نوریاتو: یازدهمین جشنواره تجسمی فجر، امسال با تغییرات زیادی برگزار خواهد شد. یکی از این تغییرات، حضور فعال گالری‌داران بزرگ کشور است که طبق جلساتی که برگزار شده، قرار است گالری‌دارها آثارشان را در جشنواره به فروش برسانند.
به گزارش مجله نوریاتو به نقل از ایسنا، دومین جلسه هم‌اندیشی برگزارکنندگان جشنواره تجسمی فجر با گالری‌داران تهران، با حضور سی گالری‌دار و هادی مظفری مدیر اداره کل مرکز هنرهای تجسمی و رئیس شورای سیاست‌گذاری جشنواره، ابراهیم حقیقی دبیر جشنواره، سیدامیر سقراطی دبیر هنری و محسن سلیمانی مدیر اجرایی این رویداد هنری برگزار شد. این جلسه با محور تصمیم‌گیری درباره امکان فروش آثار گالری‌داران در جشنواره برگزار شد.
لیلی گلستان ـ نماینده گالری‌داران در شورای سیاست‌گذاری جشنواره یازدهم ـ در ابتدای این نشست گفت: اتحاد گالری‌داران اتفاق خوبی است. خوشحالم که بعد از ۱۰ دوره حضور نداشتن در جشنواره تجسمی فجر، حالا آمده‌ایم در آن شرکت کنیم و بهترش کنیم. وظیفه ما بهتر کردن عرصه هنرهای تجسمی است. امیدوارم این کار را با امید و خوشبینی ادامه دهیم و در نهایت همه راضی باشیم.
آریا اقبال شکوهی ـ مدیر گالری آریا ـ نیز گفت: بیشتر می‌دانم که در جشنواره تجسمی فجر به عنوان یک گالری‌دار چه کاری نباید بکنیم. دلم نمی‌خواهد در نمایشگاهی شرکت کنم که شبیه همه نمایشگاه‌ها باشد. یک سری آثار را برداریم از گالری ببریم جای دیگری نصب کنیم و در بهترین حالت دو تا کار هم بفروشیم. این چیزی به عرصه هنرهای تجسمی ما اضافه نمی‌کند. در عین حال چون این اسم این اتفاق جشنواره است و نه آرت‌فر و اکسپو، باید به تعریف خودش برسد.
در ادامه، ابراهیم حقیقی ـ دبیر جشنواره ـ گفت: تا کنون شاهد حضور گالریها در جشنواره تجسمی فجر نبودیم اما حالا که قرار است این اتفاق رخ دهد باید با تفکر جمعی پیش برویم. این تفاوت جشنواره فجر امسال با سال‌های گذشته است.
همچنین هادی مظفری ـ مدیرکل مرکز هنرهای تجسمی وزارت ارشاد ـ گفت: حضور ما دور این میز به این معناست که به این حوزه تعلق خاطر داریم. طبیعتا نمی‌توانیم درباره برگزاری رویدادی در این سطح بی‌تفاوت باشیم. ترکیب افراد در شورای سیاست‌گذاری جشنواره یازدهم نشان‌دهنده یک خیزش بزرگ برای بهتر شدن است. حضور گالریها در دوره‌های گذشته، فقط در بخش مسابقه بوده است و نه فروش. وقتی داوری‌ها انجام می‌شد، دبیرخانه جشنواره از گالریها دعوت می‌کرد که حضور داشته باشند. شاید این دعوت از جهت زیباتر کردن رویداد و یا داغ کردن تنور آن بوده است. اما در این دوره، با نهایی شدن آیین‌نامه جشنواره، قرار شد نماینده صنف گالری‌داران در این رخداد شرکت کنند. ما نماینده ۱۰ هنر را در جمع داشتیم و نفر یازدهم نماینده گالری‌داران بود. این باور که باید نگاه گالری‌داران در تصمیم‌گیری‌ها لحاظ شود شکل گرفت. این نه نگاه ابزاری است و نه برای پر و پیمان کردن جشنواره.
وی افزود: در جلسه قبل برخی از دوستان گفتند که دارند کار فروش خودشان را انجام می‌دهند و حالا بهتر است در جشنواره به معرفی کار گالری خود بپردازند. تعدادی از دوستان هم گفتند که این فرصت مغتنمی است که در آن می‌توان تعدادی اثر فروخت. هر دو اینها مورد تایید ماست. این آغاز یک راه است و ما در یک سال نمی‌توانیم به مقصد برسیم.
