه زنی ها را با دولت انجام داد. این روشی است که به نظر می رسد به پاسخی سریع تر دست یابیم.
فرجی در پایان تاکید کرد: باید دغدغه آموزشی و کمبود آموزش کشور مطرح باشد نه حقوق معلم، چراکه معلم به عنوان یک عنصر کلیدی ذیل این آسیب قرار می گیرد.
2323