در حال حاضر پهپادها یکی از سلاحهای راهبردی در تمام جهان هستند و از این رو بسیار توجه طراحان و نیروهای نظامی را به خود جلب کردند به نحوی که تاکنون ۳۲ کشور دست به ساخت آن زدند و بیش از ۲۵۰ نوع پهپاد تولید شده است
پهپادها با قابلیتهای فراوان خود در حال حاضر به طور گسترده در زمینههای مخابرات، ناوبری جهانی، تحقیقات هواشناسی و جغرافیایی به کار گرفته میشوند، اما به جرات میتوان گفت که بیشترین استفاده از این پرندهها در حوزه نظامی جهت انجام عملیات نظامی یا شناسایی است.
در حال حاضر بسیاری از کشورها از جمله جمهوری اسلامی ایران برای حراست از منافع خود و مراقبت از مرزها انواع پهپادها را تولید و به کار گرفتند، اما میتوان گفت تنها کشورهایی که در لبه این تکنولوژی قرار دارند به تعداد انگشتهای دو دست هم نمیرسد که کشور ما هم در میان آنها قرار دارد.
گواه این موضوع را میتوان در تحویلدهی پهپادهای جدیدی دید که روز شنبه ۳۰ فروردین با حضور امیر حاتمی وزیر دفاع، امیر نصیرزاده فرمانده نیروی هوایی و امیر صباحیفرد فرمانده نیروی پدافند هوایی دید، در این مراسم دهها فروند پهپاد کرار، ابابیل ۳ و جت چندمنظوره که با دانش بومی ساخته شدند به دو بازوی مراقبتی ارتش جمهوری اسلامی ایران یعنی نیروی پدافند هوایی و نیروی هوایی تحویل داده شد.
امیر حاتمی درباره این پرندههای بدون سرنشین گفت: این محصولات که با توان داخلی صنایع دفاعی، دانشگاههای کشور و شرکتهای دانشبنیان تولید شدهاند، دارای ویژگی منحصر به فردی هستند. این پهپادها دارای برد خوبی هستند و میتوانند در ارتفاع ۴۰ الی ۴۵ هزار پا پرواز کنند.
پهپاد کرار قاتل اهداف زمینی و هوایی
ایده ساخت پهپاد در کشور دقیقا پس از پیروزی انقلاب در سال ۱۳۶۴ با ساخت پهپاد تلاش که سرعتی بالغ بر ۱۲۰ کیلومتر بر ساعت داشت، آغاز شد و پس از آن هم نمونه آن با سرعت ۱۴۰ کیلومتر بر ساعت، شعاع عملیاتی ۵ کیلومتر، سقف پروازی ۲۷۰۰ متر و مداومت پروازی ۴۵ دقیقه ساخته شد، اما این تازه شروع راه بود.
پس از تلاشهای بسیار دروازه ساخت پهپادهای فوق پیشرفته بر روی جوانان ایران اسلامی باز شد و پرندههایی چون خانواده پهپادی مهاجر، کمان و شاهد ۱۲۹ ساخته شد، اما بیتردید میتوان گفت که یکی از پهپادهای ویژه جمهوری اسلامی ایران که میتوان از آن در هر ماموریتی استفاده کرد کرار است.
کرار اولین پهپاد ایرانی است که با موتور جت به تولید انبوه رسیده، این پهپاد ایرانی سرعتی در حدود ۹۰۰ کیلومتر بر ساعت، بردی بالغ بر ۱ هزار کیلومتر، سقف پروازی ۷۵۰۰ تا ۱۲ هزار متر دارد و قادر است میزان محموله جنگی تا ۲۵۰ کیلوگرم را با خود حمل کند و علاوه بر این مشخصات کرار ویژگیهای دیگری هم دارد.
کرار در ابتدا برای انجام مأموریتهایی چون هدف سریع برای تمرین نیروی پدافند هوایی ارتش ساخته شد، اما با نمایش قابلیتهای بالا توانست جای خود را بین پهپادهای رزمی باز کند، به شکلی که در تابستان ۱۳۸۹ اولین نمونه رزمی آن رونمایی شد و تا امروز هم طراحان جوان ایرانی در حال ارتقای توان آن هستند.
این ارتقا به گونهای بود که در سال ۹۲ کرار ایرانی جهت رهگیری اهداف هوایی رونمایی و موجب شد تا سقف پروازی آن هم افزایش یافته و به حدود ۲۵ تا ۴۰ هزار پا برسد. این پرنده مانند خیلی از پهپادهای اولیه ایران برای برخواستن از پرتابگر بهره میبرد، به این شکل که پهپاد با یک پیشران راکتی سوخت جامد از روی پرتابگر به پرواز درمیآید و راکت پس از اتمام انرژی رها میشود و موتور جت خود پرنده کار تأمین توان آن را بر عهده میگیرد که این موضوع باعث شده تا بتوان از کرار در هر نقطهای استفاده کرد.
ویژگیهای این پرنده بدون سرنشین بسیار زیاد است، اما نقطه اتکای آن استفاده از مهمات پشرفته است، کرار تاکنون با بمبهای ۲۵۰ و ۵۰۰ پوندی و نیز موشک هوا به سطح ضد کشتی کوثر مشاهده شده است، اما این پایان راه نبود؛ در ادامه راه وقتی بمبهای هوشمند رعد ۳۰۱ و بمب هوشمند ۳۴۲ ساخته شدند به عنوان تسلیحات کرار به کار گرفته شدند.
