برای نوزادان، چهار دست و پا رفتن، ایستادن و راه رفتن نقاط عطفی در مراحل رشدی آنهاست. هنگامی که کودکان شروع به ایستادن و راه رفتن می‌کنند، پدر و مادر‌ها متوجه وجود مشکلاتی در پاها و شیوه راه رفتن آن‌ها می‌شوند. کج شدن پای نوزاد و پای پرانتزی از رایج‌ترین این مشکلات است. به ویژه کج شدن پای نوزاد، می‌تواند باعث نگرانی پدر و مادر‌ها شود.
کج شدن پای نوزاد
کج شدن پای نوزاد یک مساله کاملا طبیعی است (به ویژه هنگامی که در حال یادگیری راه رفتن هستند)، اما اگر این مشکل ادامه یابد می‌تواند نگران کننده باشد. بیشتر کودکان به دلیل موقعیتی که در رحم مادرشان قرار داشته اند، پای خود را کج می‌گذارند، اما معمولا با گذشت زمان حالت پا‌های خود را تصحیح می‌کنند. همانطور که قدرت عضلات پا‌های کودکان بیشتر می‌شود، آن‌ها یاد می‌گیرند که چگونه بایستند و درست قدم بردارند.
نشانه‌های کج شدن پای نوزاد
کج شدن پای نوزاد معمولا به آسانی قابل تشخیص است. حالت پاها به صورت منحنی است و هنگام که پاها کنار هم قرار می‌گیرند، قوزک ها به هم می‌چسبند و زانوها از هم فاصله می‌گیرند. اگر کج شدن پاها در نوزادی تصحیح نشود و تا زمانی که کودک راه می‌افتد ادامه یابد، موجب نگرانی می‌شود.
نشانه‌های دیگر کج شدن پای نوزاد به شرح زیر است:
- الگوی راه رفتن عجیب و غریب (مستقیم یا رو به جلو راه نمی‌رود)
- عدم هماهنگی در حرکت دادن پاها
- چرخاندن پاها به سمت داخل
- احساس درد و ناراحتی در پاها
اگر گمان می‌کنید که پای نوزاد کج شده است، ابتدا موقعیت ایستاده او را بررسی کنید، سپس به دنبال دیگر نشانه‌ها باشید.
علت کج شدن پای نوزاد
همان گونه که پیش از این گفته شد، کج شدن پای نوزاد به دلیل موقعیت قرار گرفتن آن‌ها در رحم، کاملا طبیعی است. پیش از یادگیری خزیدن و راه رفتن، عضلات پای نوزادان قدرت کافی برای اصلاح حالت را ندارد. به همین دلیل، در ماه‌های اول تولد نوزاد، پا‌های او اغلب در همان موقعیت جنینی قرار دارند.
دلایل دیگر کج شدن پای نوزادان عبارتند از: مشکلات و بیماری‌های فیزیکی و ژنتیکی، شکستگی در حین تولد، کمبود ویتامین D و مسمومیت با سرب.
زمان بهبود انحراف پای نوزاد
انحراف پای نوزادان در زمانی بین تولد تا ۲۴ ماهگی، با شروع راه رفتن از بین می‌رود (معمولا پیش از تولد سه سالگی). البته برخی از کودکان زمانی که سه یا چهار ساله می‌شوند، حالت پاهایشان اصلاح می‌شود.
با این حال، اگر انحراف پای نوزاد شدید است، موضوع را با پزشک در میان بگذارید.
زمان مراجعه به پزشک
اگر تا سن ۳ سالگی کج بودن پای کودک بهبود پیدا نکرد، بایستی مساله را با پزشک متخصص در میان بگذارید. وجود نشانه‌های زیر در پا‌های کودک نگران کننده است.
