در معاملات دیروز بیشتر نمادهای بزرگ و کوچک بازار با رشد قابل توجه قیمت مواجه و صف خرید شدند (وضعیتی که تعداد زیادی از خریداران در حداکثر قیمت مجاز روزانه وجود دارد اما فروشنده ای وجود ندارد). رشد نرخ ارز در بازار، مهم ترین دلیل رشد بورس بیان شده است. اگرچه این روزها، نقدینگی سرشار موجود در بازار سرمایه، بدون دلیل هم قیمت نمادها را رشد می دهد. رشد نرخ ارز در بازار آزاد، همزمان به رشد نرخ ارز در سامانه نیما منجر شده است که موجب رشد سودآوری شرکت های صادراتی می شود.
به این ترتیب بازدهی بورس تهران (بر اساس شاخص کل)، در سال 98 به رقم 180 درصد نزدیک شد. شاخص کل بورس تهران در ابتدای امسال کمتر از 180 هزار واحد بود و تا پایان معاملات دیروز حدودا 2.8 برابر شده است.این رشد کم سابقه در حالی رخ داد که برخی انتظار داشتند بر اثر شیوع ویروس کرونا و همچنین شروع فروش تعهدی در بازار سرمایه، بازار متعادل یا حتی منفی شود.

گفتنی است دیروز برای اولین بار در تاریخ بازار سرمایه کشور ابزار فروش تعهدی به صورت آزمایشی روی هشت نماد (پنج نماد بورسی و سه نماد فرابورسی) راه اندازی شد. در بازار دیروز حتی همین نمادها هم در محدوده مثبت معامله شدند و نمادهای بانک تجارت و سرمایه گذاری سایپا صف خرید هم شدند.
گفتنی است ابزار فروش تعهدی، معادل فروش استقراضی در بازارهای جهانی است که طبق آن افراد می توانند از کاهش قیمت ها هم سود کسب کنند. در مدل غربی، افراد هنگامی که قیمت یک سهم را بالا می دانند( و معتقد به کاهش قیمت آن در آینده هستند)، آن سهم را از مرجعی قرض کرده و می فروشند. سپس، بعد از کاهش قیمت، سهم را خریداری و بدهی خود را تسویه می کنند. البته اگر تحلیل فرد اشتباه باشد و قیمت رشد کند، فرد ضرر خواهد کرد. چرا که باید در قیمت بالاتر سهم را خریداری و بدهی خود را تسویه کند. البته در بازار ایران، مبنای کار این ابزار، وکالت (و نه قرض و بدهی) است تا طبق عقود شرعی باشد.

2323