حامد ضرغامی: یکی از مقامات ارشد دولت آمریکا  که نامش فاش نشده در مصاحبه با دیوید مارتین خبرنگار حوزه امنیت ملی در شبکه خبری سی بی اس آمریکا گفت «چند ماه است که تمرکز پدافند هوایی سعودی بر حمله از ناحیه جنوب بوده زیرا حملات حوثی های یمن از جنوب صورت می گیرد، بنابراین پدافند عربستان برای دفع حملات از ناحیه شمال فاقد کارآیی بوده است».

سرهنگ ترکی المالکی سخنگوی وزارت دفاع عربستان در مصاحبه مطبوعاتی خود می گوید «25 پهپاد و موشک کروز استفاده شده در حمله به آرامکو، بی تردید از سمت ایران حمله کرده اند و نه یمن. تردیدی نداریم که حمله از ناحیه شمال بوده و ایران در این حمله، از پهپاد رزمی موسوم به “بال مثلثی (Delta Wing)” استفاده کرده است».

شبکه خبری واکس به نقل از دولت آمریکا گزارش کرد «منشا حملات به آرامکو از ناحیه شمال و یا شمالی غربی تاسیسات نفتی است و این حکایت از آن دارد که حمله از ناحیه یمن که در جنوب عربستان واقع است نبوده، بلکه از ناحیه ایران یا عراق بوده که هر دو در شمال عربستان قرار دارند».این شبکه در ادامه گزارش هایش به نقل از مقامات عراقی افزود «مقامات دولت ترامپ تایید کردند که منشا حملات عراق نبوده است».

نیویورک تایمز نیز به نقل از مقامات دولت آمریکا می نویسد «تصاویر ماهواره ای از آرامکو نشان می دهند که حملات از ناحیه شمال یا شمال غربی پالایشگاه صورت گرفته، بنابراین منشا این حملات نمی تواند یمن باشد».

گاردین به نقل از مقامات دولت آمریکا می نویسد « بقایای یک موشک در شمال غربی آرامکو یافت شده که کاملا روشن است که این موشک از ناحیه شمال شلیک شده اما در رسیدن به مقصد ناکام مانده و در شمال غربی آرامکو ساقط شده است».

پایگاه اطلاعاتی دبکا می نویسد «ویدیوی منتشر شده توسط مقامات سعودی به وضوح نشان می دهد که موشک کروز در حال عبور از منطقه مرزی «حفرالباطن» – واقع در جنوب غربی کویت- و رفتن به سمت بقیق بوده که توسط پدافند عربستان ساقط می شود». تصویر زیر توسط دبکا منتشر شده است.

عربستان در نمایشگاهی که برپا کرد تصویر موشک کروز ساقط شده را به خبرنگاران نشان داد. تصویر زیر بقایای موشک ساقط شده را که توسط پایگاه خبری گلف نیوز منتشر شده نشان می دهد. کروز ساقط شده در تصویر زیر همان کروزی است که تصویرش را در بالا می بینید.

از تصویر بالا پیداست که مقامات سعودی مدعی هستند که این بقایای موشک ساقط شده در حوالی خریص است. تمام سایتهای خبری از همین یک موشک کروز ساقط شده صحبت کرده اند. توجه کنید که در تمام پایگاه های خبری و رسانه ای از همین یک موشک صحبت کرده اند. بنابراین، دبکای اسراییل ادعا می کند که فیلم منتشر شده توسط مقامات سعودی نشان می دهد محل سرنگونی کروز «حفرالباطن» است و این کروز در حال رفتن به سمت «بقیق» بوده و حال آنکه سعودی ها ادعا می کنند در اطراف «خریص» سرنگون شده است. حفر الباطن و خریص، حدود 500 کیلومتر از یکدیگر فاصله دارند. در اینجا تناقض گویی مقامات سعودی واضح است.

