رشد غیر طبیعی سلولهای مغزی و تکثیر غیرقابل کنترل آنها، عارضهای با نام تومور مغزی را ایجاد میکند. این عارضه بسته به محل قرارگیری و میزان پیشرفت آن میتواند برای بیمار بسیار خطرناک باشد، اما در برخی مواقع نیز خوشخیم بوده و با یک عمل جراحی تومور مغزی، به راحتی برطرف میگردد. تومورهای مغزی بخشی از مغز را درگیر میکنند و بر اساس موقعیتی که در آن قرار دارند، به دستههای مختلفی تقسیم میشوند. تومور هیپوفیز و تومور مننژیوم از جمله شایعترین تومورهای مغزی هستند که بخشهای حساسی از مغز را تحت تاثیر قرار میدهند و در پی آن مشکلاتی را برای بیمار ایجاد میکنند. در ادامه در مورد تومورهای مغزی صحبت کرده و به معرفی تومور هیپوفیز و مننژیوم میپردازیم.
تومور مغزی
تومور مغزی ، یک توده غیرعادی در بافت مغز است که به دلیل رشد غیرطبیعی سلولهای مغزی و تکثیر غیرقابل کنترل آنها ایجاد میشود. تومورهای مغزی به دو دسته کلی اولیه و ثانویه تقسیم میشوند. تومورهای اولیه در درون جمجمه ایجاد شده و یکی از بخشهای مغز را درگیر میکنند. تومورهای ثانویه، تومورهایی هستند که از دیگر بخشهای بدن به مغز رسیده و بافت مغزی را تحت تاثیر قرار میدهند.
شاید با شنیدن نام تومور مغزی کمی دچار ترس شوید و این عارضه را یک بیماری خطرناک بدانید، اما اینطور نیست. امروزه با پیشرفت علم و تکنولوژی، راهکارهای متعددی برای تشخیص به موقع و درمان این عارضه وجود داشته و در اغلب موارد درمان تومور مغزی نتیجه قابل قبول و رضایتبخشی را به دنبال دارد. میزان خطرناک بودن این تومورها بر اساس نوع تومور، موقعیت قرارگیری و اندازهی آن تعیین میگردد و پزشک متخصص نیز متناسب با آن درمانی را برای بیمار در نظر میگیرد. تومورهای اولیه معمولا از نوع تومورهای خوشخیم هستند که اگر در مراحل اولیه تشخیص داده شوند، به راحتی قابل درمان میباشند. تومور هیپوفیز و تومور مننژیوم در دسته تومورهای اولیه مغز جای میگیرند.
تومور هیپوفیز
هیپوفیز یک غده بیضی شکل کوچک است که در بخش زیرین مغز قرار دارد. این غده یکی از اصلیترین غدههای درونریز بدن محسوب میشود که با همکاری هیپوتالاموس، وظایف مهمی را برعهده داشته و فعالیتهای بسیاری را در بخشهای مختلف بدن انجام میدهد. کنترل هورمونها و غدد دیگر بدن مانند هورمون تولیدمثل، هورمونهای رشد، غده تیروئید، غدد فوق کلیوی و … از جمله مهمترین فعالیتهای این غده کوچک میباشد.
تومور هیپوفیز یا آدنومای هیپوفیز، زمانی ایجاد میشود که غده هیپوفیز رشد غیرطبیعی پیدا کند. آدنومای هیپوفیز بر اساس اندازه به دو دسته ماکروآدنوم و میکروآدنوم و بر اساس نوع عملکرد، به دو دسته آدنومای فعال و غیرفعال تقسیم میشود. تومور هیپوفیز از جمله تومورهای خوشخیم است که معمولا در همان بافت غده باقی میماند و بافتهای دیگر مغز را درگیر نمیکند. اما به دلیل تاثیری که هیپوفیز بر روی دیگر غدد و اندامهای بدن دارد، بروز هرگونه مشکلی برای آن باعث به همریختگی غدد و ایجاد اختلال در هورمونها شده و بخشهای مختلفی از بدن را دچار آسیب میکند. از این رو، باید سریعا پیگیری شده و درمان گردد.
از جمله علائم تومور هیپوفیز میتوان به سردرد در ناحیه پیشانی، حالت تهوع یا استفراغ، تغییر در حس بویایی، کاهش بینایی، دوبینی، کاهش یا افزایش وزن ناگهانی، اختلال در رشد اندامهای مختلف بدن، اختلال در عملکرد جنسی آقایان و عدم باروری آنان، نامنظم شدن عادت ماهانه یا یائسگی زودهنگام در بانوان، افزایش میزان ادرار، اختلال در غده تیروئید، ضعف و خستگی بیش از اندازه و ایجاد تغییرات روحی اشاره کرد.
تومور مننژیوم
مننژیوم، از جمله تومورهای اولیه مغز است که در درون جمجمه ایجاد شده و غشای پوشاننده مغز و نخاع را درگیر میکند. تومور مننژیوم در اغلب موارد جزو تومورهای خوشخیم محسوب میشود که به آهستگی رشد میکند و نیاز به درمان فوری ندارد.
تومور مننژیوم شکلی کروی مانند دارد و بیشتر در مغز ایجاد میشود، اما در برخی مواقع در درون ستون فقرات و چسبیده به نخاع نیز دیده میشود. این تومور یکی از شایعترین تومورهای مغزی است که معمولا30 درصد آنها را شامل میشود و در بانوان بیشتر از آقایان اتفاق میافتد. از جمله علائم تومور مننژیوم میتوان به سردرد صبحگاهی، تشنج، ضعف حرکتی در اندامها، اختلالات بینایی و شنوایی و اختلالات شخصیتی اشاره کرد.
تومورهای مغزی، از هر نوعی که باشند، اغب علائم و نشانههای مشابهی را از خود بروز میدهند. در صورت مشاهده علائم تومورهای مغزی سریعا به پزشک مراجعه کرده و برای تشخیص و درمان بیماری اقدام نمایید. پزشک برای تشخیص تومور مغزی از روشهای مختلفی چون عکسبرداری از جمجمه، سیتیاسکن، امآرآی و … استفاده کرده و با توجه به مکان قرارگیری تومور، اندازه و نوع آن، درمان مناسب را برای بیمار در نظر میگیرد. تومورهای مغزی اغلب نیاز به جراحی دارند که در آن بخشی از تومور یا تمامی آن از جمجمه خارج شده و پس از آن نیز درمانهای تکمیلی برای بیمار لحاظ میگردد. پرتودرمانی و شیمی درمانی از جمله درمانهای دیگری هستند که در کنار جراحی برای بهبودی و سلامتی کامل بیمار مورد استفاده قرار میگیرند.