باید به دنبال ارائه آثار فاخر گالریها در جشنواره تجسمی فجر باشیم
محمدی ـ گالری‌دار ـ گفت: فکر می‌کنم باید درباره شکل ارائه آثار از قبل به توافق برسیم. به نظر من باید به دنبال ارائه آثار فاخر باشیم. این در حالی است که فضای گالری صبا، آماتوری و دانشجویی است. البته این بسته به امکانات برگزارکنندگان است که توانایی فراهم کردن چه فضایی دارند.
ابراهیم حقیقی نیز گفت: مکان‌های برگزاری متعلق به ما نیست و متعلق به شهر تهران است. اگر جای بهتری در این شهر سراغ دارید ما را راهنمایی کنید تا پیگیر اجاره کردن آن شویم.
پیشنهاد برگزاری نمایشگاه ویژه گالری‌داران در نمایشگاه بین‌المللی تهران داده شد که محسن سلیمانی ـ دبیر اجرایی جشنواره ـ درباره آن گفت: علاوه بر مشکلات دسترسی به این مکان، مکشلات سازه‌ای دیگری نیز وجود دارد که در بازدیدهای اولیه موجب رد این گزینه شد. دیوارهای بلند و سازه‌های کاملا نامناسب این فضا برای برپایی نمایشگاه هنری باعث این تصمیم بود.
مظفری نیز درباره باغ کتاب گفت: این مکان را هم بررسی کردیم. باغ کتاب مکانی برای دور هم نشینی کتاب است و ما نهایتا بیست درصد اجازه داریم در آن دخل و تصرف کنیم. دیوارهای بلند شیشه‌ای آن باعث می‌شود نتوانیم آن را برای برگزاری یک نمایشگاه پنل‌بندی کنیم.
پریسا پهلوان ـ مدیر گالری ویستا ـ نیز درباره دغدغه خود برای نحوه حضور سوال کرد و گفت که رویکرد گالری ویستا معاصر بودن آثار است و ممکن است که در آیین‌نامه و مقررات این نمایشگاه نگنجد. ابراهیم حقیقی به او اطمینان داد آیین‌نامه دایره انتخاب را برای شرکت‌کنندگان باز گذاشته است.
این امکان وجود دارد بخش مسابقه و فروش را جدا کنیم
مظفری در ادامه این نشست گفت که با توجه حجم آثاری که به دبیرخانه می‌رسد، او هم نگران فضا است. او توضیح داد: سال گذشته ۱۰هزار اثر رسید که بین ششصد تا هفتصد تا از آنها برای نمایش روی دیوار رفت. امسال بنا را بر این گذاشتیم که بخش مهم جشنواره (مسابقه و فروش) را در صبا برگزار کنیم و بخش‌های جنبی را در فضاهای دیگر. این امکان وجود دارد که دو بخش مسابقه و فروش را جدا کنیم. البته به شرط اینکه جای مناسب و قابل قبولی برای بخش فروش (گالریها) پیدا کنیم. بنابراین پذیرای پیشنهادهای شما هستیم.
یکی دیگر از گالری‌داران بخش نمایش آثار جشنواره تجسمی فجر را در دوره‌های پیشین بسیار کمرنگ ارزیابی کرد. او گفت: ما قبلا جشنواره‌های بسیار خوبی در کشور برگزار کردیم. باید بدانیم که این جشنواره چه تفاوتی با جشنواره‌های مشابه دارد.
ابراهیم حقیقی در پاسخ گفت: یکی از بازوهای مهم هنر در کشور ما گالری‌داران هستند. دلیل اینکه شما دعوت شده‌اید دقیقا همین است که جشنواره را بهتر از آنچه بوده است، بکنیم. ما قرار گذاشتیم که شما بگویید چه کنیم. این یک طرح اولیه است و حضور پررنگ گالری‌داران موفق در این جلسه، می‌تواند به ما کمک کند. ما فقط مجری افکار شما هستیم.
شکوه اقبالی نیز گفت: اگر حتی قرار باشد این اتفاق یک بار رخ دهد باید یک کار استثنایی انجام دهیم. نه اینکه در پایان به این نتیجه برسیم که این کار انجام دادن و ندادنش فرقی نداشت.
مظفری نیز گفت: جشنواره‌های فجر آیین‌نامه‌هایی دارد که نمی‌توان از آن تخلف کرد.