علاوه بر این موضوع تصاویری مبنی بر تست موشکهای هوا به هوای ثاقب روی کرار ایرانی منتشر شده که نشان میدهد جمهوری اسلامی ایران از خیلی قبلتر به دانشی دست پیدا کرده که این روزها بسیاری از کشورهای به اصطلاح ابرقدرت دنبال آن هستند.
تکمیل پازل رزمی نیروی هوایی با پهپاد ابابیل ۳
یکی دیگر از پهپادهای که امیر نصیرزاده در نشست خبری خود به آن اشاره کرد ابابیل ۳ بود. پس از دو تجربه ابابیل ۱ و ۲ با توان رزم و شناسایی بالا، این بار متخصصان باید پهپادی از خانواده ابابیل را میساختند که علاوه بر توانایی دو نمونه اولیه در انجام ماموریتهای انهدام با انواع موشکهای ایرانی هم توان بالایی داشته باشند و این گونه بود که ابابیل ۳ طراحی و ساخته شد.
ابابیل ۳ مدتها قبل ساخته شده بود، اما بر اساس پروتکلهای امنیتی و انجام فرآیندهای تستی، تولید آن رسانهای نشده بود تا این که در رزمایش پیامبر اعظم ۵ اولین تصاویر این پهپاد در حال انجام عملیات بر فراز تنگه هرمز منتشر شد و پس از آن هم رزمایش موشکی پیامبر اعظم ۷ تیر ۹۱ پرواز کرد که در هر دو حضور وظیفه ابابیل ۳ شناسایی و مراقبت هوایی بود.
با وجود این که اطلاعات زیادی از ابابیل ۳ وجود ندارد، اما کارشناسان معتقد هستند این پهپاد دارای بیشینه سرعت ۲۰۰ کیلومتر بر ساعت، مداومت پروازی ۴ ساعت، برد ۱۰۰ کیلومتر، سقف پرواز ۵۰۰۰ متر با قابلیت عکسبرداری و فیلمبرداری در شب و روز است، اما مدتی بعدها گفته شد با ارتقا، سومین عضو خانواده ابابیل بردی در حدود ۲۵۰ کیلومتر و مداومت پروازی نزدیک به ۸ ساعت دارد.
نکته مهم در ابابیل ۳ تغییر ظاهری آن است، عضو سوم خانواده ابابیل دارای بدنه استوانهای، بالهای نصب شده در بالای پرنده و دُم H شکل یا دوگانه (Twin Boom) است که در میان پرندههای کوچک و متوسط رو به بالا بسیار دیده میشود و طرح بال این پهپاد تا کمی پس از نیمه آن از نوع مستطیلی بوده و از آن به بعد به سمت نوک بال باریک میشود.
دلیل انتخاب بدنه استوانهای این است که چنین بدنهای بهترین عملکرد آیرودینامیکی را از نظر بهینه بودن توزیع نیروی بالابرنده (برآ) و کاستن از نیروی مقاوم (پسا) دارد، از طرف دیگر ابابیل ۳ بر خلاف نمونههای ۱ و ۲ به ارابه فرود مجهز شده و همین موصوع باعث شده تا این نمونه از ابابیل برای پرواز از باند پروازی استفاده کند و برای فرود هم نیاز به چتر یا تور مهار ندارد؛ این موضوع باعث میشود تا در هنگام فرود آسیب کمتری به پهپاد برسد.
برای شناخت بهتر ابابیل میتوان به اقدام آن علیه ناو هواپیمابر یو اس اس آیزنهاور اشاره کرد، در این ماموریت پهپاد ابابیل ۳ با وجود رادارهای پیشرفته، سامانههای دفاعی و موشکی مدرن و وجود دهها فروند جنگنده بر فراز ناو هواپیمابر یو اس اس آیزنهاور پرواز و اطلاعات کافی را مخابره کرد و بدون حتی کوچکترین صدمهای به آشیانه برگشت.
حالا ابابیلهای ایرانی که پیشتر به بمبهای قائم تولید وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح مجهز شده بودند پیشرفت بیشتری کردند و به راکت هم مسلح شدند، فرمانده نیروی هوایی در این زمینه گفت: در حالی که پهپاد ابابیل یک هواپیمای شناسایی بود، نسل سوم آن شناسایی-رزمی است، به طوری که ابابیل ۳ علاوه بر مجهز شدن به موشک و مهمات هوشمند، به راکت هم مجهز شده است. البته راکت جزو تسلیحات هواپیمای باسرنشین است.
امیر نصیرزاده اضافه کرد: ابابیل ۳ علاوه بر مراقبت، میتواند با توجه به مهماتی که رویآن نصب میشود، همزمان کار رزمی هم انجام دهد که ۱۰ فروند از آن به ناوگان نیروی هوایی ملحق شده است.
به اعتراف کارشناسان نظامی غرب وجود چنین تجهیزات مدرن و ساخت نمونههای پیشرفتهتر موجب شده تا جمهوری اسلامی ایران جزو ۵ قدرت برتر پهپادی در جهان باشد که با پهپادهای خود آرایش قدرت در خاورمیانه را تغییر داده؛ تهران در سالهای اخیر فرصتهایی را برای به رخ کشیدن تواناییهای خود ایجاد کرده است و کاخ پوشالی قدرت غربیها به خصوص آمریکا را فروریخته، موضوعی که همچنان ادامه دارد.
2727