تا به حال برایتان پیش آمده است که به هنگام غذا خوردن ناگهان احساس خفگی کنید و غذا در گلویتان گیر کند یا موقع نوشیدن مایعات یکباره در گلویتان بپرد.
احساس خفگی تجربه ناخوشایندی که ممکن است به مراتب در طول زندگی خود با آن مواجه شوید. در این میان کودکان بیش از بزرگسالان در معرض خفگی هستند. آنها معمولا هر چیزی را در دهان خود می‌برند تا از این طریق بتوانند جهان اطرافشان را بشناسند. اما آیا به این فکرکرده‌اید که اگر جسم خارجی در راه تنفسی کودک یا شیرخوار شما گیر کند و مانع نفس کشیدن او شود، چه کاری باید انجام دهید؟ در این مواقع والدین و اطرافیان معمولا دچار استرس و ترس می‌شوند و در بیشتر مواقع نمی‌دانند باید چگونه جان کودک خود را نجات دهند. در صورتی که اگر از قبل آموزش‌های لازم را فراگرفته باشید، به راحتی می‌توانید اطرافیان خود را در این مواقع یاری کنید. بنابراین شما را با نکات مهم کمک‌های اولیه به هنگام خفگی آشنا می‌کنیم.
۱ – ضربه زدن به پشت
اگر انسداد متوسط است و سرفه می‌کند، او را به ادامه این کار تشویق کنید.
اگر انسداد شدید است و تنفس قطع شود، بیمار را به جلو خم کنید و کنار و متمایل به پشت سر او ایستاده (در کودکان پشت سر قرار بگیرید) و میان دو کتفش ضربه بزنید.
درون دهان را بررسی کنید اگر جسم از جای خود حرکت کرده است، آن را خارج کنید.
۲- برای فشار به شکم آماده شوید
اگر ضربه به پشت موثر نبود، در پشت بیمار قرار بگیرید مشت بسته خود را به گونه‌ای قرار دهید که انگشت شست بالای شکم و زیر دنده‌ها باشد.
۳- فشار به شکم
با دست دیگر مشت خود را بگیرید و به داخل و بالا فشار دهید (تا ۵ بار).
درون دهان را بررسی کنید اگر جسم از جای خود حرکت کرده است، آن را خارج کنید.
۴ – تکرار مراحل یک و سه
اگر پس از سه دوره ضربه به پشت و فشار شکمی هنوز بیمار حالت خفگی دارد، با اورژانس تماس بگیرید.
تا رسیدن اورژانس به‌طور متناوب ضربه به پشت و فشار شکمی را ادامه دهید.
هشدار:
اگر بیمار هوشیاری خود را از دست داد، راه هوایی را باز و تنفس را بررسی کنید و سپس احیا را آغاز کنید این کار ممکن است جسم را از محل خود خارج کند.
فشار شکمی در شیرخواران، خانم‌های باردار و افراد بسیار چاق ممنوع است.
خفگی
ورود جسم مانند یک تکه غذا در داخل حنجره ممکن است باعث انسداد راه هوایی و در نتیجه خفگی شود. اگر عمل انسداد باقی بماند بیمار هوشیاری خود را از دست می‌دهد. انجام کمک‌های اولیه حیاتی است. مراحل زیر را برای بزرگسالان و کودکان انجام دهید.
در این مسیر دو هدف را دنبال می‌کنید:
۱- خارج کردن عامل انسداد از راه تنفسی.
۲ – در صورت نیاز انتقال بیمار به بیمارستان.
علایم و نشانه‌ها
در انسداد متوسط: صورت قرمز و سرفه
انسداد شدید: ناتوانی در صحبت کردن، سرفه و تنفس
خفگی شیرخوار
انسداد نسبی در راه هوایی شیرخوار باعث سرفه و اختلال در تنفس می‌شود، اگر انسداد کامل باشد توانایی تنفس و سرفه کردن را ندارد و به سرعت بیهوش می‌شود.
دو هدف را دنبال می‌کنید
۱ – برطرف کردن انسداد در ناحیه حلق.
۲ – در صورت نیاز انتقال شیرخوار به بیمارستان.
علایم و نشانه‌ها
در انسداد متوسط: صورت شیرخوار قرمز است و می‌تواند سرفه و گریه کند.
در انسداد شدید: شیرخوار به زحمت گریه می‌کند یا صدایی از خود خارج می‌کند و نمی‌تواند نفس بکشد.
۱ – ضربه به پشت
اگر شیرخوار توانایی سرفه و گریه را ندارد او را روی ساعد دست خود به شکلی که صورت به سمت پایین باشد، بخوابانید.
بهتر است برای حمایت بیشتر از شیرخوار و داشتن تکیه‌گاه دست، بنشینید و با پاشنه دست خود ۵ بار به پشت او ضربه بزنید.
۲ – خارج کردن جسم انسدادی
دهان شیرخوار را بررسی کنید.
از نوک انگشتان خود برای خارج کردن هر گونه جسم قابل مشاهده در دهان استفاده کنید.
۳ – فشار روی قفسه سینه
شیرخوار را روی ساعد دست خود به شکلی که صورت به بالا باشد، بخوابانید.
دو انگشت را در نیمه پایینی استخوان جناغ شیرخوار بگذارید و پنج بار به داخل فشار دهید.
۴ – تکرار مراحل ۱ تا ۳
اگر پس از سه دوره از مراحل ۱ تا ۳ هنوز انسداد برطرف نشده است در کنار شیرخوار باقی بمانید و با اورژانس تماس بگیرید.
تا رسیدن اورژانس مراحل ۱ تا ۳ را تکرار کنید.
هشدار: اگر بیمار هوشیاری خود را از دست داد، راه هوایی را باز و تنفس را بررسی کنید و سپس احیا را آغاز کنید این کار ممکن است جسم را از محل خود خارج کند.
فشار شکمی در شیرخواران، خانم‌های باردار و افراد بسیار چاق ممنوع است.
نکته مهم:
هیچگاه انگشتان خود را برای حس کردن یا تلاش در خارج کردن جسم خارجی داخل حلق شیرخوار نبرید.
هیچگاه برای شیرخوار فشار شکمی انجام ندهید.
هشدار: اگر شیرخوار هوشیاری خود را از دست داد، راه هوایی را باز و تنفس را بررسی کنید اگر تنفس نداشت احیا را شروع کنید. این کار ممکن است جسم را از محل خود خارج کند.
با اورژانس تماس بگیرید.
