بارسلونا و جنگ‌های داخلی اسپانیا

ترجمه اختصاصی نوریاتو: قبل از اینکه رابرت کاپا، آژانس مگنوم را پایه‌گذاری کند، او با عکاسی از جنگ‌های داخلی اسپانیا به شهرت رسید. در زمانی که به کار فتوژورنالیست‌ها ارزشی نهاده نمی‌شد، پیکچرپست یک گام بزرگ، برای معرفی او و عکس‌هایی که از بارسلونا طی جنگ داخلی اسپانیا گرفته بود، به عنوان “بزرگترین عکاس جنگی دنیا” برداشت.

عکس‌های گرفته شده توسط رابرت کاپا و همکارش گِردا تارو، واقعیت‌های وحشیانه‌ی نبرد را به تصویر می‌کشیدند. پوشش جنگ‌های داخلی اسپانیا برای کاپا یک سرمایه‌گذاری احساسی بود. او از لحاظ ایدئولوژیکی با جمهوری‌خواه‌های ضدفاشیست، همدردی می‌کرد و روی کارگرها، اعضای اتحادیه‌های کارگری، سوسیالیست‌ها و طبقه‌ی فقیر تمرکز داشت.

جنگ داخلی اسپانیا

در مسیر بارسلونا به مرز فرانسه. پس از سقوط بارسلونا و حکمرانی قریب‌الوقوع فاشیست‌ها حدود ۵۰۰۰۰۰ شهروند اسپانیایی، به دنبال پناهندگی سیاسی، به فرانسه رفتند. ۲۵ تا ۲۷ ژانویه ۱۹۳۹

مطالعه بیشتر: داستان‌ های کنگو

در ۲۳ دسامبر ۱۹۳۸ ارتش ملی‌گراها، یک تهاجم را شروع کرد که به سرعت کاتالونیای جمهوری‌خواه را به تصرف خودش درآورد. بارسلونا که از اکتبر ۱۹۳۷، پایتخت جمهوری‌خواه‌ها بود در نهایت در تاریخ ۲۶ ژانویه ۱۹۳۹ فتح شد. دولت جمهوری‌خواه به‌ دنبال امنیت، به سمت مرزهای فرانسه فرار کرد و هزاران نفر دیگر هم موفق شدند، طی ماه‌های بعدی از مرز عبور کنند و در کمپ‌های نگه‌داری مستقر شوند. در نهایت، ژنرال فرانکو در تاریخ ۱۰ فوریه ۱۹۳۹، مرز فرانسه را بست.

چیزی که در ادامه می‌خوانید، یک چکیده از مقاله رابرت کاپا در اسپانیا، اثر نویسنده‌ و عکاس ریچارد ویلان در کتاب قلب اسپانیا: عکس‌های رابرت کاپا از جنگ‌های داخلی اسپانیا است که جزئیات رویداد‌هایی که از دسامبر ۱۹۳۸ تا پایان آن در ژانویه ۱۹۳۹ اتفاق افتاده است ( که با نام تهاجم کاتالونیا شناخته می‌شود) و اتفاقات بعد از آن را شرح می‌دهد.

مشاهده یک حمله هوایی به شهر. همزمان با تسخیر سریع شهر توسط نیروهای ژنرال فرانکو، هواپیماهای فاشیست، شهر را به سختی بمباران کردند. ژانویه ۱۹۳۹

