سینماسینما، امیرعلی نصیری
آیا می‌توان برای فیلم‌ها طبقه‌بندی جنسیتی داشت؟ یا اگر معتقد به این گزاره باشیم، برچسب جنسیت‌زده (سکسیستی) بهمان می‌خورد؟ اگر نویسنده و کارگردان فیلمی به همراه شخصیت اصلی‌اش زن باشند و به مسایل زنان بپردازد، می‌توان آن را «زنانه» دانست؟ با این دیدگاه، سال گذشته میلادی دو فیلم زنانه فوق‌العاده (یا به‌قول راجر ایبرت فقید، چهار ستاره‌ای) ساخته شده است: منشی و پرتره زنی در آتش.
منشی یا دستیار (The Assistant) یک فیلم در ژانر درام به کارگردانی کیتی گرین محصول کشور آمریکا است که در سال ۲۰۱۹ اکران شد. از بازیگران آن می‌توان به جولیا گارنر، متیو مک‌فادین و کریستین فروست اشاره کرد. داستان فیلم در مورد یک زن جوان و دانش‌آموخته سینما است که به تازگی وارد یک شرکت تولید فیلم شده است. فیلم گوشه چشمی هم به جنبش «من هم» یا me too دارد که علیه سوءاستفاده جنسی در هالیوود و در رأس آنها هاروی واینستین شکل گرفت.
پرتره بانویی در آتش (یا اگر دقیق‌تر باشیم، بانویی که آتش گرفته)، فیلمی در ژانر درام تاریخی به کارگردانی و نویسندگی سلین سیاما، و با بازی نوئمی مرلان و آدل انل است که در تاریخ ۱۹ سپتامبر ۲۰۱۹ در سینماهای فرانسه اکران شد. داستان فیلم که در قرن هجدهم میلادی می‌گذرد، روایتگر رابطه ممنوعه‌ای میان دختری اشراف‌زاده و زنی نقاش است که به تهیه پرتره‌ای از چهره وی گماشته شده است.
گرچه هر دو فیلم کم دیالوگ هستند و ریتم کُندی دارند، اما ابداً تماشاچی را خسته نکرده و تا انتها با خود همراه می‌کنند؛ به‌ویژه فیلم پرتره… از این لحاظ اهمیت بیشتری می‌یابد، زیرا تاریخی (period movie) است که با آداب و سنن شخصیت‌ها آشنایی کمتری داریم.
