تغییرات اجتماعی در هر مقطعی به تناسب شرایط زمانی و مناسبات اجتماعی حاکم بروز یافته است. سال 1341 در زمانی که هنوز مؤتلفه اسلامی شکل رسمی به خودش نگرفته بود، اتوبوسی از اعضای حزب برای دیدار حضرت امام(ره) راهی قم میشوند.
در آن اتوبوس برخی از چهرههایی که امروز به عنوان چهرههای باتجربه حزب به حساب میآیند، شیطنتهایی میکردند که مورد اعتراض افراد با سن بالاتر آن جمع واقع میشد. شرح جزییات آن در خاطرات اعضا از تاریخ حزب آمده است. این مثال را یادآوری کردم که بگویم این تفاوت رفتار و منش اقتضای تفاوت سن و نیازهای روحی و عاطفی افراد و شرایط اجتماعی است که در آن قرار دارند. به تناسب امکانات موجود در هر زمان هم خود را به نوعی نشان داده است. با این حال به باورم نمیشود خطکش گذاشت و جوان و نوجوان امروز را با نسلهای گذشته مقایسه کرد. همچنان که به باورم قضاوت از روی ظاهر به ارزیابی درستی منتهی نمیشود.
به عنوان یک فعال حزبی که به شغل معلمی مشغولم و از نزدیک با نوجوانان در ارتباط قرار دارم، معتقدم برخلاف تصور رایج میزان گرایش به معنویات، باورهای دینی و اندیشههای اسلامی در عصر حاضر خیلی بیشتر از دورههای قبلی است. کنکاش و پرسشگری نیز در نسل جدید بیشتر از گذشته است. این تفاوت کاملاً برای من محسوس است که نسل جدید اندیشههای عمیقتری را دنبال میکنند و عمق دین باوری نسبت به گذشته بیشتر شده است.
نباید فریب برخی از تفاوتهای ظاهری را خورد. منتها به اقتضای شبکههای اجتماعی اطلاع ما از یکدیگر و تفاوتهایمان بیشتر شده است و این تفاوتها امکان بروز بیشتری یافتهاند. اما فراموش نکنیم که اگر این نوع تلاش برای تغییر و زیر سؤال بردن اندیشههای نسل قبل برای بهبود آن وجود نداشته باشد، نوعی رکود و توقف رشد خواهد شد. پس باید نفس تغییر را به فال نیک گرفت. اما این استقبال از تغییر، نافی ضرورت دقت نهادهای مرتبط و مسئول نیست. احزاب و تشکلهای سیاسی از جمله همین نهادها هستند که وظیفه کادرسازی و عضوگیری از جوانها و تلاش برای به مشارکت اجتماعی کشاندن آنها را دارند تا شور و انرژی جوانی را به سمت ساختن جامعه هدایت کنند و مانع از قرار گرفتن آن در خدمت تخریبگری شوند.
بر همین اساس لازم میدانم تا در مقابل کسانی که صرفاً با نگاه بدبینانه به تغییرات نسلی نگاه میکنند، یادآوری کنم که در سال 76 بسیاری دل نگران ارزشهایی بودند که نسل جوان را به سوی خود فراخوانده بود. اما بعد از گذشت بیش از 2 دهه شاهد هستیم که ایران امروز قویتر، مقتدرتر و دارای دامنه اثر گستردهتری در سطح جهان است. ادبیات سیاسی ایران اسلامی هم پویایی و رشد بهتری داشته است.
* عضو شورای مرکزی حزب مؤتلفه اسلامی
* منتشر شده در روزنامه ایران 21 مهر 98