امیر سقراطی ـ دبیر هنری جشنواره ـ نیز گفت: رابطه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با تشکل‌ها هیچ‌وقت قوی نبوده است. یکی از دلایل حضور ما هم همین است که ارتباط شکل بگیرد. این اول راه است. ممکن است در این دوره خیلی‌ها به این نتیجه برسند که با امکانات موجود اصلا نمی‌خواهند شرکت کنند. امیدواریم این تغییر نگرش در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به وجود بیاید. گالریها هستند که دارند فضای تجسمی کشور را می‌سازند. این دلیلی بود که باعث شد دوباره جشنواره را فراخوانی کنیم. چون از بین ده هزار هنرمندی که هر سال در جشنواره شرکت می‌کنند تنها صد نفر می‌توانند آثارشان را نمایش دهند. با همکاری گالری‌دارها می‌خواهیم آثار هنرمندان گمنام بیشتری روی دیوار بروند.
او افزود: همه حرف‌هایی که گفته شد درست است. ما هنوز هیچ قرارداد و تفاهم‌نامه‌ای آماده نکرده‌ایم. برای اینکه شما باید بگویید که چه می‌خواهید. در این ۱۵ سالی که در زمینه تجسمی می‌نویسم ندیده‌ام وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این سطح پیشقدم و داوطلب کار با گالریها شود. فجر برای ما بهانه است و باید هدف‌های بزرگ‌تری داشته باشیم. شما در صنف خودتان باید رخدادی به وجود آورید. این از طریق شما ممکن است چون این طرف میز هیچ‌وقت برداشت درستی از نیازها و مطالبات شما نبوده است.
نمایشگاهی به وسعت یک شهر
سلیمانی، در این نشست به برگزاری «نمایشگاهی به وسعت یک شهر» با ایده هادی مظفری اشاره کرد و گفت: آقای مظفری به این ایده فکر کرد و این ایده در نهایت اجرایی شد. می‌شود اتفاق‌های اینچنین را در شهر شکل داد. حاضران در این نشست هم می‌خواهند اتفاقی رخ دهد. اینجا جمع شدیم تا اول گفت‌وگو کنیم.
گلستان هم در تایید سخن او گفت: اتفاق خوب به نظر من رخ داده است. آن اتفاق همین است که امروز اینجا جمع شده‌ایم. خیلی خوشحالم که همه برای یک هدف دور هم جمع شدیم. برگزاری نمایشگاه دو هدف دارد. یکی ارائه کار خوب است و دیگری فروش. ما در گالری‌های خودمان داریم می‌فروشیم. بنابراین برای ارائه کار به این نمایشگاه باید از نظر کیفی حواسمان جمع باشد و نمایشگاه را دست کم نگیریم. دلم می‌خواهد اینجا به ما قول بدهید که تمام دولتی‌ها را دعوت کند و از آنها بخواهد که از ما کار بخرند. ما داریم زحمت می‌کشیم تا کارهای باکیفیت را روی دیوار بگذاریم. کیفیت با ما و فروش با شما. زیرا امکان آمدن مشتریان ما به صبا کم است. این یک واقعیت است که مشتری‌های ما می‌آیند گالری‌های خودمان. او همچنین گفت به عقیده او سهم ۱۵ تایی هر گالری برای ارائه اثر کم است.
در ادامه، هرمز همتیان ـ مدیر گالری زیرزمین دستان ـ نیز گفت: این اتفاق آنقدر بزرگ و مهم است که باید مدتی به تشکر بپردازیم. اینکه اثر بفروشیم و یا نفروشیم و اینکه غرفه‌هایمان چه شکلی باشد مهم نیست. گالری‌های پرقدرت ما دارند کارشان را می‌کنند و اثرشان را می‌فروشند. فضای گالری‌های ما خوب است و در کشورهای دیگر هم به همین شکل است. شما برای ما تبلیغ نکنید. ما بهتر از شما تبلیغ را بلدیم. من با کمال افتخار جشنواره فجر را تبلیغ می‌کنیم. شما لازم نیست پولی برای اجاره جا و تبلیغ بدهید. با آن پول بیایید از ما کار بخرید.
