شخصیت اصلی نمایش «سرزمین‌های شمالی»، در اتاق هتلی که آخرین سکونت‌گاه مادرش قبل از مرگ بوده است، تلاش می‌کند خاطرات شکستهِ شده‌اش را به هم بچسابند و از آن آیینه‌ای بسازد برای شناخت دوباره خود. این دختر جوان و دانشجو (با بازی مونا احمدی) که از فرانسه به ایران آمده است، در فضایی هذیان‌آمیز، به هر چیز ریز و کوچکی در رابطه گذشته خود و مادرش چنگ می‌اندازد تا به تعریفی دوباره از زندگی و مفهوم خانواده برسد.
اگرچه مونا احمدی در نمایشنامه‌اش، با جسارت روش قطعه‌نویسی را برمی‌گزیند و از این راه مخاطب را با برانگیختن احساساتش، همراه شخصیت می‌کند، اما در کل نمی‌تواند متنی بی‌نقص را شکل دهد و پازل را به درستی کامل کند. از این رو «سرزمین‌های شمالی»، نمایشنامه‌ای است که هنوز جای کار کردن دارد تا از یک متن کمی گنگ، تبدیل به یک اثر گویا و اندیشه‌ورز شود.
از نظر اجرایی، شیما عرب، کارگردان نمایش میزانس درستی را برای این نمایش طراحی نکرده است. چیدمان صحنه در عرض زیاد، بی‌استفاده ماندن بعضی از نقاط صحنه و حرکت‌های نامتناسب بازیگران در این فضا، نیازمند یک بازنگری کلی است.
با توجه به این‌که «سرزمین‌های شمالی» تنها دو بار در جشنواره فجر روی صحنه رفته و یک هفته تا اجرای عمومی‌اش وقت دارد، بی‌شک فرصت رفع نواقص و کاستی‌های خود را دارد. یکی از این موارد، بازی مجید یوسفی است که در نقش چهار مرد نمایش ظاهر می‌شود و از این رو نقش آفرینی‌اش اهمیت مضاعف می‌یابد. او که در نقش‌های متفاوت مسوول هتل، وکیل، پدر و ملوان کشتی دیده می‌شود، بازی‌ای لرزان و شتاب‌زده را از خود بروز می‌دهد که به فضای حسی کار لطمه می‌زند و ارتباط تماشاگر با نمایش را مختل می‌سازد.
طراحی صحنه کاربردی و زیبا، مهم‌ترین وجه مثبت اجرای نمایش «سرزمین‌های شمالی» است؛ پرده‌های توری که فضاهای خیالی و واقعی و رویدادگاه‌های مختلف را به ظرافت از هم جدا می‌سازند. این پرده‌های توری، به هیچ‌وجه بین امروز و گذشته، واقعیت و خاطره و اینجا و آنجا مرز نمی‌سازند؛ به راحتی کنار زده می‌شوند و از این راه، لایهِ لایهِ، کل داستان آشکار می‌شود. با این‌حال برای اجراهای عمومی این نمایش در اسفند ماه، طراحی، دوخت و نصب پرده‌ها، نیازمند دقت بیشتر است.
گروه تئاتر بوهمی در کارهای پیشین خود مثل «نقاشی اشر» به کارگردانی فریبرز کریمی و شیما عرب در دو نمایشی که پیش از این کارگردانی کرده است، به ویژه در «پینوکیو»، اجراهای خوبی را پشت سر گذاشته‌اند که با بازنگری و اصلاح نواقص و کمبودهای «سرزمین‌های شمالی»، می‌توانند تجربه‌ای موفق‌تر را روی صحنه بیاورند و کارنامه‌ای پُر بارتر را بسازند.
* منتشر شده در سایت کانون ملی منتقدان تئاتر ایران
۵۷۵۷
