سینماسینما، محسن فرجادی:
کمتر فیلم سینمایی را می توان در تاریخ سینمای ایران یافت که با فاصله کمتر از ۱۰ سال از وقوع داستان واقعی بر پرده سینما نمایش داده شود.
“شبی که ماه کامل شد” اثری است که تقریبا با هیچ گونه وارونه‌گویی، بزرگنمایی غیرواقعی، دامن زدن به اختلافات مذهبی و قومی-عشیره ای ساخته شده است.
خرداد ۸۸ در اوج رقابت های انتخابات ریاست جمهوری وقتی گروهک عبدالمالک با انفجاری انتحاری در مسجد فاطمه الزهرا(س) زاهدان خون نمازگزاران را بر زمین ریخت، و یا شبی که جنایت تاسوکی را خلق کرد و مردم عادی را با بستن جاده از اتوبوس و خودروهای شخصی پیاده کرد و به رگبار بست فکر نمی کردم این وقایع را ۹ سال بعد روی پرده سینما ببینم. این اثر سینمایی آن وقت پسندیده تر می نماید که نه تصویری حقیر و کاریکاتوری از تروریست‌ها نشان می دهد و نه بلندگوی حاکمیت می شود. روایت تلاش های اخلاقی نیروهای حافظ امنیت هرچند کوتاه است اما نشان دهنده ذکاوت تیم کارگردانی است که اثری غیر سفارشی خلق کرده اند.
این ویژگی اما وقتی در کنار تصویری بدون خط کشی های مذهبی قرار می‌گیرد بیشتر در خور تحسین است؛ اینگونه مخاطبانی که اطلاعات زیادی درباره جغرافیای وقوع حوادث ندارند شاهد اثری با سوگیری های ایدئولوژیک و مذهبی نیستند. این مساله شاید به گنگی روایت برای بخشی از مخاطبان منجر شود ولی کارگردان با کد گذاری های آگاهانه هم خط فاصله ای پر رنگ میان رویکرد تروریستی گروهک عبدالمالک با اسلام می گذارد و هم با نگاهی کلان نگر اسلام را در هیبت امت و نه قرائتی القاعده ای و تکفیری از اسلام راستین نمایش می دهد. بر این اساس جنایات گروهی تروریست را به خوبی تصویر کرده و در عین حال با روایت خود غباری بر اسلام نمی ریزد؛ چشم تماشاگر را تیره نکرده و با شک از سینما بدرقه نمی کند.
“شبی که ماه کامل شد” در بازسازی سینمایی کلیپ های جنایات گروهک عبدالمالک بدون کم و کاست عمل کرده و آنها را باورپذیر کرده است – به جز صحنه انفجاری که در حسینیه سیدالشهداء شیراز رخ داده- و در عین حال با پرداختی سینمایی نگذاشته قصه خانواده منصوری مختوم شود.
در این فیلم حتی به سیر تکوین شخصیت عبدالمالک نیز اشاره داشته و قابل تشخیص است. در “شبی که ماه کامل شد” فقط به یک گزارش شبکه العربیه از جنایات گروهک ریگی اشاره می شود ولی نقش این شبکه تلویزیونی و جریان های ضدانقلاب و ضد جمهوری اسلامی را در ایجاد توهم عبدالمالک نیز از نظر دور نکرده است.
