در این سرمقاله آمده است:جنگ یمن، فاجعه ای است بدون برد برای همه طرف های دعوا. خطرناک برای منطقه. و جنگی به معنای واقعی کلمه بیرحم و خونریز.
امارات که بزرگ ترین لشکر نیروهایش در بیرون از مرزها را به یمن فرستاده بود تا از مداخله نظامی به رهبری سعودی حمایت کند؛ اینک همه نیروهایش را از این جنگ بیرون می کشد. این مداخله نظامی؛ جنگ داخلی یمن را به یک فاجعه بشری مبدل کرده است.
اقدام امارات سزاوار سرمشق هر طرف و بازیگری باشد که در جنگ یمن حضور دارد.
همه دنیا از این جنگ ابراز انزجار کرده اند. سازمان ملل آن را “بزرگ ترین بحران بشری جهان” خوانده است.
همین واقعیت که جهان به این درک رسیده و سازمان ملل هم به این شناخت رسیده است که این بحران بشری جان انسان های بی گناه را، منابع را و شکل و وضعیت و اعتبار کشور یمن را از بین می برد.
البته امارات علناً “خروج نیروهایش از یمن را اعلام نکرده است تا مبادا عربستان ناراحت شود. این دو کشور متحد همدیگر هستند.
امارات ۵ هزار نیرو به یمن فرستاده است تا نیروهای طرفدار دولتی و شبه نظامیانی که در هم ادغام شده اند را آموزش دهد. دیپلمات ها می گویند امارات مدتها بود که تصمیم داشت نیروهایش را از یمن خارج کند.
به گفته این دیپلمات ها؛ امارات بخش اعظمی از نیروهای نظامی، هلی کوپترهای تهاجمی و تسلیحات سنگین را که در اطراف بندر “حدیده” واقع در دریای سرخ آرایش یافته بودند از کشور خارج کرده است. حدیده اصلی ترین جبهه این جنگ در سال گذشته (میلادی) بود.
سازمان ملل از دسامبر گذشته یک آتش بس نسبی را در حدیده اعلام کرد. همین آتش بس مشوق امارات شد تا تصمیم به خروج نیروهایش از یمن را بگیرد.
آن گفت و گوهای صلح از روز یکشنبه این هفته از سر گرفته شد.
اگر سایر طرف های درگیر در این جنگ هم راه امارات را در پیش بگیرند؛ به خصوص عربستان که رهبری ائتلاف را برعهده دارد، آن زمان می توان امیدوار بود گفت وگوهای صلح می تواند چارچوبی را مشخص کند و احتمالاً منتهی به مذاکرات واقعی صلح شود.
جنگ یمن؛ ملقمه ای است از برخی چالش های ریز و درشت، کهنه و نو و بومی و منطقه ای.
ریشه این جنگ به قیام “بهار عربی” در سراسر جهان عرب بر می گردد. در سال ۲۰۱۱ میلادی مردم یمن یک مرد قدر قدرت را که در رأس حکومت قرار داشت سرنگون کردند. همان رویداد، مقدمه طغیان گروه های “حوثی” در شمال کشور شد.
حوثی ها سر به طغیان برداشتند و به سمت جنوب حرکت کردند. اینجا بود که عربستان دست به کار شد و ائتلافی از کشورهای عرب و شبه نظامیان محلی تشکیل دادند و جلوی حرکت حوثی ها به سمت جنوب را گرفتند.
در اینجا؛ ایران وارد صحنه شد و حوثی ها را پشتیبانی به نحوی که ائتلاف به رهبری سعودی را شگفت زده کرد. حوثی ها آنقدر تقویت شدند که شکست دادن آنها غیرممکن شد. اما این گروه آنقدر ضعیف است که نمی تواند قدرت را بطور کامل در کشور در دست بگیرد.
ائتلاف عربستان نیز متوجه شد که شکست دادن حوثی ها کار غیرممکنی است.
با حضور ایران در پشت پرده کارزار یمن، این جنگ به یک جنگ نیابتی میان عربستان و ایران بدل شد.
