از خداوند برای ایشان و همه هموطنانی که کسالتی داشته و یا مبتلا شده اند، آرزوی عافیت و سلامت کامل داریم. این دو برادر بزرگوار که خود دانش آموختگان تخصصی پزشکی اند، با توجه به این که برادرشان هیچگونه بیماری زمینه ای نداشت، سفری هم نکرده بود و و صرفا در شرایط آمد و شد روز مره و پس از یک سرماخوردگی ساده، به سرعت دچار وخامت حال همراه با مشکلات حاد تنفسی شد، موضوع را به عنوان یک نمونه تامل برانگیز با دوستان متخصص خود نهادهای پزشکی در میان گذاشتند تا به وظیفه اخلاقی و انسانی خود عمل کرده باشند و ایشان را وادار به بررسی بیشتر نمایند تا دیر نشود و مردم گرفتار نشوند. متاسفانه آقای حاج حسین مولایی روز یک شنبه ۲۷ بهمن ماه ساعت ۱۸ از دنیا رفتند و نتیجه تست آزمایش ایشان که به اصرار و تقاضای برادر انجام شده بود، روز چهارشنبه مشخص شد. وزارت بهداشت بر اساس پروتکل ها و وظایف ذاتی خود می بایست نتیجه را فورا به اطلاع بخش های تابعه، نهادهای ذیربط داخلی و جهانی و عموم مردم برساند تا ترتیبات پیشگیرانه را اتخاذ نمایند. حال یکی دو روزنامه سیاسی معترض شده اند که چرا روز چهارشنبه نتیجه تست اعلام شده است؟ یعنی به زبان ساده می گویند باید تا روز شنبه کتمان می شده است.
یکی از بزرگترین مصائب حوزه سلامت، سیاسی کردن امور بهداشت و درمان مردم است. به یقین مرحوم حاج حسین مولایی بر اساس یک توطئه ی سیاسی روز یکشنبه ی گذشته از دنیا نرفتند. ایشان در اثر شدت بیماری و بی اثر بودن درمان، دار دنیا را وداع گفتند. انصاف و وظیفه و قسم نامه پزشکی و نیز انسانیت و شرف اقتضاء می کند با مشخص شدن خطر یک بیماری همه گیر، فورا نهادهای ذیربط و مردم را مطلع کرد. به ویژه که پیشگیری از همه گیری این بیماری خاص، به شدت نیازمند آگاهی بخشی و آموزش عمومی است. آنچه عجیب است مناقشه در خصوص اطلاع رسانی یک ویروس مسری آن هم در شرایطی که هر لحظه تاخیر در پیشگیری از این بیماری، ابعاد و خسارات آن را به شکل مضاعفی افزون می سازد و جان مردم و آبرو و توان بهداشتی کشور را در خطر قرار می دهد. استفاده یا سوء استفاده سیاسی را نباید در چنین مسائل مهمی مداخله داد و یا حداقل نباید مانع وظیفه حوزه بهداشت و آگاهی بخشی عمومی بشود.
از روز گذشته، در سلسله اقداماتی مدارس و دانشگاه ها و مسابقات ورزشی و بسیاری از امور دیگر تعطیل و تدابیر ویژه ی دیگری در سطح ملی اعلام شده است. این نشان می دهد که تا حدی جدیت موضوع و ابعاد آن احساس شده است و به این معنی نیز هست که به دلایل مختلف چه بسا در شناسایی وسعت و اهمیت خطر و آگاهی بخشی عمومی تاخیر داشته ایم و اینک با پراکندگی ویروس به چند منطقه ی پرجمعیت و اصلی کشور مواجه شده ایم و تعداد قابل توجهی مبتلا شده اند. متاسفانه خبر دار شدیم که چندین کشور به سرعت مرزهای خود با ایران را بسته اند. شاید بخشی تحت تاثیر فشارهای فرامنطقه یا باشد اما این ها خسارت های تاخیر و احتمال گسترده بودن ویروس هم هست. باید ما هم پروازها و غربالگری در مرزها از مبداء چین را با سرعت، دقت و وسواس سختگیرانه تری صورت می دادیم.
این که اصل این ویروس ناشی از انتقال ساده حیوان به انسان یا ناشی از آزمایش های بیولوژیک چین یا دشمنان چین یا هر چیز دیگری باشد و این که آمربکا سوء استفاده تبلیغاتی می کند، در جای خود قابل بررسی است اما این موضوع نباید کوچکترین تاثیری در پیشگیری از فراگیری و پیگیری ابتلا به این ویروس خطرناک و آماده سازی عموم مردم بر جای بگذارد. چین، تاکنون تدابیر بسیار جدی برای پیشگیری از فراگیری ویروس کرونا به انجام رسانده است و از جمله ده ها میلیونها تن در بخش های بسیار بزرگی از یک استان را قرنطینه کرده است. با این همه تاکنون خسارات بسیارعظیم جانی و مالی را متحمل شده است و چه بسا وسعت گرفتاری های امروز در چین ریشه در غفلت و پنهانکاری روزهای نخست داشته باشد. مروز زمان نشان داد که این ویروس و عوارض آن حد اقل در این مرحله همچون کوه یخی بوده است که در ابتدا فقط نوک آن دیده می شد.
