عمل هضم از دهان آغاز می شود، زمانی که غذا جویده می شود و بزاق شروع به تجزیه آنزیم غذا می کند. بعد از گذر از مری، عضله اسفنکتر باز می شود تا غذا بتواند وارد معده شود. غذا از اسید معده و فشار عضلات آن به مولکول های کوچکتر تبدیل می شود.
اینکه چه مدت طول بکشد غذا هضم بشود، به فاکتورهای مختلفی بستگی دارد. برخی تحقیقات نشان داده اند که هضم غذا، حدود شش تا هشت ساعت طول می کشد.
عمل هضم از دهان آغاز می شود، زمانی که غذا جویده می شود و بزاق شروع به تجزیه آنزیم غذا می کند. بعد از گذر از مری، عضله اسفنکتر باز می شود تا غذا بتواند وارد معده شود. غذا از اسید معده و فشار عضلات آن به مولکول های کوچکتر تبدیل می شود.
بسته به آنچه می خورید، مشخص می شود غذا چه مدت در معده می ماند. برای مثال فیبر، چربی و پروتئین می توانند خالی شدن معده را به تاخیر بیندازند. با این حال کربوهیدرات های ساده می توانند خیلی سریع از معده عبور کنند.
همین که غذا به مولکول های کوچک تقسیم می شود، یک عضله اسپنکتر در انتهای معده باز می شود و قطعات غذا وارد روده کوچک می شوند.
وقتی غذا به روده کوچک می رود، در آنجا می تواند وارد جریان خون شود. برآمدگی های شبیه به انگشت موجود در روده کوچک که ویله نام دارند، مواد مغذی را در طول دیواره روده کوچک جذب می کنند.
هرآنچه جذب نمی شود در ادامه به روده بزرگ فرستاده می شود. در اینجا آب و برخی ویتامین ها و مواد معدنی جذب شده و هر آنچه باقی می ماند دفع می شود. کل زمانی که غذا در مسیر گوارشی می ماند، ۴۰ ساعت است اما این زمان می تواند متغیر باشد.
چقدر طول می کشد تا غذا از معده خارج شود؟
وظیفه اصلی معده این است که غذاها را به قطعات کوچک تجزیه کند تا بوسیله دیواره های روده کوچک جذب بدن شوند.
بزاق دهان و جویدن غذا، می تواند شروع تجزیه غذا باشد اما کار اصلی تجزیه غذا را معده انجام می دهد و دلیلش هم اسید موجود در آن است. چربی، فیبر و پروتئین در مقایسه با کربوهیدرات برای تجزیه شدن باید مدت زمان بیشتری در معده بمانند.
استفاده از غذاهایی که فیبر پروتئین و چربی های سالم زیادی دارند، برای حفظ حالت سیری توصیه می شود. چون برای مدت زمان طولانی در معده می مانند و می توانند تا مدت زمان طولانی بعد از خوردن غذا سیر نگهتان دارند.
خوردن غذایی که ترکیبی از این موارد را در خود دارد، بدان معنا است که برخی از اجزا غذا می توانند زودتر معده را ترک کنند.
چقدر طول می کشد تا غذا از روده کوچک عبور کند؟
حدود شش تا هشت ساعت طول می کشد که غذا بعد از خورده شدن، از روده کوچک عبور کند. همین که غذا تجزیه شد، عضله اسفنکتر پیلوریک شل می شود بنابراین غذا می تواند از معده به روده کوچک برود.
همین که محتوای اسیدی وارد روده کوچک می شود، صفرا از کبد و کیسه صفرا در روده کوچک آزاد می شود تا حائل اسیدیته شود.
حدود ۹۰ درصد مواد مغذی در روده کوچک جذب می شود، قطر روده کوچک چیزی حدود انگشت میانی است اما طولش حدود شش متر و نیم است. روده کوچک به عقب و جلو کشیده می شود تا سطح برخورد دیواره ها برای جذب بیشتر با غذا افزایش یابد.
چقدر طول می کشد تا غذا وارد روده بزرگ شود؟
هر چیزی که جذب جریان خون نشود از روده کوچک عبور می کند و وارد روده بزرگ می شود. قطر روده بزرگ در مقایسه با روده کوچک، بسیار بزرگ تر است اما طولش کمتر است.
بر خلاف روده کوچک مواد مغذی زیادی در روده بزرگ جذب نمی شود. روده بزرگ می تواند آب را به بدن باز گرداند و مقداری ویتامین و مواد معدنی نیز جذب کند.
با جذب شدن آب در این مرحله، مدفوع سفت تر می شود. بعد از اینکه مواد هضم نشده به مقعد می رسند زمان دفع فرا می رسد.
مدت زمانی که مواد هضم نشده داخل روده بزرگ می مانند می تواند متفاوت باشد. ممکن است تا ۲۴ ساعت همانجا بمانند. روده بزرگ همچنین خانه باکتری های مسیر گوارشی است.
باکتری های سودمندی که پروبیوتیک نام دارند، می توانند فیبری که وارد روده بزرگ می شود را تخمیر یا هضم کنند. تحقیقات بسیاری نشان داده اند نوع باکتری های موجود در روده، می توانند روی سلامت و عملکرد ایمنی تاثیر بگذارند.
کل زمانی که غذا در مسیر گوارشی می گذراند
تخمین زده می شود کل زمان حضور غذا در مسیر گوارشی، چیزی حدود ۳۰ تا ۴۰ دقیقه باشد. برخی تحقیقات نیز می گویند زمان عبور غذا از سیستم گوارشی در زنان و مردان متفاوت است. این مقدار برای مردان ۳۳ ساعت و برای خانم ها، ۴۷ ساعت تخمین زده شده است.
شاخص هایی که می توانند روی تندی یا کندی سرعت گوارش تاثیر بگذارند
سرعت منتقل شدن غذا در سیستم گوارش، بر اساس مقدار فیبر می تواند سرعت بیشتری بگیرد. افرادی که بیشتر میوه ، سبزیجات و غلات کامل می خورند، می توانند مدت زمان گوارش کمتری داشته باشند، چون فیبر می تواند مدت زمان خارج شدن غذا از روده بزرگ را کوتاه تر کند.
از سوی دیگر این شرایط می تواند خطر یبوست را برای کسانی که برنامه غذایی شان کم فیبر یا بدنشان کم آب است، افزایش داده و مدت زمان حضور غذا در روده بزرگ را افزایش دهد.
استرس از دیگر عوامل افزایش زمان هضم غذا است. عصب ها و رگ های خونی زیادی هستند که روده کوچک و بزرگ را احاطه کرده اند. اگر فرد دچار استرس اساسی و یا فشار احساسی باشد، ممکن است روی سیستم گوارشی اش نیز تاثیر منفی بگذارد.
اگر از هرگونه اختلال سیستم گوارشی از جمله سندروم روده تحریک پذیر، بیماری کرون یا دیورتیکولیت رنج ببرید، ممکن است زمان هضم غذایتان به شدت تحت تاثیر قرار بگیرد.
آلرژی غذایی و یا یک عمل جراحی بزرگ نیز می توانند روی هضم غذا تاثیر بگذارند.
دکتر کرمانی