مظفری در پاسخ به او گفت: ما درباره یک فرایند حرف می‌زنیم. در نخستین طرحی هم که به وزیر دادم گفته بودم که چرخه هنر شامل گالری‌دار، هنرمند و مخاطب است. گنجینه موزه هنرهای معاصر پر از اثر است و برای این تعداد تابلو ساخته نشده است. این آثار با شرایط سختی دارد ساخته می‌شود. چرا باز باید کار بخریم؟ به نظرم غلط‌ترین کاری که موسسه توسعه هنرهای تجسمی در سال‌های گذشته کرده است خرید آثار هنرمندان بوده است. الان ۱۸۰۰ کار داریم که اصلا وارد چرخه اقتصاد هنر نشده و به مردم معرفی نشده است. کار وزارت فرهنگ گالری‌داری نیست و اتفاقا معتقدم باید پایمان را از کفش شما بیاوریم بیرون. اصلا فرض کنید ما پول برای خرید آثار داشته باشیم. بردن آنها داخل انبار چه فایده‌ای دارد.
او گفت: این امید است که ما را دور هم جمع کرده است. پس بیایید به هم شک نکنیم و کنار هم کار کنیم. شروع کردن هر کاری دشوار است. اراده اولیه همین بود که نقش سینما را در جشنواره فیلم، گالریها در جشنواره تجسمی ایفا کنند و در گالری‌های خودشان میزبان مخاطبان جشنواره باشند. اما این دوره نشد که این اتفاق بیفتد. امیدوارم این تجربه جمعی انقدر خوب باشد که در سال‌های آینده به سمت همان اراده اولیه برویم. باید جامعه را از هنرهای تجسمی متاثر کنیم.
کمک رسانه ملی برای دیده شدن هنرمندان تجسمی
سعید باباوند ـ نماینده گالری ساربان ـ هم گفت: مخاطب سینما و گالری یکی نیست. کسی که به سینما می‌آید برای دیدن پول می‌دهد. ولی در هنرهای تجسمی این امر متفاوت است چون خریداران لزوما همان بازدیدکنندگان نیستند. کاری شما می‌توانید برای ما بکنید این است که به پروموشن ما کمک کنید. امروز هر سلبریتی امکان دارد که جلوی دوربین تلویزیون بیاید. اما یک هنرمند نقاش پایش به تلویزیون نرسیده است. شما می‌توانید در این چهل روز هر روز برای یک گالری برنامه زنده بگیرید. فکر می‌کنم بتوانید این کار را انجام دهید. ما نیاز به فروش نداریم. اگر همه بفروشند هم گالری من برای فروش شرکت نخواهد کرد. اجازه بدهید ما با سلیقه خودمان نمایشگاه برگزار کنیم و شما در بخش پروموشن به ما کمک کنید.
نماینده گالری اعتماد نیز گفت: به نظر من باید مقوله فروش را از جشنواره جدا کنیم. این اتفاق دارد در همه جا می‌افتد. در ایران غایت هنر فروش است ولی در حقیقت اینطور نیست. باید برای هنرمندانی که از سوی گالریها در جشنواره شرکت می‌کنند با اختصاص جایزه و… انگیزه ایجاد کنید که بیایند و شرکت کنند. جایزه حتما پول نیست. می‌توان برای اجرا به هنرمند کمک کرد.
جعفریه ـ مدیر گالری ثالث ـ نیز گفت: به نظر من اصلا فرقی ندارد فروش داشته باشیم یا نه. فوکوس ما باید روی نمایش آثار باشد. به هر حال اگر یکی از کاری خوشش بیاید نمی‌گوییم این کار را نمی‌فروشیم. ولی تمرکز باید روی دیزاین و کیوریت کردن غرفه باشد.
مدیر گالری فرمانفرما نیز گفت: نمایش آثار در این جشنواره باید به بهترین شکل باشد. برای ما که کار فرهنگی می‌کنیم، فرهنگ مهم‌تر از اقتصاد است. دعوت از کسانی که اهل این حوزه نیستند به شرکت و بازدید از جشنواره این حسن را دارد که رفتار اقتصادی خرید آثار هنری را به آنها یاد می‌دهد. اکثر افراد در جامعه ما نمی‌دانند یک اثر هنری می‌تواند میلیاردها ارزش داشته باشد.این تمرین خوبی برای ماست تا با همکاری هم از کار فردی فاصله بگیریم.
در پایان این نشست بیست گالری به این نتیجه رسیدند که در این رویداد با مسئولان برگزاری نمایشگاه همکاری کنند. از میان این افراد ۱۴ گالری به این رای دادند که در جشنواره آثارش را بفروشند. در نتیجه جلسه با این مصوبه به پایان رسید که آثار در این نمایشگاه به فروش گذاشته شوند.
نوشته فروش آثار تجسمی در جشنواره تجسمی فجر
