بسیاری از زنان می خواهند بدانند آیا آزمون عکس رنگی رحم  (HSG) باعث درد می شود یا خیر. HSG نوع خاصی از اشعه ایکس است که برای ارزیابی باروری زن استفاده می شود. یک روش سرپایی که بیش از نیم ساعت طول نمی کشد. این آزمون شامل قرار دادن رنگ پایه ید از طریق دهانه رحم و گرفتن اشعه ایکس است. این اشعه ایکس کمک می کند تا شکل رحم مورد بررسی قرار گیرد و بررسی شود لوله های فالوپی مسدود شده است یا خیر.

اگر مشکل بارداری داشته باشید، عکس رنگی رحم یکی از اولین آزمایشهای باروری است که توصیه می شود. همچنین اگر دو یا چند سقط جنین داشته باشید. درد ایجاد شده طی این تست در افراد مختلف متفاوت است و از درد خفیف تا متوسط می باشد. برخی از افراد هیچ دردی تجربه نمی کنند. بسیاری می گویند ترس از درد بسیار بدتر از درد ایجاد شده است.

آماده شدن برای عکس رنگی رحم

 باید بعد از پریودی اما قبل از تخمک گذاری انجام شود. این زمان بندی به این دلیل است که احتمال انجام آزمون در زمان حاملگی به حداقل برسد. کلینیک باروری و یا دکتر به شما خواهد گفت چه زمانی برای آزمون برنامه ریزی کنید. معمولا این آزمون بین روز دهم تا دوازدهم چرخه قاعدگی انجام می شود.

عکس رنگی رحم در حالی که بیدار هستید انجام می شود و بیهوشی عمومی استفاده نمی شود. نیازی نیست روز یا شب قبل چیزی نخورید. در روز آزمون، پزشک ممکن است یک ساعت قبل از تست داروی مسکن مانند ایبوپروفن را توصیه کند. این دارو می تواند ناراحتی ناشی از آزمون را کاهش دهد. همچنین برخی از پزشکان آنتی بیوتیک ها را تجویز می کنند تا خطر عفونت را کاهش دهند.

عکس رنگی رحم چگونه است؟

روی تخت دراز می کشید و در صورتی که تخت رکاب داشته باشد پای خود را داخل رکاب می گذارید. در غیر این صورت زانوی خود را خم می کنید و پاها را از هم جدا نگه می دارید. دکتر یک معاینه سریع از لگن انجام خواهد داد. تکنسین، پرستار یا پزشک یک اسپکولوم را در مهبل (واژن) قرار می دهد. این همان وسیله فلزی است که در طی آزمون سالانه معاینه زنان استفاده می شود.

اگر در طول معاینه مقعد درد داشته باشید، این آزمون دردناک خواهد بود. (زنانی که از درد جنسی رنج می برند، ممکن است در طول معاینه زنان و زایمان نیز درد داشته باشند). یک دستگاه اشعه ایکس بر روی شکم شما حرکت داده می شود. سپس برای تمیز کردن دهانه رحم، یک سواب وارد خواهند کرد. این عمل برای کاهش خطر ابتلا به عفونت است. اگر دهانه رحم شما حساس به لمس باشد، ممکن است کمی درد ایجاد شود، اما اکثر زنان این درد را تجربه نمی کنند.

سپس، یک کاتتر پلاستیکی به نام کانولا را وارد دهانه رحم می کنند. این احساس مانند آزمون پاپ اسمیر است و ممکن است کمی ناراحت کننده باشد. یا ممکن است چیزی را احساس نکنید. در نهایت، یک رنگ پایه ید از طریق کاتتر تزریق می شود. هنگامی که رنگ تزریق می شود، ممکن است احساس گرم شدن داشته باشید. این رنگ از طریق رحم شما، از طریق لوله های فالوپ (اگر آنها باز باشد) حرکت کرده و وارد حفره لگن می شود. اگر لوله های شما مسدود شده باشند، ممکن است درد داشته باشید. در این صورت بلافاصله به پزشک اطلاع دهید.

