منابعی در داخل خاندان سعودی از جو حاکم در میان شاهزادگان و شرایطی که «محمد بن سلمان» برای آنها ایجاد کرده سخن گفتهاند. «ترس» مهمترین حسی است که شاهزادگان با خود دارند.
«خانواده سلطنتی بیش از هرچیزی از اقدامات ولیعهد که حاکم فعلی کشور محسوب میشود هراس دارند؛ بگیر و ببندهای ادامهدار و بازداشت عموزادگان و برکناری آنها از مناصب و زیر پا گذاشتن تمامی رسوم عشیرهای که خانواده پادشاهی برای بیش از یک قرن طبق آن اداره شده و همچنین مصادره اموالشان و ممانعت از هرگونه اظهار نظر، اقداماتی است که موجب ترس شاهزادگان شده است.»
یک منبع مرتبط با خاندان پادشاهی به العربی الجدید ضمن بیان مطلب فوق، گفت: «تمامی اعضای خانواده پادشاهی تحت مراقبت هستند. بزرگ و کوچکشان. هیچ فردی بدون اجازه محمد بن سلمان نمیتواند اقدامی بکند یا دستوری اجرا کند. در طول تابستان جاری بسیاری از شاهزادگان نتوانستند برای گذراندن تعطیلاتشان به اروپا بروند».
او برای نمونه گفت که سال پیش مادربزرگ دو تن از شاهزادگان که در کویت ساکن بود، فوت کرد و هنگامی که آنها برای شرکت در مراسم عزاداری قصد سفر به کویت را داشتند مطلع شدند که ممنوعالخروج هستند.
العربی الجدید در ادامه نوشت: پیش از بن سلمان خاندان پادشاهی طور دیگری اداره میشد؛ شاهزادگان و اعضای خانواده پادشاهی مراکز اصلی قدرت را در دست داشتند. برادران پادشاه نیز سازمان امنیتی و وزارتخانههای حاکمیتی مهم را اداره میکردند. شاهزادگان درجه دوم و سوم نیز دارای نفوذ تجاری و سیاسی در سازمانهای مهم حاکمیتی بودند.
«هیچ فردی بدون اجازه محمد بن سلمان نمیتواند اقدامی بکند یا دستوری اجرا کند. در طول تابستان جاری بسیاری از شاهزادگان نتوانستند برای گذراندن تعطیلات به اروپا بروند»از بارزترین این افراد میتوان به «بندر بن سلطان» که سفیر عربستان در آمریکا و سپس رئیس سازمان اطلاعات سعودی شد یا «ولید بن طلال» که از بزرگترین تاجران جهان محسوب میشود یا «متعب بن عبدالله» که ریاست گارد ملی را بر عهده داشت اشاره کرد.
بنابراین به لطف این نفوذ هر یک از شاهزادگان برای خود حکومتی کوچک تشکیل داده بود و ماهانه میلیونها ریال سعودی در اختیار داشت و هزاران کارمند نیز از این مسیر امرار معاش میکردند. برخی از شاهزادگان نیز روزنامهها و شبکههای خود را داشتند و بدون ترس نظرات خود را در مورد بسیاری از موضوعات ابراز میکردند و یک نوع موازنه در میان خانواده سلطنتی ایجاد شده بود که البته فصل الخطاب همه اینها شخص شاه بود.
بنا بر این گزارش، اما با آغاز حکمرانی محمد بن سلمان، اوضاع تغییر یافت. کسی که تحمل هیچ یک از رقیبان خود را در داخل خانواده پادشاهی ندارد. او در نوامبر ۲۰۱۷ یعنی چند ماه پس از به قدرت رسیدنش، حمله شدیدی علیه عموزادگان و تجار آغاز کرد و همه آنها را در هتل «ریتز کارلتون» به بازداشت در آورد. برخی از آنها تحت شکنجه قرار گرفته به طوریکه موجب مرگ چند تن از شاهزادگان از جمله «علی القحطانی» مدیر دفتر امیر سابق منطقه ریاض شد. سرانجام شاهزادگان مجبور شدند در ازای بخشش ثروتشان آزاد شوند. «سعود بن عبدالله» دادستان سعودی در آن زمان گفت که بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار پس از «مذاکره و تصفیه حساب» در داخل ریتر کارلتون از بازداشت شدگان جمعآوری شده است.