مقام ارشد آمریکایی که پیشتر ذکرش به میان آمد به دیوید مارتین خبرنگار شبکه خبری سی بی اس در تاریخ 17 سپتامبر گفته که «محل دقیق شلیک موشکهای کروز ایران را یافتیم. این محل، واقع در جنوب ایران و انتهای شمالی خلیج فارس است». این مقام ارشد اضافه می کند که «موشکهای کروز از داخل خاک ایران شلیک شده اند». محل دقیق شلیک موشک یعنی ارایه  دادن مختصات جغرافیایی پرتابگر. آمریکا فناوری لازم بر رصد پرتابگر کروز، آن هم زمانی که کروز پرتاب می شود را در اختیار دارد. ایالات متحده باید بتواند مختصات جغرافیایی سکوی پرتاب را ارایه دهد. معنی محل دقیق این است نه اینکه یک منطقه وسیعی را در انتهای شمالی خلیج فارس نام ببرند که شامل بندرماهشهر، تالاب شادگان و بندر امام و… است. ادعای مقام ارشد آمریکایی در اینجا مشکوک به نظر می رسد.

همانطوری که پیشتر ذکر آن رفت مقامات آمریکایی ادعا کرده اند که موشکهای کروز همگی از داخل خاک ایران و انتهای شمالی خلیج فارس شلیک شده اند. فرض می کنیم ادعای این مقامات درست باشد. بنابراین یکی از این موشکهای شلیک شده از داخل خاک ایران، همین موشکی است که دبکای اسراییل به نقل از مقامات سعودی گفته در«حفرالباطن» ساقط شده و در حال رفتن به «بقیق» بوده است. در اینجا سوالی مطرح می شود. نظر به اینکه «بقیق» در شرق انتهای شمالی خلیج فارس قرار گرفته، چرا کروز ایرانی به سمت «حفرالباطن» که در غرب انتهای شمالی خلیج فارس قرار دارد شلیک شده است؟ درست است که کروز در طول پرواز، می تواند مسیرش را به کرات تغییر دهد و ارتفاع و فاصله اش از هدف را تصحیح کند اما اینکه هدف در شرق سکوی پرتاب باشد و کروز به سمت غرب پرتاب شود غیر معقول به نظر می رسد.

بنابراین یا تصاویر و ویدیوهای ارایه شده توسط مقامات سعودی ساختگی هستند و اصلا کروزی در آن منطقه ساقط نشده و یا موشک کروز در آن منطقه ساقط شده و مقامات سعودی هم درست می گویند. در صورت فرض اول، این مقامات باید توضیح دهند چرا تصاویر و ویدیوهای ساختگی ارایه کردند و در فرض دوم، این سوال پیش می آید که با نظر به توضیحات قبلی و با توجه به اینکه پیشتر به نقل از مقامات آمریکایی گفته شد که عراق منشا حملات به عربستان نبوده، پس این موشک کروزی که تصاویرش در رسانه های مختلف پخش شده متعلق به کیست؟ آیا طرف ثالثی غیر از ایران و عراق وارد ماجرا شده است و این کروز ساقط شده هم متعلق به اوست؟

در اینجا سوال دیگری مطرح می شود و آن هم این است که در صورتی که تصاویر موشک کروزی که توسط پدافند عربستان ساقط شده واقعی باشند، با توجه به اینکه کروزهای زمین به زمین در سایه راداری حرکت می کنند و احتمال رهگیری آنها بسیار کم است، چگونه است که پدافند عربستان از پرواز این کروز فیلم تهیه کرده است؟ آیا احتمال این نمی رود که کروز ساقط شده از نوع هوا به زمین بوده باشد؟ اگر پاسخ به این سوال مثبت است، چه کسی آن را از هوا شلیک کرده است؟ قبلا توضیح دادم که احتمال اینکه این کروز از داخل ایران و یا عراق شلیک شده باشد منتفی است اما اگر واقعا کروزی ساقط شده، پس متعلق به کیست؟

