احسان خراسانی؛ وقتی فریادهای از سر ناراحتی سعید ملایی بعد حذف از رقابت های جهانی گوش ورزش ایران را پر کرد، خیلی ها دوباره گمان کردند که یک ورزشکار دیگر هم قرار است به صف ورزشکارانی که قید جنگیدن زیر پرچم کشورشان را می زنند و به کشورهای دیگر پناهنده می شوند، اضافه شود. در حالیکه فکر کردن به چنین موضوعی اذیت کننده و سخت بود، خیلی زودتر از چیزی که تصور می شد، خبر پناهندگی سعید ملایی همه جا را پر کرد. جودوکار قهرمان ایران که در نیمه نهایی رقابت های جهانی از دور رقابت ها کنار رفت، هنوز هم درگیر دوگانگی شدیدی است و در حالیکه موضوع پناهنده شدنش به کشوری مثل آلمان که در خبرها اسمش آمده بود رسمی نشده اما باز هم وضعیت مشخصی ندارد. سعید در حال حاضر در ایران حضور ندارد و همین شک و ابهام در خصوص آینده او را بیشتر می کند. حتی همین چهارشنبه گذشته بود که حدود ۳۰۰ نفر از مربیان، داوران، پیشکسوتان و روسای هیئت های استانی با امضای متنی خواستار بازگشت سعید ملایی به ایران و کسب اولین مدال المپیک جودو، زیر پرچم مقدس جمهوری اسلامی ایران توسط این ورزشکار شدند. همین اتفاق باعث شد که حساسیت ها در خصوص موضوع سعید مولایی بیشتر و بیشتر شود.

طی چند سال اخیر مسئله پناهنده شدن ورزشکاران ایرانی به کشورهای دیگر و جنگیدن زیر پرچمی غیر از پرچم کشور خودشان تبدیل به یکی از چالش برانگیزترین اتفافات ورزش ایران شده. آبان ماه سال 96 بود که خبر پناهنده شدن محمد رشنونژاد، جودوکار تیم ملی بعد از شرکت در رقابت های گرندپری هلند خیلی ها را تحت تاثیر قرار داد. رشنونژاد یکی از تازه ترین نمونه های ورزش ایران است که به یک کشور اروپایی یعنی هلند پناهنده شده و حتی برای این کشور کسب مدال هم کرده است.

از پوریا جلالی پور هم می توان به عنوان یکی دیگر از تازه ترین ورزشکاران ایران یاد کرد که تصمیم عجیب پناهنده شدن را گرفته. چندی پیش مسابقات کسب سهمیه پارالمپیک ۲۰۲۰ توکیو برای رشته تیراندازی با کمان در کشور هلند برگزار شد و جلالی پور موفق به کسب یک مدال طلا در کامپوند تیمی مردان و یک سهمیه در میکس تیم کامپوند و ۶ سهمیه در ریکرو و کامپوند انفرادی زنان و مردان شد. او اما پس از پایان مسابقات به همراه تیم به ایران بازنگشت تا شائبه پناهنده شدنش به گوش برسد. در نهایت این ورزشکار روز چهارشنبه ۲۲ خرداد اعلام کرد که در کانادا حضور دارد و منتظر است تا بحث مهاجرتش به آمریکا نهایی شود. مهاجرتی که باید دید جلالی پور را به چیزی بهتر از این همه افتخار که در ایران داشت خواهد رساند؟

در واقع موضوع پناهنده شدن ورزشکاران ایرانی به کشورهای دیگر از پیچیدگی زیادی برای تحلیل، نقد و بررسی برخوردار است. اینکه یک ورزشکار در حساس ترین مقطع زندگی خودش چه می شود که به یکباره تصمیم به ترک وطن و جنگیدن زیر پرچم کشور دیگری می گیرد؟ اینکه آیا صدای خوشبختی که در کشورهای دیگر به گوش می رسد واقعا فقط از دور خوش است یا ورزشکار ایرانی با فکر به عواقب تصمیمی که می گیرد، بلیط خودش را یک طرفه و بدون برگشت رزرو می کند؟

سامان طهماسبی، کشتی گیر سرشناس کشورمان هم یکی دیگر از پناهنده های ورزشی به کشورهای دیگر است. سامان با پیشنهاد آذربایجانی ها تصمیم گرفت برای این کشور کشتی بگیرد. آذربایجانی‌ ها سرمایه‌ گذاری خاصی روی این کشتی‌ گیر کرده بودند و دوبنده تیم ملی این کشور خیلی زود به طهماسبی سپرده شد. طهماسبی توانست برای آذربایجان به ترتیب مدال نقره جام جهانی ۲۰۱۳ بوداپست، مدال نقره جام جهانی ۲۰۱۴  تاشکند و مدال برنز جام جهانی ۲۰۱۵ لس آنجلس را به ارمغان بیاورد. المپیک ۲۰۱۶ لندن اما پایان راه او بود. طهماسبی با قبول باخت در دور اول، در شانس مجدد به حبیب الله اخلاقی برخورد کرد و مقابل این کشتی‌گیر ایرانی شکست خورد و با پارگی رباط خود از مسابقات کشتی خداحافظی کرد. سامان بعد از این اتفاقات به طرز عجیبی از پشیمانی خودش بابت تصمیمی که گرفته بود می گفت اما همه می دانستند که این پشیمانی برای او سود زیادی نخواهد داشت.

البته که در این مسیر ورزشکارانی هم بودند که بعد از پناهنده شدن موفق به کسب مدال برای کشور جدیدشان شدند. بدون شک یکی از تلخ ترین روزهای ورزش ایران زمانی رقم خورد که میلاد بیگی در رشته تکواندو و در المپیک موفق به شکست نماینده ایران و کسب مدال برنز شد. مهاجرت بیگی به کشور آذربایجان بعد از طرد شدن رضا مهماندوست صورت گرفت.

به غیر از همه این نمونه های شناخته شده، ورزشکاران دیگری هم بودند که مسیر بیگی، طهماسبی و … را پیش گرفتند. صباح شریعتی در رشته کشتی که برای آذربایجان در المپیک 2016 ریو کشتی گرفت و موفق به کسب مدال برنز شد. ایمان جمالی هندبالیست که سابقه بازی در سپاهان را هم دارد و چند سال پیش به بهانه وضعیت خیلی بد هندبال ایران تابعیت کشور مجارستان را گرفت تا برای این تیم بازی کند.

رفت و آمد های از این دست زیاد بوده اما شکی وجود ندارد که حالا اگر از همه آنهایی که رفته اند سوال کنید یک حس پشیمانی را روی شانه های خودشان احساس می کنند.شاید درآمد آنها در غربت بیشتر از چیزی باشد که در ایران به دست می آوردند اما آنها چیزهای دیگری را از دست دادند که با هیچ پولی به دست نمی آید!

251257