683 سال قبل طاعون، یک سوم جمعیت اروپا را به کام مرگ کشاند. بر اساس آمارها نیمی از مردم اروپای غربی در جریان همه گیری این بیماری که به طاعون سیاه مشهور است جان باختند. تنها در سه سال، 25 میلیون نفر در اروپا  و 75 تا 200 میلیون نفر در دنیا مردند. قبل از رسیدن طاعون از چین به اروپا، یک سوم جمعیت آسیا نیز قربانی طاعون شده بودند. تخمین زده می‌شود که یک سوم جمعیت ایران در آن زمان کشته شدند. شهرها و روستاها انباشه از جسد مردگان بود و بیماران توسط خویشان و اطرافیان رها می شدند تا جان دهند.

حیرت آور آنکه، طاعون سیاه قرن چهاردهم میلادی نیز همچون کرونای قرن بیست و یکم از ووهان چین آمده بود.اسناد تاریخی نشان می دهد طاعون در سال ۱۳۳۴ میلادی در استان هوبئی چین (به مرکزیت شهر ووهان) شایع شد و به سرعت به استان‌های اطراف سرایت کرد. در سال ۱۳۴۶، تاتارها آن را به اروپای شرقی منتقل کردند و در اواخر سال ۱۳۴۷ کشتی‌هایی که از آسیای مرکزی می‌آمدند، بیماری را در اروپا شیوع دادند.

عجیب آنکه هرسه موج بزرگ طاعون در جهان (قرنهای ششم، چهاردهم و نوزدهم) که دهها میلیون انسان را به کام مرگ کشاند و ساختار جمعیتی بسیاری از جوامع را دگرگون کرد، از چین آغاز شد. آیا ووهان بار دیگر می تواند، کشتاری جهانی به راه اندازد؟

انسان بعد از عصر روشنگری، در خیال چیرگی بر طبیعت بوده و علوم جدید و پزشکی مدرن نیز به غرور و نخوت آدمیزاد در این چیرگی کمک کرده است. هرچند هنوز دانش بشری در برابر خشم طبیعت بعضا احساس ناتوانی می کند و کروناویروسی می تواند دوباره ترس به جان ابنای بشر بیندازد اما خبر خوب آن که اکنون حدود یک قرن است که بیماری های همه گیری که میلیون میلیون از جمعیت کره زمین کم می کرد ورافتاده و آدمیزاد، نفس راحتی کشیده است. وقتی بدانیم که صدسال قبل آنفلوآنزای اسپانیایی، 500 میلیون نفر را مبتلا  و 50 تا 100 میلیون انسان را کشت، اکنون می توانیم با امید بیشتری به طب جدید زندگی کنیم. وقتی بدانیم دویست سال قبل سه چهارم جمعیت شهر رشت در اثر ابتلا به طاعون جان باختند و یا وبا و طاعون در اصفهان و اردبیل و خراسان و یزد و آذربایجان و … با نسل های قبل از ما چه کرده، اکنون با نگرانی کمتری می توانیم زندگی کنیم.

شاید اگر بدانیم شاه طهماسب در سال ۹۵۱ و با شیوع طاعون، شهر را ترک کرده و تا زمان رفع کامل بیماری به تبریز برنگشت، یا حاکمان قاجار، پایتخت را از ترس بیماری ترک و به اطراف تهران پناه می بردند، اکنون از مسئولانی که انتقادهای بسیاری به عملکرد آنها وارد است، تا این اندازه عصبانی نبودیم!

خلاصه اینکه در میان این همه اتفاقات بد و ناامید کننده، لحظه ای به این فکر کنیم که سیصد سال زودتر به دنیا آمده بودیم!