اما نکته دیگری که باید در مورد حملات آرامکو بدان اشاره کرد، تصاویر ماهواره ای منتشر شده توسط دولت آمریکا از محل اصابت موشکها به آرامکو است. مقامات آمریکایی ادعا می کنند که این تصاویر نشان می دهند که حمله موشکی از سمت شمالی پالایشگاه آرامکو واقع در بقیق صورت گرفته است. دلیل ایشان این است که جنوب آرامکو آسیب ندیده و موشکها فقط به شمال غربی تاسیسات نفتی اصابت کرده اند. ادعای ایشان همانطوری که قبلا ذکر شد این است که پدافند آرامکو متوجه جنوب بوده و به شمال آرامکو توجهی نداشته است و به خاطر همین خسارات متوجه جنوب آرامکو نشده است. برای اثبات ادعایشان عکسهای ماهواره ای هم ارایه کرده اند.

بر اساس این ادعای دولت آمریکا، حتی دکتر آنتونی کوردزمن(Anthony H. Cordesman) ریاست دپارتمان مطالعات راهبردی آرلی برک (Arleigh A. Burke) واقع در«مرکز مطالعات بین المللی و راهبردی» وابسته به دانشگاه جورج تاون در واشنگتن تحلیلی را ارایه کرده که حکایت از این دارد که او هم ادعای مقامات آمریکایی را پذیرفته چرا که مبنای تحلیل ایشان در این رابطه بر همان تصاویر ماهواره ای مورد ادعای دولت آمریکا استوار است.

کوردزمن در این تحلیل ادعا می کند که تصاویر به عمد کوچک شده اند تا خسارات اطراف معلوم نشود. اومی افزاید دولت عربستان درباره جزییات حمله و محل دقیق اصابت موشکها چیزی نگفته و البته این به خاطر این بوده که در صورتی که اگر محل دقیق اصابت موشکها فاش شود، می تواند تبعات بلند مدت برای عربستان داشته باشد.

حال به بررسی تصاویر ماهواره ای منتشر شده توسط دولت آمریکا در رابطه با حمله به آرامکو در «بقیق» و ارزیابی صحت و سقم ادعای مقامات آمریکایی و دکتر کوردزمن می پردازیم. تصاویر از پیوندی که کوردزمن در اختیار گذاشته تهیه شده اند. این تصاویر مربوط به تاسیسات آرامکو در «بقیق» هستند.

تصویر شماره 1

مقامات آمریکایی و همچنین دکتر کوردزمن ادعا می کنند، این تصویر مربوط به شمال غربی پالایشگاه است و این نشانه این است که حمله پهپادی و موشکی از سمت شمال صورت گرفته است. ابتدا، این ادعا را مورد بررسی قرار می دهیم. تصاویر شماره دو و سه، همان مناطق به تصویر کشیده شده درعکس یک را، با جزییات بیشتر و از زوایه ای دیگر نشان می دهند.

تصویر شماره 2

تصویر شماره 3

تصویر شماره 4

این تصویر با استفاده از گوگل ارت تهیه شده است. قسمتی که داخل خط بسته ی قرمز رنگ قرار گرفته، شامل آن قسمت از تصویر شماره یک است که سمت راست تصویر، داخل سه مستطیل دیده می شوند.

تصویر شماره چهار از جنوبی ترین نقطه آرامکو تهیه شده در حالی که مقامات آمریکایی و همچنین دکتر کوردزمن ادعا می کنند قسمت جنوبی آرامکو «اصلا» آسیب ندیده و همین دلیل آن است که حمله از «شمال» اتفاق افتاده است.

حال به تصویر پنجم نگاه کنید.

