در حال حاضر اطباء بر علائم غلبه ی مزاجها تمرکز کرده اند ولی مستقیم به مساله ی شناسایی مزاجی که معتدل است و هیچ یک از مزاجها در آن نامتعادل نیست نپرداخته اند و میدانیم که صرف بیان علائم غلبه ی مزاجها، شناسایی دقیق مزاج را تضمین نمیکند زیرا ممکن است علایم سه مزاج و حتی ۴ مزاج در افراد باشد و خواننده گیج شود اما سنجیدن مزاج خود با مزاج متعادل به افراد میفهماند که تا چه حد به آن دور یا نزدیکند و خطرات جدی است یا ساده.
به گزارش ، در حال حاضر اطباء بر علائم غلبه ی مزاجها تمرکز کرده اند ولی مستقیم به مساله ی شناسایی مزاجی که معتدل است و هیچ یک از مزاجها در آن نامتعادل نیست نپرداخته اند و میدانیم که صرف بیان علائم غلبه ی مزاجها، شناسایی دقیق مزاج را تضمین نمیکند زیرا ممکن است علایم سه مزاج و حتی ۴ مزاج در افراد باشد و خواننده گیج شود اما سنجیدن مزاج خود با مزاج متعادل به افراد میفهماند که تا چه حد به آن دور یا نزدیکند و خطرات جدی است یا ساده.
▫️علایم مزاج اعدل:
▫️خواب :
مشکلی برای خواب در اول شب ندارد و زود به خواب میرود. کسالت و سنگینی او بخاطر عبادت یا فعالیت سخت است چون ذاتا سبک و با نشاط است.
▫️آب و خوراک:
در آب و خوراک مشکلی با غذای خشک یا تر نداشته و به هیچ غذایی حساسیت ندارد. با کم خوری و روزه داری رو به ضعف نمیرود. به سادگی دچار نفخ و رفلکس معده و… نمیشود. به غذای خاصی معتاد نیست
▫️اجابت مزاج:
نه یبوست دارد و نه دچار اسهال میشود
خروج ادرارش بصورت تقطیر نیست بلکه مثانه اش در یک دفعه ی ممتد خالی میشود
▫️تحمل دما:
در مقابل سرما، مقاوم است و در گرما بی حال و کم حوصله نمیشود.
▫️صورت و بدن:
صورتش نه سرخ است و نه زرد و تیره فضولات بدنش نیز چنین است اگر رنگ بدنش خاص باشد بخاطر عوارض محیط است نه غلبه ی مزاجها. وزنش متعادل و استخوانهایش محکم است. بدنش دچار دمل و جوش و امراض پوستی و مشمئزکننده نمیشود حافظه اش قوی و حواسش جمع است
▫️رفتار اجتماعی:
وسواسی و مضطرب و افسرده و گوشه گیر نیست. شهوت معتدلی دارد نه ضعف و بی حالی دارد و نه بیش فعالی و میل به آزار دیگران. بر عقلش مسلط است و زود عصبانی نمیشود. اهل تصمیم های انفجاری و ناگهانی و عجله و اهل لجبازی و مشاجره نیست. زود رنج نیست و زود از کوره در نمیرود. صبور و حلیم است.
چنانکه در بالا گفتیم شناخت مزاج اعدل علاوه بر اینکه مقایسه مزاج ما با مزاج انسان کامل را آسان میکند و ضعفهای بدنی و روحی و اجتماعی ما را آشکار می سازد، در علم اعتقادات نیز برای شناخت معصوم کاربرد دارد. اکنون میخواهیم راههای نزدیک شدن به مزاج اعدل را بیان کنیم و مشخص کنیم که داشتن مزاج اعدل تنها با تکیه بر تغذیه درست بدست نمی آید
نکته: مزاج اعدل با بیماریهای ساده و زخمهای ناشی از سلاح سرد و گرم و سموم و زهرها از بین نمیرود و لذا وفات پیامبران و معصومین یا شهادت آنها مترتب بر مشیت خاص الهی یا زخمها و سموم بسیار قوی دارد که محل مزاج را به کلی از بین میبرد
راه دستیابی به مزاج اعدل:
۱-تغذیه:
الف-رعایت آداب غذا خوردن و ترک مکروهات و مضرات هم در کیفیت و هم کمیت و اوقات مناسب و ظروف خاص مناسب.
ب-رعایت تعدیل کنندهای طبع مانند:
۱-حجامت عام همراه با رعایت خوراک مخصوص آن
۲-مداومت بر سبزیجات در سفره بخصوص برگ چغندر و خرفه و ترب
۳-مداومت بر نمک یا سرکه قبل و بعد از غذا
۴-مداومت بر عسل طبیعی و خرمای خشک و ۲۱ دانه مویز در ناشتا
۵-مداومت بر آب فاتر و شکر سرخ یا قهوه ای طبرزد و روغن زیتون
۶-جویدن کندر
۷-خوردن سیب رسیده
۸-خوردن کاسنی
۹-سویق گندم و جو بصورت خشک
۱۰-مداومت بر خوردن بادنجان
۱۱-مسواک با چوب اراک
۱۲-مداومت بر استعمال نوره اسلامی
۲-پوشش:
داشتن مزاج اعدل مستلزم عمامه یا کلاه و دستمال بر سر نهادن در فضای باز و جاهایی مانند دستشویی است. همچنین گشادی لباس و رنگ روشن آن، از شرایط مزاج اعدل است
۳-خواب:
برای مزاج اعدل رعایت خواب قیلوله(بین روز)، خواب اول شب، بیداری سحر و ترک خواب قبل از طلوع و غروب آفتاب شرط است
۴-طهارت:
داشتن مزاج اعدل بستگی تام به طهارت دائمی(وضو یا غسل یا تیمم همیشگی) دارد و یکی از دلایل سلامتی و طول عمر علما همین است
۵-آرامش:
برای مزاج اعدل داشتن اعصاب آرام و روان سالم شرط است و این آرامش طبق آیات قرآن با ذکر و یاد خداست پس نمازبخصوص اول وقت و تلاوت قرآن و مانند آن باعث این آرامش و تعادل روحی شده و شخص را از پوچی و زندگی بی هدف و دلهره نجات میدهد
۶-تقوا :
طبق روایات و بیانات استادتبریزیان؛ عامل مهم بیماریهای سخت و ناگهانی، گناه است لذا کسانی که گناه نمیکنند بیمار نمیشوند جز آنجا که برای امتحان الهی و ارتقای درجات است که منافاتی با تعادل مزاج ندارد
۷-روح القدس:
آخرین شرط مزاج اعدل، محافظت تکوینی خداوند از شخص در مقابل حوادث مادی و معنویست و این توسط ملائکه و روح القدس انجام میگیرد که مستلزم فعال شدن لایه ی قدسی نفس است و آن میسر نیست جز از راه حرکت به سوی هدف نهایی از خلقت انسان که مقام قرب است و از تقوا و اخلاق بالاتر است.
سایت آیت الله تبریزیان