به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین محمد فاضلی استاد دانشگاه شهید بهشتی در دومین مراسم اختتامیه جشنواره فرهنگی امینالضرب که با حضور اعضای اتاق بازرگانی، معاون مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و خبرنگاران و اصحاب رسانه در اتاق بازرگانی تهران برگزار شد گفت: ژورنالیستها بعد از فعالان محیط زیست بیشترین کشته را در مبارزه با فساد دادهاند
وی افزود: ژورنالیستها بعد از مقتولین فعالان محیط زیست بیشترین تعداد کشته شدههای ناشی از مبارزه با فساد را داشتهاند؛ بنابراین دولتها باید زمینهای فراهم کنند که خبرنگاران بتوانند اخلاق حرفهای خود را بکار گیرند زیرا وقتی خبرنگاران تهدید میشوند نمیشود از آنها انتظار داشت که نقش قهرمانان را بازی کنند.
فاضلی با تاکید بر این موضوع که ورود مطبوعات برای مبارزه با فساد مهم است امری بدیهی است، گفت: مبارزه کردن با فساد امری فراتر از مطبوعات نیازمند دو دسته اصلاحات است که یکی اصلاحات حقوقی است؛ یعنی صرفاً با داشتن مطبوعات گسترده و تعداد بیشتر افشاگری و حتی با اعدام کردن و مدلهای قدیمی رضاشاهی که نانوا را در تنور انداخت نمیتوان مشکل فساد را حل کرد.
این استاد دانشگاه در ادامه با اشاره به اینکه قطع سازوکارهای تولید رانتهای مولد منافع نامشروع است افزود: نمیشود در کشوری از سرچشمه دائماً رانت غیر مولدی توزیع شود و مانند رودخانه توزیع شود و یک عدهای به عنوان رسانه بطور دائم اعلام کنند که کجا فساد هست و یک عدهای هم در پایین همان رودخانه با قلاب سعی کنند ماهیهای فاسد را بگیرند بلکه باید سرمنشأ فساد و رانتهای غیر مولد را در این کشور گرفت.
رسانهها افشاگران فساد در امریکا بودند
استاد دانشگاه شهید بهشتی در ادامه گفت: گزارشی که توسط برنهام در سال 1977 در آمریکا منتشر شد حاکی از آن بود که اغلب موارد مهم مبارزه با فساد در جامعه آمریکا از انتشار در یک روزنامه شروع شده است؛ بنابراین در نتیجه آن گزارش و تحقیق آمده بود که مطالعات برنهام نشان میدهد که رسانه آمریکایی بیشتر حرفها و کنشهای روسای ادارات را نشان میدهد بجای اینکه نشان دهد در آن سازمان چه میگذرد و امروز این مساله در مورد رسانههای ما هم صادق است.
رسانهها میتوانند ریسک فساد سیاسی را افزایش دهند
فاضلی در ادامه گفت: رسانهها میتوانند ریسک فساد را برای مقامات سیاسی افزایش دهند، مقامات سیاسی در همه جای دنیا به اینگونه هستند که اصلاً از خدا نمیترسند و از جهان آخرت هم اگر اعتقادی به آن داشته باشند نمیترسند که امیدوارم در کشور ما اینگونه نباشد. بلکه مقامات سیاسی از رسانه بیش از هر چیزی میترسند. بنابراین رسانهها اگر بتوانند جعبه سیاه ادارات را باز کنند اثر رسانهها بیشتر میشود؛ البته نباید همه کار را به دوش رسانه انداخت.
وی افزود: ویکی فساد میتواند یک سایت اینترنتی باشد که افراد اطلاعات چگونگی بوجود آمد فساد را درآن انتشار دهند و بنابراین ما میتوان تولید اطلاعات را در مورد چگونگی بوجود آمدن فساد در یک اداره را توسط افراد و کارمندان مطلغ از طریق ویکی فساد بدون اینکه نامی از فرد مفسد ذکر شود اطلاع رسانی کرد.
وی افزود: ایده ویکی فساد، ایدهای برای مطلع کردن مردم از رویههای فساد است. اگر امروز با مردم در مورد فساد صحبت کنی آنها منشأ فساد را بانکها عنوان میکنند در حالی ممکن است در جاهایی فسادهای بزرگی و کوچکی صورت گیرد که زمان کسب و کارها را طولانی میکنند و اصلاً در دید مردم نیستند و ویکی فساد میتوانند همه فساد را در صفحه رادار بگذارد.
این استاد دانشگاه گفت: اگر فقط در مورد فساد اطلاع رسانی شود و اقدامی برای مبارزه با آن نشود در دراز مدت محیط برای فساد بیشتر آماده میشود زیرا مردم هر چقدر تصور کنند که یک سازمان فاسدتر است میل برای پیوستن به آن فساد بیشتر میشود و اینطور نیست که آمادگی برای مبارزه بیشتر شود؛ به همین دلیل است که گزارش فساد در کشورهایی مثل فنلاند و سوئد که پاکتر هستند بیشتر است زیرا در این کشورها فساد بلافاصله گزارش میشود تا فساد بیشتر نشود. بنابراین اگر در دراز مدت رسانهها فقط فساد را گزارش کنند اما نقشی برای بهبود آن نداشته باشند یا موفقیتها برای مباره با فساد را گزارش نکنند در اصل در حلقه تولید فساد مشارکت کردهاند.
تولید محتوای نقطهزن توسط خبرنگاران
در ادامه این مراسم محمد خدادی، معاون امور مطبوعاتی و اطلاعرسانی وزارت فرهنگ و ارشاد نیز برای دقایقی پشت تریبون ایستاد و با اشاره به اینکه وظیفه اصلی رسانهها در این حوزه توجه به چهار مقوله صنایع، معادن، تجارت و کشاورزی است، گفت که رسانه ها باید اعلام و اطلاعرسانی صرف درباره مسایل را کنار بگذارند و در بطن این مسایل قرار گیرند. او با بیان اینکه اطلاعات اساس تبیین مسایل است، ادامه داد: این اطلاعات باید در قالب اعداد بیان شود که منجر به قضاوت شده و این قضاوت به یک تصمیم منتهی شود.
او در سخنانش دو مقوله محتوا و مخاطب را از موضوعات حائز اهمیت در حوزه رسانه برشمرد و گفت: امروزه، اطلاعات از مخاطب به رسانهها منعکس میشود و رسانهها باید محتواهای تولید شده را به صورت دقیق و نقطهزن در اختیار مخاطبان خود قرار دهند.
226226