تصویر شماره5

آن مستطیل قرمز رنگی که در بالای تصویر شماره یک – که توسط دولت آمریکا منتشر شده – سمت چپ قرار دارد، همین قسمت داخل خط بسته ی قرمز رنگ تصویر شماره پنج است. تصویر شماره پنج مربوط به شرقی ترین نقطه آرامکو است و باز هم برخلاف ادعای آمریکایی ها در قسمت شمال غربی قرار ندارد. تصویر شماره یک که توسط دولت آمریکا ارایه شده، تلفیق تصاویر شماره چهار و پنج – و البته با رزولوشن بالاتر- هستند که با نرم افزارهای گرافیکی در یک تصویر واحد گنجانده شده اند تا به بیننده این طورالقا شود که مکانهایی که در تصاویر چهار و پنج نشان داده شده هر دو، کنار یکدیگر و البته شمال غربی پالایشگاه هستند تا به این ترتیب بتوانند ادعای شلیک موشک از شمال آرامکو را ثابت کنند.

بگذریم که موشک می تواند از جنوب آرامکو وارد شود و به قسمت شمالی تاسیسات برخورد کند. حتی اگر موشک به شمال هم اصابت کرده بود دلیل نمی شد که از جنوب آرامکو شلیک نشده باشد.

دولت آمریکا باید توضیح دهد چگونه است که بنا به ادعای آنها پدافند جنوب آرامکو فعال بوده، اما بخشی از تخریب، مربوط به جنوبی ترین نقطه آرامکو است. به جای آنکه حفره های پدافند جنوب را پیدا کنند و به ضعف این پدافند اقرار کنند، دست به انتشار عکس فوتوشاپی می زنند تا به زعم خود ثابت کنند حمله از انتهای شمالی خلیج فارس انجام شده است.

از دولت آمریکا نمی توان توقعی بیش ازاین داشت که رییس جمهورش نویسنده کتاب «هنر معامله» است و اکران مستند «where’s my Roy Cohn» – که مورد تایید خود ترامپ نیز است – بیش از پیش از سوابق و روابط سیاسی و غیر اخلاقی او با رُی کُن (Roy Cohn) – کارچاق کن سناتور مک کارتی-  پرده برداشته است. اما دکتر کوردزمن بر کرسی عالی ترین بخش «انستیتو مطالعات راهبردی واشنگتن» تکیه زده و کارش بررسی چالش های پیش روی آمریکاست. او همانطوری که قبلا ذکر شد ادعا می کند دقت محل اصابت موشکها توسط عربستان فاش نشده تا تبعات بلند مدت نداشته باشد. با استفاده ازهمین تصاویر منتشر شده توسط دولت آمریکا به راحتی می توان مختصات محل اصابت موشکها را تعیین کرد. چگونه است که او چنین ادعایی می کند؟

به تصویر شماره دو نگاه کنید. چهار مخزن که مورد اصابت موشک قرار گرفته اند نشان داده شده اند. یکی از مخزن ها به عرض جغرافیایی 25 درجه و 55 دقیقه و 37.3 ثانیه شمالی و طول جغرافیایی 49 درجه و 41 دقیقه و 0.8 ثانیه شرقی است. مختصات بقیه قسمتهایی هم که مورد اصابت قرار گرفته اند به همین آسانی تعیین می شوند. اما کارشناس مرکز مطالعات راهبردی چنان تحلیل می کند که گویی این مختصات سری هستند.

سرهنگ ترکی المالکی که ظاهرا دانشکده فرماندهی و ستاد را هم گذرانده، نیز بهتر است به جای ترتیب مصاحبه مطبوعاتی و فرافکنی ضعفهای پدافندی سعودی و مقصر جلوه دادن ایران، به فکر پوشش حفره های امنیتی پدافندش در جنوب آرامکو باشد. 

گزارش ها حکایت ازسفر قریب الوقوع افسر سابق زرهی سروان مایک پمپیو- که ظاهرا بعد از تحصیل حقوق در هاروارد شم نظامی اش را از دست داده – به عربستان دارند. به او پیشنهاد می شود که به جای آنکه بعد از حملات 14 سپتامبربه فکر تشکیل ائتلاف علیه ایران باشد، سفری به بقیق داشته باشد تا از نزیک مخازن جنوب آرامکو را که مورد اصابت قرار گرفته اند ببیند و مانند سایرین نگوید جنوب آرامکو سالم مانده، پس حمله از شمال آرامکو بوده است!