با افزایش میزان ابتلا به دیابت نوع دو و فشار خون بالا در جهان، متخصصان مراقبتهای بهداشتی امیداورند تا نحوه پیشگیری از این بیماریها را دریابند. از آنجا که یک رژیم غذایی ناسالم یک عامل مهم خطرساز برای ابتلا به هر دوی این بیماریها محسوب میشود، به نظر میرسد تنظیم رژیم غذایی میتواند روشی امیدوار کننده در این زمینه باشد.
در این میان محصولات لبنی از اهمیت ویژهای برخوردارند. همچنین نتیجه مطالعات نشان داده است که مصرف زیاد لبنیات با کاهش خطر ابتلا به دیابت ارتباط دارد؛اما بیشتر این مطالعات تنها بر روی افراد اروپایی و مردم کشورهای آمریکای شمالی انجام شده است که کلی بودن یافتههای آنها را محدود کرده است.
اکنون نتیجه یک مطالعه بزرگ بینالمللی که از اطلاعات حدود ۱۵۰ هزار نفر در ۲۱ کشور جهان استفاده کرده، نشان داده است که مصرف زیاد محصولات لبنی به ویژه از انواع دارای چربی کامل با کاهش خطر ابتلا به دیابت و فشار خون بالا ارتباط دارد.
یافتههای این مطالعه که در مجله BMJ Open Diabetes Research & Care منتشر شده است، همچنین نشان داد که مصرف زیاد محصولات لبنی که چربی کامل دارند با کاهش میزان ابتلا به سندرم متابولیک – مجموعه علائمی که خطر ابتلا به بیماری قلبی را افزایش می دهند- ارتباط دارد.
سندرم متابولیک مجموعهای از عوامل خطرزای متابولیک است که در یک فرد وجود دارند . برخی از علل زمینه ای این سندرم که سبب افزایش این عوامل خطرزای متابولیک می شوند عبارتند از چاق بودن یا داشتن اضافه وزن، عدم فعالیت جسمی، داشتن مقاومت به انسولین و عوامل ژنتیک.
سندرم متابولیک حالتی خطرناک برای سلامتی است. افراد دارای سندرم متابولیک میزان خطر بیشتری برای ابتلا به بیماریهای مرتبط با رسوب چربی در دیواره سرخرگهادارند . بیماری قلبی کرونری که ممکن است منجر به حمله قلبی شود، و نیز سکته مغزی و بیماری عروق محیطی نمونههایی از این بیماریها هستند. همچنین احتمال ابتلا به دیابت نوع ۲ در افراد دارای سندرم متابولیک بیشتر است.
دست کم روزی دو وعده لبنیات مصرف کنید
محققان در این مطالعه که در آن از اطلاعات مردم ۲۱ کشور جهان استفاده شده است، متوجه شدند که اروپاییها و مردم کشورهای آمریکای جنوبی نسبت به مردم آسیا و آفریقا بطور متوسط لبنیات بیشتری مصرف میکنند؛ همچنین اروپاییها و مردم کشورهای آمریکای جنوبی بیشتر محصولات لبنی کم چرب و مردم سایر مناطق بیشتر محصولات لبنی از انواع دارای چربی کامل مصرف میکنند.
محققان با تجزیه و تحلیل این ارتباطات متوجه شدند که مصرف دست کم دو عده محصولات لبنی در روز با کاهش ۲۴ درصدی خطر ابتلا به سندرم متابولیک ارتباط داشت.
بعلاوه این مطالعه نشان داد که مصرف دست کم دو وعده محصولات لبنی از نوع دارای چربی کامل با کاهش ۲۸ درصدی ابتلا به سندرم متابولیک ارتباط دارد. این در حالی است که مصرف محصولات لبنی کم چرب با کاهش خطر ابتلا به سندرم متابولیک ارتباط نداشت.
لبنیات کم چرب همیشه مفید نیستند
این مطالعه نشان داد که مصرف دست کم دو وعده محصولات لبنی در روز با کاهش ۱۱ تا ۱۲ درصدی خطر ابتلا به دیابت و فشار خون بالا ارتباط داشت اما این ارتباط در افرادی که محصولات لبنی از نوع دارای چربی کامل مصرف میکردند، قویتر بود.
بطور کلی این مطالعه نشان داد که مصرف زیاد محصولات لبنی مانند شیر، ماست و پنیر به ویژه از نوع دارای چربی کامل به جای انواع کم چرب آنها، با شیوع پایین سندرم متابولیک و کاهش خطر ابتلا به فشار خون بالا و دیابت ارتباط دارد.
با این حال یافتههای این مطالعه ممکن است خلاف واقع به نظر رسد زیرا بسیاری از مردم تصور میکنند که محصولات لبنی از نوع دارای چربی کامل در مقایسه با گزینههای کم چرب آنها ، از فواید سلامتی کمتری برخوردارند. این در حالی است که نویسندگان این مطالعه تلاش دارند تا این افسانه را از بین ببرند.
به گفته محققان، محصولات لبنی و چربی لبنیات، پروتیین با کیفیت و طیف بالایی از ویتامینها و مواد معدنی ضروری از جمله کلسیم، منیزیم، پتاسیم، روی، فسفر و ویتامینهای A, B-۱۲ و ویتامین B۲ ارائه میدهند.
با وجود اینکه هنوز مشخص نیست که چگونه مصرف محصولات لبنی از ابتلا به دیابت و فشار خون بالا پیشگیری میکنند اما محققان امیدوارند که یافته های آنها در مطالعات بزرگتر و طولانی مدتتری تایید شود.
به گفته محققان، در صورت تایید این یافتهها، افزایش مصرف محصولات لبنی میتواند یک «روش عملی و کم هزینه» برای کاهش میزان ابتلا به سندرم متابولیک ، فشار خون بالا و دیابت در سراسر جهان باشد.