لیست کامل مواردی که طی یادداشت های خودم در همین سایت خبری داشتم در وبلاگ حقیر اینجا موجود است.
چنانچه حوصله خوانندگان اجازه بدهد و یک مرور کلی از بحث های گوناگونی که در این یادداشت ها ارایه شده است عزیزان داشته باشند، خواهند دید که چقدر در مدیریت این بیماری از جهات مختلف اشتباه شد ! اشتباهاتی که می شد رخ ندهد ولیکن بی سوادی و غرور و تکبر برخی از افراد که در این امر داشتند و بدون توجه به دانش کم خود و نادانی خود از چنین بحرانهایی به زور امضای خود دستوراتی دادند که تا ابد بخشودنی نخواهد بود ! البته اگر تمجید و خود ستایی این نادانان جامعه روزی تمامی پیدا کند!
اعم اشتباهات که بارها متذکر شدم :
۱- در وحله اول چرا بیماران از قم به تهران اورده شدند؟
۲- چرا مراکز غربالگری در بیرون قم بنا نشد که امروز همه الوده باشند، امروز در خبرها بود که تعداد افراد مبتلا در قم و تهران دو برابر شده است! درست دو نقطه کلیدی مبدا شروع بیماری یعنی قم و حرکت ویروس با بیمارن به ابر شهر تهران با حدود ۱۴ ملیون نفر جمعیت که محل اتصال تمام شهرهای کشور است !
۳- چرا مدیریت غلط بحران کرونا زمانی که اعلام شد اصلاح نشد، حتی تا ساختار ارایه شد ؟ و مسایل عمده و عدیده دیگر که همه در یادداشت ها موجود است، مرور انها حقیقتا توصیه میشود. شاید در این زمان که مدتی از هیجان های اولیه گذشته بشود بهتر به موضوع پرداخت ؟
در یادداشتهایم عرض کردم قسمت پزشکی این بیماری با مدیریتی و کنترل پراکندگی ان تفاوت دارد و باید از خبرگان مدیریت سوانح بهره برد که نشد یا اگر شد از همانهایی شد که وضع به اینجا رسید که معاون وزارت بهداشت می گوید “فاجعه در پیش است” در ضمن بارها دیدیم که از کادر درمان قدردانی لفظی بعمل امد ؟
سوالی دارم اگر کار درست انجام میشد و این مقدار بی برنامگی و ندانم کاری و توهم صورت نمی گرفت شاید عزیزان کادر درمان هم نیازی به تحمل این مشقت ها نداشتند و لزومی نمی دیدند که این تعداد شهید در راه بی تدبیری برخی افراد بدهند و بدینوسیله اگر از انها اصلا تشکر هم نمی شد راضیتر بودند ! چی را با چی مقایسه می کنیم ؟ معیار و مناط موفقیت عملکرد سیستم با چه اندازه گیری می شود که برخی به خود کارت تبریک می فرستند ؟
بنده می گویم مدیریت بحران کرونا همانگونه که از فروردین حدس می زدم (موجود در یادداشت هایم) یک فاجعه ملی است “حال خود اقایان” اعلام می کنید ؟ تا کی می خواهید اقدامات بی تفکر و روزمره خودتان و تفکرات بسیار ضعیف خود را با کمک رسانه ها بزرگ نمایی کنید ! اصلا شما ها خلقت های مافوق عادی هستید و برای این مردم شریف زیاد هستید، بروید کنار و جمع تیم بی خردان را از حوزه های خود بیرون ببرید تا شاید به لطف پروردگار فرجی حاصل شود ! بزرگترین اشتباه در تاریخ مدیریت بحران کرونا در ایران و جهان، عدم دادن اختیارات مطلق به ابر شهر تهران بود این یک نادانی مکتوب در مکتب مدیریت بحران است مگر می شود یک مگا سیتی در زمان بحران تابع و منتظر تصمیمات دو کمیته استانی و ملی باشد و خود قدمی برای خود نتواند بردارد!
اگر چه انها هم متاسفانه برنامه نداشته و ندارند مثل بقیه سوانح مثلا اگر فردا زلزله محتمل تهران بیاید، شهر چه برنامه ای دارد ؟ به فرمایش شهردار محترم تهران باید با زلزله زندگی کرد ! همین ! ولی حداقل امید بود که این کشور یعنی کشور بزرگ تهران (در حد یک کشور تلقی می شود) برنامه ای مختص خود تدارک ببیند و امروز منتظر فاجعه اخر الزمانی مرگ و میر بنا به فرمایش معاون وزارت بهداشت نباشد! وضعیت امروز تهران حاکی از این بی فکری هست یا نیست! در یک کلام همان مطلب چندین سال پیش خود را که سالهای دور از تمام اتفاقات سالهای اخیر نوشته و مکتوب کرده ام را تکرار می کنم؛
۱- ضعف مدیریت فنی پروژه های عمرانی که گندش بمرور و بزودی زود هویدا خواهد شد،
۲- ضعف در درک و اجرای مدیریت بحرانها که دو مولفه اصلی خرابی در کشور خواهد بود. حال با تجربه های اخیرم یک سومی هم اضافه می کنم ! لطفا و خواهشا دوباره وزرا، مدیران، روسای دانشگاه ها و ،،،، را ارزیابی و در صورت امکان مجدادا انتخاب کنید وضعیت در ان سطح از کرونا قرمزتر است!
اگر بقای ایران اسلامی مد نظر است. در مدیریت بحران کرونا هم تا همین مقدار وقت هم باقی است یک کمیته (در یادداشت ها ساختار بیان شده) از چند پزشک و نماینده ای از نیرو های مسلح و چند مدیران بحران با تفیض اختیارات کامل به ابر شهر ها و نماینده انها در کمیته نسبت به اصلاح تک تک برنامه های ناموفق اقدام شود. بقیه عزیزان هم که در راس برنامه ها بودند کمی استراحت و به بیزنس های شخصی مبادرت بورزند ! البته ناگفته نماند که اقای وزیر بهداشت انقدر نامه نگاری های بالایی میفرمایند و جملاتی و عرایض خاصی می گویند که کمی با حد طبیعی عرف جامعه … و روضه های سوزناکی بخصوص در این ایام محرم و صفر می خوانند که انسان شرمنده و نگران میشود که بگوید خیلی بهتر میشد عمل کرد، خیلی !
در انتها با فرازی از مقدمه اولین کتاب مدیریت بحران خود که حدود ۲۷ سال پیش نوشتم یادداشت را به پایان میبرم ” امیدوارم این کشور به حق محمد و آل محمد (ص) همواره از گزند هرگونه بلا به دور باشد و اگراتفاق افتاد، انشاالله باز به حق خودشان، آماده رویارویی با آن پدیده، به بهترین نحو مهیا باشد”، به احتمال زیاد این دعا وقتی قابل پذیرش خواهد بود که ابتدا بهترین کار را انجام داده باشیم ! انوقت خداوند هم حتما فرج را مرحمت خواهد فرمود.
در ضمن برای اثبات کاستی های ابتدایی در برنامه های مقابله کرونا برای بحث با هر یک از خودگذشتگان فداکار در این زمینه با مدارک مکتوب برای نقد مسایل کرونا و عملکرد نامطلوب ان در سطح کشور در یک برنامه تلویزیونی اعلام امادگی می نمایم. والسلام علی منع اتبع الهدی
* استاد نمونه کشور، در مهندسی سازه، زلزله و مدیریت بحران و بنیانگذار مقاوم سازی و مدیریت بحران کشور
