روحانی جوان به هنوان مقدمه پاسخ جمله ای را به این مضمون گفت که: عده ای یک جواب کلیشه ای در باره دلیل قتل امیرالمومنین بیان می کنند و می گویند جمود فکری علت قتل ایشان است. و سپس استدلالی برای بکار بردن “قتله” به کار برد که با وجود اصرار بر اینکه مخاطبان به آن توجه کنند، چنگی به دل نمی زد.

اما در فکر عبارت”جواب کلیشه ای” بودم که خاطرم آمد این جواب کلیشه ای را اتفاقا مرحوم استادشهید مرتضی مطهری بیان کرده است.

ایشان می گوید:یک وقت می‌گوییم علی(ع) را “که” کُشت و یک وقت می‌گوییم “چه” کُشت؟ اگر بگوییم علی را “که” کُشت؟ البته عبد الرحمن ابن ملجم، و اگر بگوییم علی را “چه” کُشت، باید بگوییم: جمود، خشک مغزی و خشکه مقدسی.(منبع:اسلام و نیازهای زمان، ج ۱، ص77 )
تقریبا مطمئنم این روحانی جوان متوجه گفته خود نبوده (همانطور که چندشب قبل، توحید را  توهم خواند و شبی دیگر حرفش را اصلاح کرد) و احتمالا نوشته شهیدمطهری را نخوانده است . تا کنون کسی دقیقتر از آن شهید بزرگوار در باره شهادت مولا سخن نگفته است و حتی اگر به قول روحانی تلویزیون ، کلیشه ای هم باشد کلیشه ای زیبا و درست است.

گهگاه حرفهای روحانی یادشده را ( که برای ایشان احترام هم قائلم) از تلویزیون گوش می دهم. حرف خوب هم کم نمی زند و نشان می دهد اهل مطالعه است اما سخن گفتن با نسل امروز ، ظرافتهای بیشتری را می طلبد.

خدای رحمت کند مرحوم فلسفی را که روحانیون جوان را به چنین ظرافتهایی توجه می داد.

1717