دیفنوکسیلات، برای درمان اسهال استفاده می شود. استفاده از داروی دیفنوکسیلات برای کودکان زیر ۱۳ سال توصیه نمی گردد، و مقدار مصرف این دارو باید توسط پزشک تعیین شود. در مواردی که اسهال ناشی از عفونت باشد، استفاده از دارو مجاز نمی باشد. با همراه شوید.

دیفنوکسیلات چیست؟

نام ژنریک: دیفنوکسیلات

نام لاتین: Diphenoxylate

نام تجاری:

• ®Lomotil
• ®Lonox
• ®Lomocot
• ®Vi-Atro

گروه دارویی – درمانی:

• مخدر
• ضد اسهال

طبقه بندی در بارداری: گروه C

اشکال دارویی:

• قرص: دیفنوکسیلات هیدروکلراید ۲٫۵ میلی گرم + آتروپین سولفات ۲۵ میکروگرم

موارد مصرف، روش و دوزاژ:

اسهال حاد غیر اختصاصی:

• بالغین و کودکان بالای ۱۲ سال: ۵ میلی گرم دیفنوکسیلات خوراکی هر ۶ ساعت، سپس کاهش دوز متناسب با کاهش اسهال
• کودکان ۹ تا ۱۲ سال: ۲٫۵ میلی گرم دیفنوکسیلات خوراکی ۴ بار در روز

مکانیسم اثر:

مکانیسم اثر دارو به نحوی است که سبب مهار حرکات دستگاه گوارشی می گردد.

فارماکوکینتیک:

• متابولیسم این دارو کبدی می باشد.
• نیمه عمر دارو ۲٫۵ ساعت می باشد.
• دفع متابولیت های دارو عمدتا از طریق مدفوع می باشد.

نکات مهم:

• مقدار مصرف و نحوه مصرف دیفنوکسیلات باید توسط پزشک تعیین گردد. در صورتی که در طول ۴۸ ساعت بعد از مصرف دارو بهبودی در علائم مشاهده نشد، مصرف دارو باید قطع گردد.
• مقدار مصرف این دارو برای کودکان زیر ۶ سال تعریف نشده است. بنابراین مصرف دیفنوکسیلات در کودکان زیر ۶ سال ممنوع می باشد. همچنین مصرف دارو برای کودکان زیر ۱۳ سال نیز از سوی سازمان غذا و داروی آمریکا تایید شده نمی باشد.
• شایع ترین عوارض این دارو عبارت است از احساس خواب آلودگی، گیجی، سردرد و بی اشتهایی.
• مصرف داروی دیفنوکسیلات در افراد بالای ۶۵ سال باید با احتیاط باشد، زیرا احتمال بروز عوارض دارو افزایش می یابد.

موارد منع مصرف:

• حساسیت مفرط به دیفنوکسیلات یا آتروپین
• یرقان انسدادی
• اسهال ناشی از کولیت پسودومامبرانو

موارد احتیاط:

• اسهال ناشی از مسمومیت با سالمونلا و برخی گونه های اشرشیا کلای
• اختلال در عملکرد کبد
• سیروز
• بیماری هپاتورنال پیشرفته

تداخلات دیفنوکسیلات، عبارت است از:

• اثر تضعیف کنندگی ناشی از این دارو همزمان با مصرف سایر داروهای تضعیف کننده سیستم عصبی مرکزی، تقویت می شود.
• خواص آنتی کولینرژیک این دارو به دنبال مصرف داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای و دیزوپیرامید، تشدید می گردد.
• مصرف این دارو همزمان با داروهای مهارکننده مونوآمینواکسیداز سبب بروز بحران های هیپرتانسیون می شود.

عوارض جانبی:

هر دارو به موازات ایجاد اثرات درمانی مورد نظر، ممکن است سبب بروز عوارض ناخواسته نیز شود. اگر چه کلیه این عوارض در یک فرد مشاهده نمی شود، ولی در صورت بروز هر یک از عوارض زیر با پزشک معالج مشورت نمایید.

عوارض جانبی دیفنوکسیلات عبارت است از:

• CNS: آرامش بیش از حد، سرگیجه، سردرد، خواب آلودگی، بی قراری، افسردگی، سرخوشی
• CV: تاکیکاردی
• Derm: خارش، کهیر، راش، خشکی پوست
• EENT: میدریاز یا گشادی مردمک چشم
• GI: خشکی دهان، تهوع، استفراغ، اتساع شکمی، بی اشتهایی، کرامپ شکمی، یبوست
• GU: احتباس ادراری
• Other: آنژیوادم، دپرسیون تنفسی، گرگرفتگی، تب، خشکی مخاط ها

مصرف در بارداری و شیردهی:

• مصرف دیفنوکسیلات در بارداری: مطالعات حیوانی در مورد دیفنوکسیلات، تاثیراتی را بر قدرت باروری نشان داده است، اما مصرف دارو در بارداری حیوانی تاثیرات تراتوژنیک را در بر نداشته است. عوارض این دارو در بارداری انسان چندان شناخته شده نیست، زیرا مطالعات کنترل شده ای در دست نمی باشد.
• مصرف دیفنوکسیلات در شیردهی: این دارو در شیر انسان ترشح می شود، بنابراین مصرف دارو در شیردهی باید با احتیاط باشد.

توجهات پزشکی – پرستاری:

1. قبل از درمان با این دارو و پس از آن به الگوی دفع روده ای و صدای روده توجه داشته باشید.
2. واکنش موثر درمانی با دیفنوکسیلات حداکثر ۴۸ ساعت پس از شروع مصرف دارو مشخص می شود، در غیر این صورت مصرف این دارو باید قطع گردد.
3. اگر این دارو در افراد مبتلا به کولیت زخمی استفاده می شود، توجه به نفخ شکم و علائم مگاکولون ضروری می باشد.
4. در درمان طولانی مدت، عملکرد کبد باید مورد بررسی قرار گیرد.

توجهات بیمار – خانواده:

1. مقدار مصرف و نحوه مصرف دیفنوکسیلات، توسط پزشک تعیین می شود. هرگز نباید مقدار مصرف دارو را افزایش دهید. احتمال بروز وابستگی دارویی نسبت به دیفنوکسیلات وجود دارد.
2. مصرف این دارو سبب بروز خواب آلودگی می شود، بنابراین در طول درمان از انجام کارهایی که به هوشیاری بالایی نیاز دارند، اجتناب کنید.
3. اگر در طول مصرف دارو دچار اسهال مقاوم، تب، درد شکم و تپش قلب شدید، پزشک را در جریان قرار دهید.
4. در طول درمان با این دارو از مصرف داروهای تضعیف کننده سیستم عصبی مرکزی و الکل اجتناب کنید.

شرایط نگهداری دارو:

• داروی باید در دمای ۱۵ تا ۳۰ درجه سانتی گراد نگهداری شود.

منبع