اما ماجرا به اینجا ختم نشد و شاهزادگانی که آزاد شده بودند تحت مراقبت شدید قرار گرفتند. آنها دیگر حق خروج از عربستان را نداشتند و برخی نیز به اقامت اجباری و حبس خانگی شدند دچار شدند به طوریکه فردی چون «ولید بن طلال» در خلال کنفرانس «داووس صحرا» که در اکتبر ۲۰۱۸ (آبان ۹۷) شهر ریاض برگزار شد، به منشی محمد بن سلمان و یکی از محافظان شخصی وی بدل شده بود.
شرایط اکنون به گونهای است که کسی در میان شاهزادگان جرئت سؤال در خصوص سرنوشت ترکی بن عبدالله را ندارد.
فرزندان «عبدالله بن عبدالعزیز» شاه سابق سعودی بیش از همه متضرر شدند. «متعب بن عبدالله» که پدرش او را برای پادشاهی آماده میکرد، به همراه «خالد التویجری» رئیس دیوان پادشاهی سابق تمامی ثروت خود را تقدیم بن سلمان کرده و هر دو از مناصب خود کنار کشیدند. در حال حاضر نیز «متعب بن عبدالله» امکان مسافرت خارج از یک محدوده خاص را ندارد و تحت نظر است.
سرنوشت «ترکی بن عبدالله» دیگر فرزند پادشاه سابق سعودی نیز هنوز مشخص نیست. اما «علی القحطانی» مدیر دفتر وی کشته شده است. یک منبع نزدیک به فرزندان ملک عبدالله به العربی الجدید گفت که تمامی بازداشت شدگان هتل ریتر کارلتون آزاد شدند جز «ترکی بن عبدالله»؛ میان او و محمد بن سلمان یک کینه شخصی نیز وجود داشت و ولیعهد سعودی او را به سرقت بودجه پروژه مترو ریاض متهم میکرد.
شرایط اکنون به گونهای است که کسی در میان شاهزادگان جرأت سؤال در خصوص سرنوشت ترکی بن عبدالله را ندارد.
در این راستا اموال بسیاری از خانوادههایی که به قبیله «شِمِّر» (قبیله مادری ملک عبدالله) در عربستان، عراق و کویت منتسب هستند مصادره و کمکهای مالی به آنها نیز متوقف شده است. شرایط آنها به گونهای است که به ورشکستگی خوردهاند و جرأت تماس با داییهایی خود در قبیله شمر را نیز ندارند.
اقدامات بن سلمان محدود به پسر عموهایش نشده و شاهزادگان رده سوم و چهارم نیز از خشم و جاهطلبی ولیعهد جوان بی نصیب نماندهاند. شاهزاده «سلمان بن عبدالعزیز بن سلمان آل سعود» داماد ملک عبدالله به همراه پدرش و یازده شاهزاده دیگر به علت نامعلوم بازداشت شدهاند.
«ایلی حاتم» وکیل شاهزاده سلمان بن عبدالعزیز در خصوص بازداشت وی به رسانهها گفته است که دلیل بازداشت او کینه محمد بن سلمان از اوست.
«احمد بن عبدالعزیز» برادر پادشاه سعودی سال گذشته هنگامی که معترضان بحرینی در لندن و مقابل خانهاش جلوی او را گرفتند، به آنها گفت که خانواده پادشاهی نقشی در اقدامات ملک سلمان و پسرش ندارند. او پس از حادثه هتل ریتز کارلتون و پس از اختلاف با پادشاه از عربستان گریخت و اکنون در لندن زندگی میکند. پس از رسوایی قتل «جمال خاشقچی» و افزایش فشارهای بینالمللی احمد بن عبدالعزیز توانست از دولت سعودی ضمانت بینالمللی دریافت کند تا قصد جان او را نکند.
2323