فهرست ۱۰۰ کتاب برتر هزاره سوم که آثار منتشر شده از سال ۲۰۰۰ تاکنون را دربرگرفته است، به انتخاب نویسندگان و منتقدان کتاب منتشر شد.
در این نظرسنجی «تالار گرگ» اثر هیلاری مانتل، جایگاه اول را از آن خود کرد. مانتل بیش از یک ربع قرن در حال نوشتن کتاب بود تا با انتشار این کتاب به یک پدیده بدل شد. او قسمت‌های دوم و سوم این کتاب را در قالب یک سه‌گانه نوشت که قسمت سوم آن قرار است مارس (فروردین) با عنوان «آینه و نور» منتشر شود. این سه گانه داستانی درباره توماس کرامول بر بستر وقایع واقعی تاریخی انگلستان است.
۲. در مکان دوم «گیلئاد» نوشته مریلین رابینسون، که سال ۲۰۰۴ منتشر شد جای دارد. این رمان فلسفی در قالب نامه‌هایی که توسط جان امیس کشیش در دهه ۱۹۵۰ به پسرش نوشته شده شکل گرفته است.
۳. «زمان دست دوم» نوشته سوتلانا آلکسوویچ، در سال ۲۰۱۳ در مکان سوم جای گرفته است. کتاب این نویسنده برنده جایزه ادبی نوبل برمبنای هزاران ساعت شهادت شفاهی و تاریخی مردم اتحاد جماهیر شوری شکل گرفته است. نویسندگان، پیشخدمت‌ها، پزشکان، سربازان، ماموران دستگاه‌های سابق کرملین، بازماندگان اردوگاه‌های کار اجباری خاطرات خود را در این کتاب به زبان آورده‌اند.
۴. «هرگز رهایم مکن» نوشته کازئو ایشیگورو، در سال ۲۰۰۴ در جایگاه چهارم است. وی که با کتاب «بازمانده روز» در سال ۱۹۸۹ برنده جایزه بوکر شد، در این کتاب که ششمین رمان اوست، مرکز کلونینگ انسان در انگلستان را موضوع خود قرار داده و به کشفی نفیس و درخشان درباره مرگ و معنای انسان بودن پرداخته است.
۵. «آسترلیتز» نوشته دبیلو جی سبالد، در سال ۲۰۰۱. سبالد که در تصادف اتومبیل در سال ۲۰۰۱ درگذشت در این کتاب ترکیب از وقایعی واقعی و داستانی را در هم آمیخته و با درهم‌تنیدگی سفرهای درونی و بیرونی تاثیر زیادی در ادبیات معاصر داشته است. این کتاب درباره یک مرد و وحشت از یهودی بودن و از دست رفتن قرن بیستم است.
۶. «دوربین کهربایی» نوشته فیلیپ پولمن سومین کتاب از سه گانه «نیروی اهریمنی» است. کتاب درباره دکتر مری مالون است که به دنیای موجوداتی خیالی وارد شد و با آنها دوست می‌شود.
۷. «بین من و دنیا» نوشته تا-نهیسی کوتس، در سال ۲۰۱۵. این کتاب که تعمقی بی‌نظیر در معنای سیاهپوست بودن در دنیای امروز است این نویسنده را به یکی از مهم‌ترین چهره‌های روشنفکری و نویسندگان امروز آمریکا بدل ساخته است. وی به عنوان پسر یکی از اعضای پلنگ سیاه در خیابان‌های خشونت‌بار بالتیمور بزرگ شده و با صدایی چالش برانگیز و در عین حال شاعرانه این موضوع را بررسی کرده است.
۸. «پاییز» نوشته الی اسمیت، در سال ۲۰۱۶؛ به عنوان یکی از اولین رمان‌های بریتانیایی در دوران پسا برگزیت نویسنده در این کتاب با بهره گرفتن از همه سابقه نویسندگی‌اش به عشق و هنر، زمان و رویاها، زندگی و مرگ پرداخته است.
۹. «اطلس ابر» نوشته دیوید میچل، در سال ۲۰۰۴؛ این کتاب حماسی ترکیب از چند داستان از قرن نوزدهم تا دهه ۱۹۷۰ است و در نهایت پایان زمان را دربرمی‌گیرد.
۱۰. «نیمی از یک خورشید زرد» نوشته چیماماندا نگوزی آدیچی، در سال ۲۰۰۶. این نویسنده نیجریه‌ای که در دوره جنگ بیافرا بزرگ شد، در این رمان که جایزه اورنج را برد از تلاش‌های سیاسی و فردی برای مقابله با میراث استعمار در آفریقا نوشته است.
در رده‌های بعدی این رمان‌ها جای گرفته‌اند:
«دوست فوق‌العاده من» نوشته النا فرانته، در سال ۲۰۱۱، «توطئه علیه آمریکا» نوشته فیلیپ راث، در سال ۲۰۰۴، «Nickel and Dimed» نوشته باربارا ارنرایشدر، سال ۲۰۰۱، «Fingersmith» نوشته سارا والترز، در سال ۲۰۰۲، «انقراض ششم» نوشته الیزابت کولبرت، در سال ۲۰۱۴، «تصحیحات» نوشته جاناتان فرانزن، در سال ۲۰۰۱، «جاده» نوشته کورمک مک‌کارتی، در سال ۲۰۰۶، «دکترین شوک» نوشته نائومی کلاین، در سال ۲۰۰۷، «ماجرای عجیب سگی در شب» نوشته مارک هادون، در سال ۲۰۰۳ و «زندگی پس از زندگی» نوشته کیت آتکینسون، در سال ۲۰۱۳ ۱۰ کتابی هستند که رده از ۱۱ تا ۲۰ را به خود اختصاص داده‌اند.
«انسان خردمند: تاریخ مختصر بشر» نوشته یووال هرری، که سال ۲۰۱۱ منتشر شد، «دهم دسامبر» نوشته جورج ساندرز، در سال ۲۰۱۳، «شیاطین ظهر» نوشته اندرو سالمون، در سال ۲۰۰۱، «دیداری از محله خلافکاران» نوشته جنیفر ایگان، برنده جایزه ادبی پولیتزر در سال ۲۰۱۱، «مردم عادی» نوشته سالی رونی، در سال ۲۰۱۸، «سرمایه در قرن بیست و یکم» نوشته توماس پیکتی، در سال ۲۰۱۳ پنج کتاب بعدی هستند.
در مکان ۲۶ کتاب «نفرت، دوستی، همراهی، عشق، ازدواج» نوشته آلیس مونرو، در سال ۲۰۰۱ جای دارد و پس از آن کتاب شعر «خلسه» نوشته کارول آن دافی، ملک‌الشعرای بریتانیا در سال ۲۰۰۵ جای گرفته است.
در مکان ۲۹ و ۳۰ نیز به ترتیب «یک مرگ در خانواده» نوشته کارل اوه کنوسگارد، در سال ۲۰۰۹ و «راه‌آهن زیرزمینی» نوشته کالسون وایت‌هد، برنده پولتیزر ۲۰۱۶ جای دارد.
در این فهرست کتاب پرفروش گیلیان فلین، در سال ۲۰۱۲ یعنی «دختر گمشده» جایگاه ۶۵، «کارولاین» نیل گیمن محصول ۲۰۰۲ در مکان ۸۲، «هری پاتر و جام آتش» نوشته جی‌کی.رولینگ در سال ۲۰۰۰ در مکان ۹۷، «دختری با خالکوبی اژدها» نوشته استیگ لارسن در سال ۲۰۰۵ در مکان ۹۸جای دارند.