همانطور که در یادداشت پیشین عرض شد تا زمان کشف واکسن و مهار این ویروس، باید کرونا را جدی و جدی تر بگیریم. این ویروس اگر به موقع مهار نشود حقیقتا خظرناک است و پیامدهای سنگینی خواهد داشت. جهان دارالمجانین نیست و ما تنها عقلای جهان نیستیم. همه کشورهای جهان به فراخور امکانات خود را بسیج کرده اند. چینی ها هم ساده یا فریب خورده نیستند و بی جهت این همه امکانات را برای مهار این بیماری بسیج نکرده اند. آنان تا این لحظه فراتر از ۲۴۰۰ قربانی، ۷۵۰۰۰ مبتلا و بیش از صدها منیلیارد دلار خسارت مستقیم داشته اند. خسارات بعدی و غیر مستقیم هم به جای خود.
گرچه میزان قربانیان دو در صد مبتلایان عنوان شده اما به دلیل سرعت فراگیری آن که حداقل دو تا سه برابر آنفولانزا است، می تواند در مدت کوتاهی تعداد کثیری از مردم و کادر درمانی را مبتلا ساخته و در نتیجه قربانیان زیادی برجای بگذارد. ضمن آن که در شرایطی که می توان با اطلاع رسانی و اخذ تدابیر لازم مانع ابتلا و خسارت جانی شد، دلیلی وجود ندارد که با ملاحظات سیاسی و یا غیر آن دست روی دست بگذاریم و شاهد درد و رنج و جان باختن هم وطنان خود ولو یک تن باشیم. مگر جان مردم، متاع بی ارزش است که بر سر آن معامله یا سیاسی کاری بشود؟ مگر پروردگار عالم در قرآن کریم نمی فرماید: …. وهر کس نفسی را حیات بخشد (از مرگ نجات دهد) مثل آن است که همه مردم را حیات بخشیده است (آیه ۳۲ سوره مبارکه مائده).
درود خدا بر رسانه های شریفی که با شنیدن ندای وجدان و رسالت حرفه ای به جای وسوسه های سیاسی اقدام به اطلاع رسانی به هنگام نموده و چشم مردم و دستگاه های مدیریتی را باز می نمایند تا سریعتر و همه جانبه تر دست به کار شوند. این وظیفهی ذاتی رسانه هاست. امید است خبرنگاران و دبیران و سردبیران ارجمند میهن همچنان مسئولانه بی وقفه موضوع آموزش و اطلاع رسانی به زبان مردم اما از منابع تخصصی و علمی تایید شده را دنبال نمایند و طبیعی است هر گونه مداخله سیاسی، سایسی کاری و سیاست زدگی و یا هراس افکنی و غلو و یا فروکاستن ابعاد داستان، جایی در اقدامات حرفه ای و تخصصی نخواهد داشت تا هم مردم به درستی آگاه شوند و راه های پیشگیری و پیگیری را بیاموزند و هم اقدامات مثبت بیان شود و هم کاستی ها تبیین شده و به حداقل برسد و هم از شایعات بی دلیل و بی مبنا اجتناب شود.
رویکرد استراتژیک به آیند ه بسیار مهم تر است. احتمال رسیدن دیر یا زود ویروس کرونا به ایران بالا بوده است و یا هر آینه ممکن است با موارد مشابه مواجه شده یا بشویم. خوب است این بار با پیشبینی، شناخت و آمادگی و کارامدی بالاتری به سوی آینده گام برداریم و در این مسیر سیاسی کردن این امور از هر طرفی و با هر انگیزه موافق یا مخالفی که باشد سم مهلک است. به یقین اگرسیاست را در مسئله های اینچنینی که پای سلامت و جان مردم در میان است، دخالت دهیم نیتجه ای جز کتمان یا اطلاع رسانی معیوب و یا غلو و غفلت به دنبال نخواهد داشت که عوارض سنگین آن نیاز به ذکر ندارد. همه اجازه دهیم رسانه ها کار حرفه ای و تخصصی خود را بکنند. اگر تلاش های روزهای گذشته و پس از آن در رسانه ها نبود چه بسا امروز شاهد این حجم اقدامات پیشگیرانه از سوی نهادهای ذیربط نبودیم و از دست دادن سه یا چهار روز می توانست به قیمت جان تعداد کثیری از هموطنان عزیزمان تمام شود.
جا دارد از اقدامات دستگاه های ذیربط و توصیه های ارزشمند مراجع عظام تقلید آیت الله مکارم شیرازی و آیت الله سبحانی مبنی بر همکاری مردم با جامعه پزشکی و پیروی از تدابیر پیشگیرانه نیز تقدیر شود و در مقابل از کسانی که مانع تراشی کرده و خلط مباحث می کنند انتقاد شود.
خوشبختانه شبکه بهداشت کشورمان سابقه درخشانی در دوران دفاع مقدس برجای گذاشت و ثابت کرد که می تواند کشور را در برابر بیماری های عفونی و مسری صیانت کند کما این که در آن دوران پر خطر، هیچ گزارش مهمی از بیماری های سرایت کننده که در زمان جنگ بسیار عادی است دیده نشد. باید بدون هر گونه مانع تراشی با تمام توان از شبکه های بهداشت و درمان حمایت کرد تا کادر پزشکان، پرستاران و تیم های پیشگیری و پیگیری بتوانند سیستم آموزش، پیشگیری، غربالگری، ارجاع، قرنطینه و درمان را به بهترین شکل ممکن ارائه دهند و به یاری خداوند مردم شریفمان را به سلامت از این آسیب عبور دهند، به ویژه آن که کشور عزیزمان در معرض تحریم های ظالمانه آمریکا قرار دارد و دچار کاستی هایی در امکانات ضروری شده است.
* منتشر شده در خبرگزاری ایرنا . ۵ اسفند ۱۳۹۸