- مشکل در راه رفتن
- مشکل در حرکات پیشرفته تر، مانند دویدن
- عدم توانایی در ایستادن
- مشکلات عضلانی و استخوانی
- مشکلات خاص پزشکی
آزمون‌های تشخیص
اگر انحراف پای نوزاد شدید باشد، با یک معاینه مختصر تشخیص داده می‌شود. اما در بیشتر موارد، انحراف آنقدر شدید نیست. پزشک ابتدا سوابق پزشکی کودک را مطالعه می‌کند و در صورت لزوم آزمایش‌های دیگری انجام می‌دهد. پزشک برای تشخیص بیماری از روش‌های زیر استفاده می‌کند:
- معاینه فیزیکی – پزشک به صورت فیزیکی وضعیت کودک را بررسی می‌کند تا منحنی کمانش پا را مشاهده کند.
- آزمایش خون – برای تعیین کمبود ویتامین D انجام می‌شود.
- عکس برداری با پرتو ایکس – برای تشخیص بیماری‌های استخوانی.
- تست‌های دیگر – پزشک همچنین وجود دیگر بیماری‌های پا، مانند راشیتسم را بررسی می‌کند.
درمان کج شدن پای نوزاد
تنها در صورت انحراف شدید پای نوزاد، بر روی آن جراحی انجام می‌شود تا اصلاح شود. جراحی معمولا در سن‌های بالاتر برای کودک انجام می‌شود. به طور معمول، وضعیت کودک هر شش ماه یکبار توسط پزشک بررسی می‌شود تا حالت پاها به طور طبیعی بهبود یابد.
عوارض عدم درمان کج شدن پای نوزاد
اگر درمانی بر روی پا‌های نوزاد انجام نگیرد و وضعیت پاها اصلاح نشود، مشکلات زیر برای او رخ می‌دهد:
- آرتروز
- تنش زیاد بر روی زانوها و باسن
- مشکلات استخوانی و مفصلی
- مشکلات حرکتی هنگام راه رفتن
توصیه‌های برای پدر و مادر‌ها
- دانش کافی – اطمینان حاصل کنید که تمام اطلاعات لازم برای وضعیت کودک را کسب کرده اید تا بتوانید به طور موثر به او خدمت‌رسانی کنید.
- مدیریت مشکلات – دانستن اینکه چگونه، چه موقع و کجا باید از کودک خود حمایت کنید.
- کفش مناسب – پوشیدن کفش مناسب بسیاری از مشکلات پای کودک را رفع می‌کند.
- رژیم غذایی و تغذیه – افزایش سطح ویتامین D، به رشد و سلامت استخوان‌های کودک کمک می‌کند.
- توجه به نشانه‌ها – در صورت تشدید شرایط کودک و عدم بهبود آن بایستی به پزشک مراجعه کنید.
- روحیه دهی – محیط زندگی کودک را شاد و پر انرژی نگاه دارید و به او روحیه دهید.
- تشخیص و درمان زودرس – در صورت مشاهده نشانه‌ها و مشکلات حرکتی در سنین نوزادی، آن‌ها را جدی بگیرید.
- یوگا و ورزش – ورزش و فعالیت بدنی باعث تقویت عضلات کودک می‌شود.
- تناسب اندام – افزایش وزن کودک فشار بیشتری به پا‌های او وارد می‌کند.
- چکاپ‌های منظم پزشکی – در برنامه‌ای منظم، برای بررسی وضعیت پا‌های کودک به پزشک مراجعه کنید.
جمع بندی
- کج شدن پای نوزاد حالتی است که در آن قوزک‌های پاها کنار یکدیگر به هم می‌چسبند، اما زانوها از هم فاصله می‌گیرند.
- معمولا هنگامی که کودک شروع به راه رفتن می‌کند، این وضعیت در کودکان دیده می‌شود، اما به طور طبیعی تا دو سالگی از بین می‌رود و نیازی به نگرانی نیست.
- اگر این مشکل تا سه سالگی برطرف نشد، پزشک برای تشخیص علت بیماری آزمایش‌هایی انجام می‌دهد.
- کج شدن پای نوزاد معمولا مشکل حادی نیست، اما در بعضی موارد نیاز به جراحی برای اصلاح وضعیت پاها دارد.
منبع