بمباران های یمن بدست عربستان؛ این کشور بشدت فقیر را تبدیل به یک کشوری که قابل زیست نیست، کرده است. دهها هزار نفر از غیرنظامیان کشته شده اند. کشور بطرز حشتناکی در قحطی غذا و دارو بسر می برد.
“حوثی ها” هم در ارتکاب این جنایات و قساوتها و خلق این شرایط وحشتناک، به سهم خود گناهکارند.
در آمریکا؛ دولت ترامپ تحت فشار است تا به عربستان در این جنگ کمک لجستیکی نکند. هواپیماهایش را سوخت رسانی نکند. کمک اطلاعاتی به او ندهد. فروش تسلیحاتی به سعودی را قطع کند.
بعد از ماجرای قتل “جمال خاشقچی”؛ واشنگتن سرسختانه علیه سعودی موضع می گیرد. به خصوص یک کینه و دشمنی عمیقی در واشنگتن نسبت به “محمد بن سلمان” ولیعهد و حاکم بالفعل عربستان که مغز متفکر مداخله نظامی در یمن بوده است؛ بوجود آمده است.
کنگره در ماه آوریل قطعنامه ای با حمایت هر دو حزب را مصوب کرد و به حکم آن از دولت خواست درگیر بودن آمریکا در جنگ یمن را کم کند.
“دونالد ترامپ” رئیس جمهوری آمریکا آن قطعنامه را وتو کرد. اما مجلس نمایندگان از پا ننشست و دوباره تلاش می کند جلوی انتقال تسلیحات از آمریکا به عربستان را بگیرد.
یکی از انگیزه های امارات برای خروج از جنگ یمن، همین مواضع ضد جنگ آمریکا بوده است. عامل دیگر؛ کشمکش فزاینده میان آمریکا و ایران است.
اگر جنگی میان آمریکا و ایران آغاز شود؛ امارات نیروهایش را برای دفاع از خود و در امان ماندن از گزند ترکش های جنگ لازم خواهد داشت.
جنگ یمن؛ خودش به اندازه کافی بد و خطرناک هست که منطقه دیگر نیازی به راه انداختن یک جنگ دیگر در خلیج فارس ندارد.
تنها راه حل، مذاکرات و رسیدن به یک توافق صلح بین یمنی هاست. این توافق صلح باید مبتنی بر تقسیم قدرت و تقسیم منابع کشور باشد.
عربستان هم بهتر است خود مستقلاً” با حوثی ها به توافق برسد تا بدینوسیله جلوی پرواز پهپادها بر فراز مرزهایش و جلوی حملات موشکی به درون مرزهایش گرفته شود.
در ماه دسامبر یک توافق آتش بس بدست آمد و جنگ خانمانسوز حدیده متوقف شد.
اما موضوعات فراوان دیگر این جنگ لاینحل ماند. اما مزیت آن توافق در این بود که چارچوبی شد برای حفظ و مراقبت از حدیده و مقدمه ای شد برای آغاز مذاکرات برای برقراری یک آتش بس کامل و یک توافق صلح کامل.
اکنون که امارات از حدیده خارج می شود، این تحول می تواند مشوق یمنی ها باشد تا بنشینند و ببینند چطور می توانند جنگی که خاک کشورشان را به توبره بسته است تمام کنند.
خروج امارات از یمن؛ همچنین می تواند مشوقی برای دولت ترامپ باشد تا خودش را جزیی از راه حل بداند؛ نه عامل استمرار جنگ.
خروج امارات از یمن؛ باید نشان دهنده راه به عربستان، به دولت یمن که جامعه بین الملل آن را به رسمیت می شناسد، و به حوثی ها باشد تا آنها هم همین راه را پیشه کنند.
در این هفته، نمایندگان حوثی ها و دولت تحت نظارت سازمان ملل بر روی عرشه یک کشتی در آب های بین المللی با هم دیدار و راجع به حدیده با هم بحث و گفت وگو کردند.
امارات از خود واقع گرایی مطلق نشان داد؛ این رویداد مثبت می تواند مبنای آغاز سریع گفت وگوهای صلح یمن شود که کشور سخت محتاج آن است.