مطالعه بیشتر: عصر طلایی هلند – قسمت اول

مشاهده یک درگیری هوای در آسمان شهر. ژانویه ۱۹۳۹

در سال ۱۹۳۶، شورش سلطنت‌طلبان و فاشیست‎‌ها که توسط ژنرال فرانکو در اتحاد با هیتلر و موسولینی انجام می‌شد، ضدفاشیست‌های سراسر جهان، از جمله رابرت کاپا را بسیج کرد. طی تمام زمان، جنگ‌های داخلی، کاپا در تمام مناطقی که توسط نیروهای وفادار کنترل می‌شد سفر کرد و از نبردها، شهرهای تحت محاصره و آشوب ملت مدرن که با خودش در جنگ بود عکاسی کرد. یکی از مجموعه‌ عکس‌ها، دفاع قهرمانانه‌ نیروهای وفادار از مادرید را به تصویر کشیده است و یکی دیگر از آن‌ها خروج توده‌ای مردم از کاتالونیا‌ی بارسلونا را به سمت فرانسه نشان داده است. تصویر نمادین او از یک ستیزه‌جوی وفادار که در همان لحظه تیر خورده بود، با سرعت تمام دنیا را شوکه کرد. تصاویر کاپا علاوه بر اینکه شجاعت و قدرت سربازانی را نشان می‌داد که علیه نابرابری‌های زیادی ایستادگی کرده بودند، بلکه باعث شد احساس ترحم جهانیان را برای زخمی‌ها و افراد بی‌گناه نیز برانگیخته کند. جان استِینبِک از کاپا برای توانایی‌اش در “نشان دادن ترس مردم در صورت یک کودک” تعریف کرده است.

این مطلب را هم بخوانید: هشتمین رمان بزرگ قرن بیستم در کتابفروشی‌ها/«ظلمت در نیمروز» با ترجمه‌ اسدالله امرایی منتشر شد

تخلیه شهر؛ همزمان با تسخیر سریع شهر توسط نیروهای ژنرال فرانکو، هواپیماهای فاشیست، بارسلونا را به سختی بمباران کردند. ژانویه ۱۹۳۹

مطالعه بیشتر: میکروسینماتوگرافی

کاپا نه ماه اول سال ۱۹۳۸ را در چین گذراند. در ماه اکتبر که به اسپانیا برگشت، خبرهای خوبی از آن‌جا شنیده نمی‌شد. به خاطر به دست آوردن دوستی هیتلر، استالین دستور انحلال تیپ‌های بین‌المللی را صادر کرد که در نتیجه آن پیروزی دوست هیتلر، یعنی ژنرال فرانکو بیشتر تضمین شده بود. در ۱۶ اکتبر، در تپه‌های نزدیک فالسِت، شرق رودخانه اِبرو، کاپا از نفرات این تیپ‌ها در رژه آخر خودشان عکاسی کرده است.

در ۲۵ اکتبر، کاپا، به همراه عکاس‌های دیگر و دوست نزدیک خودش دیوید سیمور(چیم) به مونت‌بلانچ، محل دیدار رهبران نظامی و دولتی با هیئت بزرگی از داوطلبان بین‌المللی رفت تا از خداحافظی آن‌ها با یکدیگر عکاسی کند. کاپا روی صورت‌های قوی مردهایی تمرکز کرد که ناراحتی موجود در چهره آن‌ها حاکی از اطمینان از این بود که انحلال این تیپ‌ها منجر به شکست جمهوری خواهد شد. چهار روز بعد، او و چیم رژه خداحافظی باشکوه و در عین حال تلخ داوطلب‌ها را پوشش دادند.

پیشروی سربازهای جمهوری‌خواه. جبهه آراگون، نزدیک فراگا، ریو سِگرِه، اسپانیا. ۷ نوامبر ۱۹۳۸

سربازهای وفادار طی حمله به ریو سِگرِه. نزدیک فراگا، جبهه آراگون. ۷ نوامبر ۱۹۳۸

فرماندهی میدان طی تهاجم نیروهای وفادار به ریو سِگرِه. ۷ نوامبر ۱۹۳۸

۵ نوامبر، کاپا و همینگوی به مورا دِ ابرو رفتند و با استفاده از یک قایق کوچک، از رودخانه‌ ابرو گذشتند تا یک روز را با جنرال لستر و یگان پنجم ارتش که به سختی در مقابل تهاجم ملی‌گراها مقاومت می‌کردند بگذرانند.

مطالعه بیشتر: جنگ؛ بدون فیلم‌نامه

شب بعد، به منظور انتقال نیروهای ملی‌گرا مورا د ابرو در طول رود سِگرِه، یکی از انشعاب‌های ابرو در چهل مایلی شمال آن ‌‍پخش شدند. هنگامی که در صبح روز پنجم، خبر تهام به بارسلونا رسید، کاپا به خط مقدم رفت. او متوجه شد که خط مقدم جنگ در جنوب غربی اوریدا، نزدیک شهر فراگا قرار دارد و جنگ سختی در آن‌جا در جریان است. در این زمین پر افت و خیز که هزاران مرد برای آخرین بار تلاش می‌کردند، مانع پیروزی قریب‌الوقوع ملی‌گراها در ابرو شوند، کاپا برخی از دراماتیک‌ترین تصاویر جنگی تمام زندگی شغلی خودش را ثبت کرد. با نگاه کردن به آن‌ها می‌توانید بوی زننده‌ی باروت و لرزش زمین ناشی از انفجار خمپاره را حس کنید.

