، نزدیک به پنج ماه است که از اعلام ورود ویروس کووید ۱۹ به کشورمان گذشته است. پس از یک دوره فروکش کردن بیماری در اردیبهشت و خرداد امسال، بار دیگر موج کرونا سربرآورده و آمار مبتلایان و درگذشتگان این بیماری، فزونی یافته است.
پرهیز از رفت و آمدهای غیر ضروری، فاصلهگذاری اجتماعی و استفاده از ماسک، از جمله راهکارهایی است که در مدیریت بحران همهگیری کرونا، نقشی موثر دارند. تبلیغ و توصیه برای رعایت این نکات، مدتی است که از رسانههای رسمی و شبکههای اجتماعی به گوش و چشم میرسد و هنرمندان هم از راههای گوناگون در این راه گام برداشتهاند که در این مورد میتوان به پویش استفاده از ماسک اشاره کرد.
در این میان، آن گروه از هنرمندان که خود، درد و رنج بیماری کرونا را کشیدهاند، در پیامهایی هشدارآمیز، از تجربه تلخ خود در مقابله با ویروس کووید ۱۹ گفته و نوشتهاند.
مروری به فهرست اهالی فرهنگ و هنر که در پنج ماه گذشته به کرونا مبتلا شده و بیماری آنها رسانهای شده، نشان دهنده این واقعیت است که ویروس کووید ۱۹ در کمین همه آدمها نشسته و سرشناس و گمنام، کوچک و بزرگ، دارا و ندار و … نمیشناسد.
کرونا را شوخی نگیرید
دیروز (جمعه ۲۰ تیر)، بهاره رهنما، نام خود را به عنوان آخرین بازیگری که تاکنون از ابتلایش به کرونا خبر داده است، ثبت کرد. او در اینستاگرام، در اینباره اطلاعرسانی کرد و نوشت: «روز هفتم قرنطینه و روز چهاردهم علائم بیماری کرونا رو با لطف و یاری خداوند، دعای مادرم و خانواده و همسر مهربانم، دوستان و نزدیکانم و الطاف ائمه و فرشتگان در منزل میگذرانم.»
این بازیگر تئاتر، تلویزیون و سینما، در ادامه وعده داد که تجربیاتش از روزهای بیماری را با دیگران به اشتراک خواهد گذاشت.
اگر بهاره رهنما دوران درمان را در خانه سپری میکند، اما سر و کار کیانوش گرامی، بازیگر باسابقه تلویزیون و سینما، به بیمارستان کشیده شده است.
او که بازی در فیلمها و سریالهایی چون «میوه ممنوعه»، «آشپزباشی»، «سلطان»، «دایره زنگی»، «خیلی دور، خیلی نزدیک» و «سن پترزبورگ» را در کارنامه دارد، ابتدا در صفحه شخصی اینستاگرامش، خبر ابتلای خود به کرونا را رسانهای کرد و در ادامه، در گفتوگویی از روی تخت بیمارستان میلاد، از مردم خواست تا کرونا را شوخی نگیرند.
گرامی توضیح داد: «اوایل فکر نمیکردم کرونا گرفتهام، فکر میکردم سرما خوردهام و اتفاق حادی نیفتاده اما رفته رفته این مشکل بیشتر شد تا سیتیاسکن گرفتم و متوجه شدم که ریهام درگیر شده است.»
این بازیگر با اشاره به اینکه همسر و دو دخترش هم گرفتار این بیماری شدهاند، گفت: «از مردم خواهش میکنم که کرونا را شوخی نگیرند تا مثل من و خانوادهام گرفتار این بیماری نشوند. معلوم نیست این بیماری در هر بدنی چطور نشان دهد، من ۵۸ ساله تصور چنین اتفاقی را نداشتم. الان چند روزی در بیمارستان میلادم، بخشها شلوغ است و شاهدِ فوت بیمارانم و از هرجهت تلخیها را به چشم میبینم.»
او با تشکر از کادر درمانی و پزشکی، از مردم خواست با زدن ماسک و رعایت همه نکات پزشکی، شر این بیماری را از کشور کم کنند.
ویروسی مرموز و خطرناک
ویروس کووید ۱۹، تنها در ایران نیست که تاخت و تاز میکند، این یک بیماری جهانگیر است که در هر گوشه کره خاکی، قربانی میگیرد و ایرانیان مهاجرت کرده از کشور هم از این قاعده مستثنی نیستند.
