سرطان تیروئید یکی از شایعترین سرطان غدد درون ریز است، در واقع سرطان تیروئید یک تومور سرطانی است که در غده تیروئید قرار دارد. سرطان تیروئید یکی از معدود سرطانهایی است که طی سالهای اخیر میزان شیوع آن افزایش پیدا کرده است. در تمامی گروههای سنی از کودکان تا سالمندان نیز این سرطان امکان بروز دارد.بسیاری از بیماران خصوصاً در مراحل اولیه سرطان تیروئید علائمی را تجربه نمیکنند اما با پیشرفت سرطان علائم آنها نیز تغییر کرده و میتواند شامل یک توده یا گره در قسمت جلوی گردن، کوفتگی یا مشکل در صحبت کردن، تورم گرههای لنفاوی، مشکل در بلع یا تنفس و درد در گلو و گردن باشد.
آشنایی با انواع سرطان تیروئید
انواع مختلفی از سرطان تیروئید وجود دارد: پاپیلری، فولیکول، مدولاری، آناپلاستیک و انواع دیگر که بیشتر این سرطانها قابل درمان بوده و لازم به نگرانی در مورد این موضوع نخواهد بود.به تیروئید پاپیلری و فولیکولی، سرطان تمیز و افتراقی تیروئید نیز گفته میشود و بالغ بر 90 درصد کل سرطانهای تیروئید را تشکیل میدهند. انواع مختلف شامل tall cell، insular، columnar و Hurthle cell بوده که درمان و مدیریت آنها مشابه یکدیگر است. در بیشتر مواقع اگر سرطانهای پاپیلری و تیروئید زود تشخیص داده شوند تیروئید آنها با موفقیت قابل درمان خواهد بود.نوع بعدی تیروئید مدولاری است که حدود 3 الی 4 درصد از کل سرطانهای تیروئید را تشکیل میدهد. اگر بتوان قبل از شیوع این بیماری در سایر قسمتهای بدن متوجه آن شد، این سرطان مدولاری سادهتر کنترل میشود.در این بین دو نوع سرطان مدولاری تیروئید وجود دارد: انفرادی و ارثی. در کلیه بیماران مبتلا به MTC باید آزمایش ژنتیکی انجام شود تا مشخص شود آیا تغییرات به وجود آمده در تیروئید به صورت ارثی بوده یا خیر. در افراد مبتلا به این تغییرات که به صورت ژنتیکی دچار این بیماری هستند به احتمال زیاد در دوران کودکی نسبت به برداشتن تیروئید آنها اقدام خواهد شد.سرطان آنپلاستیک تیروئید کمترین میزان را در بر دارد و تنها 1 تا 2 درصد از کل سرطان تیروئید را تشکیل میدهد. کنترل و درمان این نوع سرطان دشوارتر از سرطانهای دیگر بوده و دلیل آن نیز نوع بسیار تهاجمی بودن این سرطان تیروئید است.
روشهای درمانی سرطان تیروئید
درمان سرطان تیروئید شامل:
- جراحی
- ید رادیواکتیو درمانی
- پرتودرمانی
- پرتوهای خارجی
- شیمی درمانی است.
در بیشتر مواقع بیماران برای از بین بردن بیشتر غده تیروئید تحت عمل جراحی سرطان تیروئید قرار میگیرند و سپس تحت درمان جایگزینی هورمون تیروئید قرار میگیرند.برای مبتلایان به سرطان پاپیلری و تیروئید دوز جایگزینی هورمون تیروئید معمولاً به اندازه کافی برای سرکوب هورمون تحریک کننده تیروئید (TSH) بسیار پایینتر از حد طبیعی است که برای افراد مبتلا به سرطان تیروئید تشخیص داده نشده است و به جهت جلوگیری از رشد سلولهای سرطانی استفاده میشود و هورمون تیروئید ضروری بدن را تأمین میکند
عوامل مرتبط با سرطان تیروئید
از جمله عواملی که میتواند با سرطان تیروئید در ارتباط باشد شامل موارد زیر استسابقه خانوادگی فرد در سرطان تیروئید: پدر، مادر و سایر اعضای خانوادهجنسیت: درصد مبتلا شدن زنان به سرطان تیروئید بیشتر از آقایان استسن: در بیشتر موارد در افراد بالای 40 سال اتفاق میافتد اما سرطان تیروئید بر همه گروههای سنی از کودکی تا بزرگسالی تأثیرگذار است شیوه ناصحیح درمان قبلی: قرار گرفتن غده تیروئید در معرض اشعه در زمان گذشته
چگونگی جلوگیری از عود سرطان تیروئید
در حالی که پیش آگاهی و پیشگیری برای اکثر بیماران سرطانی تیروئید امری بسیار مناسب است اما میزان علائم به جهت عود این بیماری تا 30 درصد میتواند باشد و حتی ممکن است علائم این بیماری یک دهه پس از تشخیص اولیه رخ دهد.بنابراین خیلی مهم است که بیماران به طور منظم معاینههای پزشکی خود را انجام دهند تا تشخیص دهند که سرطان آنها دوباره ظاهر شده است یا خیر، پس یادتان باشد که نظارت همیشگی و تحت مراقبت پزشک بودن باید در طول زندگی بیمار ادامه پیدا کند.
انجام معاینات دورهای
انجام معاینات دورهای میتواند در جهت تشخیص سریعتر این بیماری عمل کرده که شامل موارد زیر است:
- بررسی تاریخچه پزشکی همراه با آزمایش خون فرد و انجام آزمایش تیروئید برای انواع سرطان و مراحل درمان آن همچون انجام آزمایش TSH، تیروگلوبولین، CEA و کلسی تونین
- انجام معاینه فیزیکی و آزمایشات عکسبرداری همچون سونوگرافی و رادیو اودین
- اسکن بدن همچون آزمایش اشعه ایکس سینه،CT ،MRI ، PET و آزمایشهای دیگر
پانزده حقیقتی که افراد باید در مورد سرطان تیروئید بدانند
در این بخش در خصوص 15 حقیقت در خصوص سرطان تیروئید توضیح داده خواهد شد اما جای نگرانی نیست حدود 90 تا 95 درصد سرطانهای تیروئید قابل درمان بوده و با انجام رژیم غذایی صحیح و رعایت نکات پزشکی میتوان در جهت مقابله با آن برآمد. این 15 حقیقت شامل موارد زیر است
- انجام خودآزمایی گردن یک روش توصیهای راحت و ساده است
- از هر 3 فرد مبتلا به سرطان 2 نفر در سنین کمتر از 55 سالگی به سرطان مبتلا میشوند
- زنان بیشتر در معرض خطر هستند
- برخی از علائم میتواند برای افراد مبتلا آزاردهنده باشد
- بیش از یک نوع سرطان تیروئید وجود دارد
- افراد مبتلا در تیروئید تنها در برخی مواقع دچار سرطان تیروئید میشوند
- موارد تهاجمی سرطان تیروئید به صورت نادر است
- عوامل خطر سرطان تیروئید وجود دارد
- انجام سونوگرافی به تشخیص سرطان تیروئید کمک میکند
- انجام اسکن PET به تشخیص سرطان تیروئید کمک میکند
- بیشتر درمانها امکان پذیر بوده اما اولین روش عمل جراحی است
- روش تیروئیدکتومی به درمان پزشکی کمک میکند
- درمان به روش RAI یک روش درمانی رایج است
- انجام شیمی درمانی و پرتو درمانی در این سرطان معمول نیست
- همیشه سرطانهای تیروئید بدخیم نیستند و بیشتر آنها خوشخیم هستند