یک مرکز انتقال پناهنده که همزمان با تسخیر سریع شهر توسط نیروهای ژنرال فرانکو، هواپیماهای فاشیست، آن را به سختی بمباران می‌کردند. ژانویه ۱۹۳۹

مجله لایف، دو صفحه را به این گزارش اختصاص داد و کاور پشت و پنج صفحه از مجله ریگارد نیز به این گزارش اختصاص داده شده بود. همچنین مجله بریتانیایی جدید استیفن لورنت، پیکچرپست نیز یازده صفحه را به این گزارش اختصاص داد و به یکی از عکس‌ها لقب “شگفت‌انگیزترین عکس جنگی که تا به امروز گرفته شده است” را داد. این مجله، داستان را با یک عکس تمام صفحه از کاپا شروع کرد.

این مطلب را هم بخوانید: روده اکوژنیک جنین نشانه چیست؟

وقتی که کاپا حدود ۱۰ ژانویه ۱۹۳۹ به اسپانیا برگشت، او برای عکاسی از ژنرال لستر و نفراتش به جبهه کاتالونیا رفت ولی در آنجا نبرد به آرامی در جریان بود و بعد از آن نیز او در بارسلونا ماند.

در حالی که نیروهای ژنرال فرانکو در حال نزدیک شده به شهر هستند، یک مرد به همراه دو زن و یک بچه آماده بسیج می‌شوند. ۱۳ ژانویه ۱۹۳۹

مطالعه بیشتر: اصول اخلاقی فتوژورنالیسم

با اینکه خیلی‌ها امیدوار بودند که این شهر هم مانند مادرید به صورت قهرمانانه‌ای از خودش دفاع کند، واقع‌گراها به درستی پیش‌بینی می‌کردند که این شهر که به صورت ضعیفی مسلح شده بود و خسته و گرسنه بودند و الان هم به شدت بمباران می‌شد، مقاومت کمی از خودش نشان دهد.

شب ۱۲ ژانویه، بارسلونا پر از پوسترهایی بود که اعلام می‌کرد ژنرال تمام مردان زیر ۵۰ سال را برای دفاع از کاتالونیا بسیج کرده است و ظهر سیزدهم نیز مراکز بسیج پر از سرباز شده بود. بعد از ظهر همان روز، کاپا به یکی از این مراکز که در یکی از استادیوم‌های حومه شهر بود رفت. او در مجموعه عکس‌های تلخی که از مردها و خانواده‌‍ آن‌ها گرفته است او ترس و شدت خداحافظی‌ها را به نمایش گذاشته است.

در مسیر تاراگونا به بارسلونا. مردم تاراگونا قبل از تخلیه شهر، به دنبال پناهندگی در بارسلونا بودند. خیلی از آن‌ها طی حمله‌های هوایی فاشیست‌ها کشته شدند و یا اموال خودشان را از دست دادند. ۱۵ ژانویه ۱۹۳۹

تخلیه شهر که همزمان با تسخیر سریع شهر توسط نیروهای ژنرال فرانکو، هواپیماهای فاشیست، آن را به سختی بمباران می‌کردند. ژانویه ۱۹۳۹

دو روز بعد در ۱۵ ژانویه، کاپا در جاده ساحلی جنوب بارسلونا، از پناهجویانی عکاسی می‌کرد، که تا آخرین لحظه برای ترک تاراگونا منتظر مانده بودند. برخی از آن‌ها به قدری اموال خودشان را روی گاری‌ها گذاشته بودند که باید با هول دادن گاری به قاطرهایی که آن‌ها را می‌کشیدند کمک کنند. به یکباره هواپیماها برای تیراندازی به پناهجویان بی‌گناه شیرجه زدند. در بین عکس‌های ناراحت‌کننده‌ای که کاپا آن روز گرفت، یک مجموعه عکس وجود داشت که یک زن مسن را نشان می‌داد که درحالی که تمام گروه همراه او به همراه سگ و دو قاطرش کشته شده بودند، به شکل معجزه‌آسایی حتی یک خراش هم برنداشته بود. کاپا در حالی او را یافت که به خاطر شوک داشت گاری خودش را به صورت دایره‌وار می‌چرخاند.