پس از تزریق رنگ، دکتر تصویر اشعه ایکس می گیرد. برای هر تصویر اشعه ایکس از شما خواسته می شود نفس خود را برای یک لحظه نگه دارید. از شما خواسته می شود موقعیت خود را تغییر دهید. به عنوان مثال، ممکن است پزشک از شما بخواهد به پهلو دراز بکشید. ممکن است با ورود اسپکلوم و اشعه ایکس احساس ناراحتی کنید. دکتر درک می کند. اگر به کمک احتیاج داشتید بگویید.

هنگامی که دکتر تصمیم گرفت که تصاویر رضایت بخش است، دستگاه اشعه ایکس برداشته می شود و اسپکلوم برداشته می شود. آزمون تمام شده است و می توانید به منزل بروید.

درد در طول آزمون

در اکثر زنان، رنگ بدون درد فقط از طریق رحم و لوله های فالوپی عبور می کند و به داخل حفره شکم منتقل می شود. با این حال، اگر لوله های شما مسدود شده باشند، رنگ می تواند فشار ایجاد کند. این حالت باعث ایجاد ناراحتی و یا حتی درد شدید می شود.

در طول آزمایش، اگر احساس درد دارید، بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید. تحمل نکنید، یا فکر نکنید درد عادی است. پزشک می تواند کاتتر را سریعا خارج کند و فشار را کاهش دهد تا درد از بین برود. خبر خوب این است که اگر احساس درد شدید دارید نباید بیشتر از یک دقیقه طول بکشد.

اکثر پزشکان توصیه می کنند یک ساعت قبل از عکس رنگی رحم ایبوپروفن مصرف کنید. این مسکن می تواند گرفتگی در طول تست را کاهش دهد. اضطراب و ترس در مورد آزمون می تواند تصور شما از درد را افزایش دهد. 

خونریزی بعد از عکس رنگی رحم

ممکن است گرفتگی های ملایم و لکه بینی یا خونریزی را تا چند روز تجربه کنید اما بعد قطع میشود. داروهای مسکن می تواند گرفتگی عضلات را کاهش دهد. پس از تست، می توانید فعالیت عادی خود را ادامه دهید. بعضی از پزشکان توصیه می کنند تا چند روز پس از آزمایش از رابطه جنسی اجتناب کنید.

در حالی که گرفتگی های خفیف طبیعی هستند، اگر احساس ناراحتی شما بعد از آزمایش افزایش می یابد یا تب دارید، با پزشک خود تماس بگیرید. احتمال کمی برای عفونت ناشی از HSG وجود دارد. افزایش درد ممکن است ناشی از عفونت باشد.

خطرات احتمالی عکس رنگی رحم

HSG یک عمل امن است. با این حال، خطرات احتمالی وجود دارد. عفونت ممکن است در کمتر از یک درصد موارد رخ دهد. عفونت در حالتی بیشتر دیده می شود که قبلا عفونت داشته باشید یا در معرض خطر بیماری التهابی لگن (PID) باشید. اگر بعد از آزمایش تب و یا درد رو به افزایش داشتید، با پزشک خود تماس بگیرید.

خطر دیگری نیز در طی یا بعد از آزمایش وجود دارد. اگر پس از امتحان دچار سرگیجه شدید، به پزشک خود بگویید. ممکن است بهتر باشد دراز بکشید تا احساس بهتری داشته باشید. یک خطر نادر اما به طور بالقوه جدی آلرژی به ید است. اگر به ید حساسیت دارید قبل از آزمایش به پزشک خود اطلاع دهید. اگر پس از آزمون خارش یا تورم دارید، به پزشک خود بگویید.