در ششم تیر بود که خبر درگذشت پرویز ارشد، مترجم آثار ادبی جهان به زبان فارسی که در آمریکا اقامت داشت، منتشر شد. او که مترجم آثاری چون «گربه روی شیروانی داغ»، «بارانساز» و «شکار جاسوس» به زبان فارسی بود، پس از ابتلا به ویروس کووید ۱۹، در سن ۸۶ سالگی درگذشت.
این خبر تلخ را، اسدالله امرایی، مترجم و کارشناس ادبی شناخته شده کشورمان، در یک پست اینستاگرامی منتشر کرد.
ویروس کرونا، تنها برای افراد پا به سن گذاشته خطرناک نیست، بلکه جوانان را هم گرفتار میکند. از جمله رضا بهرام، خواننده موسیقی پاپ کشورمان که به دلیل ابتلا به کرونا، این روزها در قرنطینه خانگی به سر میبرد.
ششمین روز از تابستان ۹۸ بود که خبر رسید تست کرونای رضا بهرام که از مدتی قبل بیمار شده بود، مثبت و ریههای او هم درگیر شده است. این خواننده جوان چند روز بعد، با انتشار ویدئویی، حال عمومی خود را مناسب توصیف و به همه توصیه کرد خطر ابتلا به کرونا را جدی بگیرند و مراقب خود باشند.
کووید ۱۹، ویروسی مرموز و خطرناک است که گاه در ابتدای ابتلای فرد، خودش را کمخطر نشان میدهد و در ادامه، به طور ناگهانی، بیمار را به شرایط بحرانی میرساند. این اتفاق، متاسفانه برای علیرضا راهب، از شاعران و ترانهسرایان کشورمان، روی داد.
او که از همان ابتدای ابتلا، در اینستاگرام از بیماریاش خبر داده بود، عصر روز چهارم تیر، در آخرین پست در صفحه شخصیاش، اعلام کرد به دلیل تنگی نفس و تپش قلب، بعد از دو هفته قرنطینه در خانه، به بیمارستان مراجعه خواهد کرد. متاسفانه، مدت زمان بستری شدن این شاعر و نظریهپرداز ادبی در بیمارستان به ۱۲ ساعت هم نرسید و او صبح پنجم تیر، بر اثر ایست قلبی درگذشت.
از علیرضا راهب، آثاری چون «دو استکان عرق چهل گیاه» و «عشق پاره وقت» به یادگار مانده است.
تجربه وحشتناک لیلا بلوکات
کرونا، در هنگام درگیر کردن فرد، نشانهها و عوارض دردناک و گاه ترسناکی را به همراه خود میآورد. یکی از بیمارانی که تجربهای سخت در این زمینه داشته، لیلا بلوکات است.
این بازیگر سینما و تلویزیون، در اینستاگرامش توضیح داد: «بیماری کرونا را دست کم نگیرید. عاجزانه میخواهم که رعایت کنید. من سه ماه قرنطینه را رعایت کردم و در آخر که زندگی جریان پیدا کرد و ستاد مبارزه با کرونا یکی یکی مکانهای عمومی و رفت و آمدها را آزاد کرد، قسمت شد و سفر کردم به مشهد مقدس و به دیدار بچههای معلول شتافتم. ولی افسوس با رعایت تمام پروتکلهای بهداشتی از جانب خودم باز هم این ویروس منحوس امانم نداد و مرا نیز مبتلا کرد.»
او چند روز بعد، در گفتوگویی، درباره تجربه وحشتناک خود در ایام بیماری گفت: «روزی که زنگ زدند و به من گفتند که کرونای شما مثبت است، باورم نمیشد، اما نترسیدم. زمانی ترسیدم که بیناییام را از دست دادم. یک روز آنقدر سرفه کردم که ناگهان دیدم دیگر نمیبینم و جلوی چشمم تار است. آنجا بود که ترسیدم و به گریه افتادم. به خودم میگفتم که امشب را به صبح نمیرسانم. اما بعد از حدود دو ساعت آرام آرام بیناییام برگشت. در آن دو ساعت جهنم را از سر گذراندم.»
اما همه هنرمندان، با بیماری کرونا، با شدتی که لیلا بلوکات به آن گرفتار شده است، روبهرو نشدهاند.