مطالعه بیشتر: بهترین عکس من: دوین میچلس

برای این رپورتاژ، کاپا اینگونه نوشته است:

“من در دو کشور اسپانیا و چین، صدها هزار فراری دیده‌ام و من می‌ترسم که فکر کنم صدها هزار نفر دیگر نیز که هنوز در صلح زندگی می‌کنند، نیز روزی به چنین سرنوشتی دچار شوند. طی این سه سال، دنیایی که ما می‌خواستیم در آن زندگی کنیم، به همین شکل پیش رفته است.”

این مطلب را هم بخوانید: روستای گوریونگ در سئول

چند روز بعد، برای توصیف یک دختر جوان با چشم‌های تیره که به صورت ناامیدانه‌ای روی یک گونی در مقابل یکی از مراکز پناهجویان بارسلونا نشسته است، او می‌نویسد: ” همیشه اینکه یک گوشه بنشینی و به جز اینکه رنج دیگران را ثبت کنی، کاری از دستت برنیاید، آسان نیست.”

یک دختر کوچک در حال استراحت طی تخلیه شهر. ژانویه ۱۹۳۹

به دنبال پناهگاه طی یک حمله هوایی همزمان با تسخیر سریع شهر توسط نیروهای ژنرال فرانکو، هواپیماهای فاشیست، آن را به سختی بمباران می‌کردند. ژانویه ۱۹۳۹

۲۱ ژانویه بمب‌افکن‌های هینکل، یکی از مناظر آشنا و در عین حال ترسناک آسمان بارسلونا بودند و اغلب بین حملات مختلف نهایتا ۱۵ دقیقه فاصله وجود داشت. ساعت یک صبح ۲۵ ژانویه بود که یک خبر هشداردهنده در سطح شهر منتشر شد که نیروهای ملی‌گرا از رودخانه لوبرگات در فاصله کمتر از ده مایلی غرب شهر گذشته‌اند. کاپا و چندین خبرنگار دیگر، سوار ماشین‌های خودشان شدند و از جاده ساحلی، به سمت فیگوئراس، آخرین شهر بزرگ قبل از مرز فرانسه حرکت کردند. یکی از همراهان کاپا، نوشته است که آن‌ها “از کنار هزاران پناهنده گذشته‌اند که با استفاده از گاری و قاطر یا حتی به صورت پیاده در تلاش بودند تا به این مرز غیرمهمان‌نواز برسند که به صورت ظالمانه‌ای به روی آن‌ها بسته شده بود،” چون که هنوز فرانسه موافقت نکرده بود که اجازه ورود را به آن‌ها بدهد.

مطالعه بیشتر: مستند مسافر نیمه شب

کاپا چند روز بعدی را در فیگوئراس گذراند و به عکاسی از پناه‌جویان حاضر در شهر و جاده‌های اطراف آن مشغول بود. در ۲۸ ژانویه، کاپا موفق شد به همراه چهارهزار نفر از زنان، مردان و کودکانی که توانسته بودند از مرز عبور کنند، اسپانیا را ترک کند.

در ماه فوریه او در لندن بود که خبر رسید دولت فرانسه که قبلا فقط ورود شهروندان اسپانیایی را مجاز دانسته بود، با ورود ارتش دوهزار نفره جمهوری‌خواه‌ها که عقب‌نشینی کرده بودند نیز موافقت کرده است. با این حال، آن‌ها در کمپ‌های نزدیک پرپیگنان، بازداشت خواهند شد. لورانت سریعا به کاپا ماموریت داد که از آن‌ها برای پیکچرپست عکاسی کند ولی این عکاس که نمی‌توانست حقارت همرزمان خودش را که زیر دست فرانسوی‌ها بودند را تحمل کند، این ماموریت را قبول نکرد.