آیا اشعه عکس رنگی رحم ایمن است؟

معمولا هنگامی که از اشعه ایکس استفاده می شود، اولین کاری که تکنسین انجام می دهد، پوشاندن منطقه لگن می باشد. در طول آزمون  عکس رنگی رحم ، اشعه ایکس درست روی لگن تمرکز دارد. اطمینان حاصل کنید که HSG شامل مقدار بسیار کم تابش می باشد. تابش عکس رنگی رحم باعث ایجاد هیچ اثری ناخواسته ای نمی شود، حتی اگر بعد از آن بارداری اتفاق بیفتد. با این حال، عکس رنگی رحم نباید در دوران بارداری انجام شود. اگر فکر می کنید ممکن است حامله باشید، قبل از اینکه تست را انجام دهید، به پزشک خود اطلاع دهید.

تفسیر عکس رنگی رحم

HSG کمک می کند تا دکتر دو عامل مهم را بررسی کند:

۱٫ آیا لوله های فالوپی مسدود شده یا باز هستند. اگر لوله های فالوپ مسدود شده باشند، زن قادر نخواهد بود باردار شود، زیرا تخمک نمی تواند اسپرم را ملاقات کند. 

۲٫ آیا شکل رحم طبیعی است یا خیر. در ۱۰ تا ۱۵ درصد از زنان مبتلا به از دست دادن حاملگی، رحم شکل غیر طبیعی دارد. برخی از اختلالات رحمی با جراحی درمان می شوند. 

اگر اشعه ایکس شکل طبیعی رحم را نشان دهد و رنگ تزریقی به طور آزاد از انتهای لوله فالوپ خارج شود، نتایج آزمایش به طور طبیعی در نظر گرفته می شود. اما این بدان معنی نیست که باروری شما طبیعی است. فقط به این معنی است که مشکل شما در عکس رنگی رحم دیده نشده است.

علل هورمونی ناشی از ناباروری در عکس رنگی رحم دیده نمی شود. همه مشکلات باروری مبتنی بر رحم با  HSG قابل مشاهده نیست. یک مطالعه کوچک ۳۵ درصد اشتباه را درعکس رنگی رحم  نشان داده است. به عبارت دیگر، HSG شکل طبیعی رحم را نشان می دهد اما هیستروسکوپی ناهنجاریها را نشان می دهد. (هیستروسکوپی شامل وارد کردن یک دوربین کوچک مانند تلسکوپ از طریق دهانه رحم است تا داخل رحم بررسی شود.)

همچنین، آندومتریوز را نمی توان با عکس رنگی رحم تشخیص داد. فقط لاپاراسکوپی میتواند به تشخیص آندومتریوز بپردازد.

نتایج غیر طبیعی عکس رنگی رحم

اگر رنگ رحم با شکل غیر طبیعی را نشان دهد، یا اگر رنگ به طور آزاد از لوله های فالوپی جریان نداشته باشد، ممکن است مشکلی وجود داشته باشد. مهم است بدانید در ۱۵ درصد از زنان “مثبت کاذب” دیده می شود. این زمانی است که رنگ به رحم و لوله ها نمی رسد. انسداد به نظر می رسد درست است. اگر این اتفاق بیفتد، پزشک آزمایش را تکرار می کند.

HSG می تواند نشان دهد که لوله ها مسدود شده اند اما نمی توانند توضیح دهند چرا انسداد رخ داده است. پزشک ممکن است آزمایشهای بیشتری را انجام دهد، از جمله لاپاروسکوپی یا هیستروسکوپی. این روشها هر دو می توانند به بررسی موضوع و حل مشکل بپردازند.

استرس قبل و در طول عکس رنگی رحم  کاملا طبیعی است. در طول آزمون نفس عمیق بکشید و آرام باشید. همچنین اگز می ترسید به پرستار یا دکتر بگویید. پرستار ممکن است دست شما را نگه دارد. حمایت آن ها می تواند به شما کمک کند.

به طور کلی، این عمل سریع است و برای برخی افراد کاملا بدون درد است. اگر درد دارید، در اغلب موارد کوتاه و خفیف است. در غیر این صورت به پزشک بگویید. پزشک به سرعت فشار را کاهش داده تا درد از بین برود. قبل از آزمون، مسکن مصرف کنید.

  www.verywellfamily.com