گلاب آدینه و دخترش (نورا هاشمی) از جمله کسانی بودند که اواخر فروردین، از تجربه ابتلای نسبتا خفیف خود به ویروس کووید ۱۹ پرده برداشتند. این دو در ویدئویی که منتشر کردند، با اشاره به اینکه ویروس کرونا از هرچه فکر کنیم به ما نزدیکتر است، توضیح دادند: «از روز دوم فروردین دچار چند عطسه ساده شدیم اما از فردای آن روز هیچ مزهای را حس نمیکردیم. هیچوقت چنین چیزی را در زندگیمان تجربه نکرده بودیم.»
در ادامه این ویدئو، نورا هاشمی گفت به احتمال زیاد، دلیل ابتلای او به کرونا، خرید رفتن بدون ماسک بوده است.
گلاب آدینه هم تاکید کرد: «ما بسیار رعایت میکردیم. خودمان را قرنطینه کرده بودیم. واقعا فقط شانس آوردیم. میخواهم همه بدانند، موضوع جدی است و باتوجه به از بین برده شدن محدودیتها، مردم باید بیشتر رعایت کنند.»
مرگ برای همسایه نیست
در همان روزهای آخر فروردین، خبر تلخ درگذشت شاهین شهابلو، عکاس مستند و از استادان عکاسی ساکن انگلستان، منتشر شد. این هنرمند ایرانی، بعد از یک هفته بستری شدن در بیمارستانی در لندن، به دلیل تشدید و پیشرفت بیماری، درگذشت.
شهابلو، تنها عکاس ایرانی نبود که بر اثر کرونا، در خارج از کشور درگذشت. کیومرث درمبخش، روزنامهنگار، عکاس، کارگردان و مستندساز ایرانی هم صبح ۱۲ فروردین در پاریس درگذشت.خبر درگذشت این هنرمند را برادرش کامبیز درمبخش (کاریکاتوریست سرشناس ایرانی) در اینستاگرام تایید کرد.
بیشتر اهالی فرهنگ و هنر که در چند ماه گذشته، گرفتار کرونا شدهاند، خبر رسانی درباره بیماری خود را، بعد از بهبودی انجام دادهاند. در واقع آنها خواستهاند تجربههای خود در این زمینه را به دیگران منتقل کنند. شهرام اقبالزاده، از نویسندگان پیشکسوت کشورمان، از جمله این افراد است که ۲۲ فروردین درباره بیماری خود توضیح داد: «از یک روز قبل از عید نوروز، دستگاه گوارشم بههم ریخت و به تدریج علائم بیماری در من ظاهر شد. بعد از آن، در خانه در قرنطینه خانگی و تحت درمان بودم و بالاخره بعد از دو هفته توانستم بحران شدید کرونا را پشت سر بگذارم.»
او البته تاکید کرد بعد از سه هفته هنوز به طور کامل بهبود پیدا نکرده است و عوارض بیماری همچنان او را آزار میدهد.
عباس حسیننژاد، شاعر کشورمان هم، عبور خود از روزهای ابتلا به ویروس کرونا را با این جمله آغاز کرد: «مرگ برای همسایه نیست!» و ادامه داد: «در اوایل اسفند بود که دچار تنگی نفس شدم اما آن زمان ابتلای من به ویروس کرونا تشخیص داده نشد، پزشکهایی که به آنها مراجعه کردم، گفتند که «چیزی نیست» تا آنکه روز ۱۴ اسفند ۹۸، مشکوک به کرونا تشخیص داده شدم و در بیمارستان فیروزگر بستری شدم.»
او با توصیف فضای ملتهب اورژانس بیمارستان در روز بستری شدن خود گفت: «در لحظه ورورد به بیمارستان، فضای ابتدایی که اورژانس است، بسیار ملتهب بود. آدمها به آنجا میآمدند و مشخص میشد که تستشان منفی است یا مثبت و بستری میشدند. من هم رفتم و بعد از گذشت مدتی گفتند که باید بستری شوم.»
بسیاری نمیفهمند چگونه مبتلا شدهاند
بیژن خاوری، خواننده باسابقه هم، اوایل فروردین و پس از مرخص شدن از بیمارستان، در یک گفتوگوی خبری درباره بیماری خود در طول اسفند ۹۸ گفت: «هشت روز در بیمارستان بستری بودم. من بیشتر در شهر سرخرود مازندران اقامت دارم؛ چراکه به دلیل مشکلات ریوی، هوای تهران برایم خوب نیست. پیش از ابتلا به این بیماری، دو هفته بود که در قرنطینه به سر میبردم ولی برای خرید به بیرون میرفتم، شاید دلیل ابتلایم به این بیماری همین باشد. البته هیچ کسی نمیفهمد که چگونه به این بیماری مبتلا شده است.»
محسن پرویز، دیگر اهل فرهنگ و هنر کشورمان است که در اسفند، گرفتار کرونا شد و خبرش در فروردین رسانهای شد. این نویسنده و رییس انجمن قلم ایران که خود پزشک است، در اینباره گفت: «تقریبا سه هفته پیش، علایمی از بیماری دیدم اما چون پیشرفت نداشت و خفیف بود، تلاش کردیم با مراقبتهایی که در منزل انجام میشود، بتوانیم بیماری را کنترل کنیم. بعد یکدفعه این بیماری پیشرفت کرد و دچار مشکل تنفسی و مسائل ریوی شدم و به بیمارستان مراجعه کردم و تست تنفسی و اسکن ریه انجام دادم، که متوجه شدیم ریهها بهطور کامل درگیر شدهاند. تنفسم سطحی و سخت شده بود. درگیری ریههایم شدید بود؛ به نحوی که رفقای پزشک ما در بیمارستان نگران شدند و احساس خطر کردند. به آیسییو منتقل شدم، تقریبا یکهفته در آنجا بودم و با مراقبتهایی که دربیمارستان انجام شد، حالم بهتر شد، تقریبا یکهفتهای هم در اتاق پست آیسییو بودم و چون حالم خیلی مناسب نبود، مراقبتها همچنان ادامه داشت تا اینکه دوم فرودین توانستم بدون ماسک اکسیژن و با فواصل طولانی نفس بکشم. بعد با مشورتی که انجام دادم، قرار شد به منزل بیایم و دوره نقاهت و ادامه درمان را در منزل انجام بدهم.»
چنین تجربهای را هم، بهروز بقایی، بازیگر باسابقه کشورمان از سرگذرانده است. ندا قاسمیان، همسر این بازیگر توضیح داد: «همسرم (بهروز بقایی) از دوم اسفند بود که دچار تب شدید میشد به طوری که نمیتوانستم در خانه تب وی را پایین بیاورم به همین خاطر به بیمارستان مراجعه کردیم و پس از عکسبرداری از ریه وی، متوجه شدیم که مبتلا به ویروس کرونا شده است. حدود یک هفته در بیمارستان امام خمینی بستری شد تا پزشکان اعلام کردند میتواند به خانه منتقل شود.»
او پیرامون اینکه همسرش چگونه به ویروس کرونا مبتلا شده است، گفت: «بقایی اواخر بهمن برای تمرین نمایش جدید خود به تماشاخانه میرفت و بعد از آن بود که دچار این ویروس شد.»
ویروس کووید ۱۹، در چند ماه گذشته نشان داده است وقتی رخنهای به خانهای بیابد، بیشتر اعضای خانواده را گرفتار میکند. مجید جمشیدی و محمد جمشیدی، دو برادر ساکن گیلان که نوازنده و آهنگساز موسیقی ایرانی بودند، دچار چنین سرنوشتی شدند و براثر ابتلا به کرونا درگذشتند.
علی پارسا، آهنگساز و خواننده موسیقی پاپ درباره درگذشت این دو برادر توضیح داد: «محمد جمشیدی از نوازندگان موسیقی ایرانی بود. او دارای مشکل ریوی بود و بیشتر از ۷۰ سال سن داشت. وقتی به دکتر مراجعه کرد، بستری شد و متاسفانه به فاصله یک روز فوت کرد.»
او افزود: «مجید جمشیدی هم مبتلا به کرونا شده بود و حتی نتوانست در مراسم خاکسپاری برادرش شرکت کند. او در بیمارستان رازی رشت بستری شد و بعد از ترخیص، به خانه خود در لنگرود رفت. با این حال، شرایط تنفسیاش یکباره وخیم شد و پس از بستری شدن در بیمارستان این شهر، درگذشت.»
در حالی که در گرمترین روزهای تابستان، ویروس کووید ۱۹ به شدت در حال گرفتار کردن مردم است، از حالا میتوان پیشبینی کرد پاییز و زمستان امسال، بهخاطر همهگیری این بیماری، فصلهای سختی پیش روی خواهیم داشت. آن چه از روایتهای اهالی فرهنگ و هنر که خود به کرونا مبتلا شدهاند، برمیآید، این است که حفظ هوشیاری در رعایت و بهکارگیری توصیههای بهداشتی و اصول پیشگیری، بهترین راه مبارزه با این ویروس است که همت همه مردم را میطلبد.
۵۷۵۷